Πρόσφατη έρευνα από το Πανεπιστήμιο Notre Dame έδειξε πως φάρμακα για τη χοληστερόλη μπορούν να παρεμποδίσουν τα μαστικά καρκινικά κύτταρα να εξαπλωθούν στο μικροπεριβάλλον του εγκεφάλου. Πρόκειται για ενθαρρυντικό εύρημα, δεδομένου πως μια μετάσταση στον εγκέφαλο για τις ασθενείς μεταφράζεται σε λίγους μόλις μήνες ζωής από τη διάγνωση.
Οι στατίνες, φάρμακα για τη ρύθμιση της χοληστερόλης, έδειξαν να παρεμβαίνουν σε μια οδό που επιτρέπει στα καρκινικά κύτταρα να ανακυκλώνουν τις πρωτεΐνες της κυτταρικής μεμβράνης τους, εξασφαλίζοντάς τους μεγαλύτερη επιβίωση.
Σύμφωνα με τον Δρ. Siyuan Zhang, αναπληρωτή καθηγητή στο Τμήμα Βιολογικών Επιστημών και επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications, δύο γεγονότα αναδεικνύουν τη σημασία των νέων ευρημάτων: αφενός, πρόκειται για ευρέως χρησιμοποιούμενα φάρμακα, επομένως δεν απαιτείται χρόνος -χρειάζεται συνήθως μια δεκαετία για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων-αφετέρου, οι στατίνες είναι σχετικά ασφαλή φάρμακα και μπορούν ακόμη και να χορηγηθούν, εφόσον το επιλέξουν οι γιατροί, για την αποτροπή μιας πιθανής μετάστασης.
Πώς δρουν οι στατίνες; Η πρωτεΐνη Rab11b επαναφέρει στη μεμβράνη τις «ανακυκλωμένες» πρωτεΐνες με ταχύτητα αγωνιστικού αυτοκινήτου, όπως παρομοίωσε ο Δρ. Zhang. Αυτή τη λειτουργία αποδείχτηκε πως μπορούν να αναστείλουν οι στατίνες, καθιστώντας την μεμβράνη των μεταστατικών καρκινικών κυττάρων λιγότερο κολλώδη και εμποδίζοντας έτσι την επιβίωσή τους στον εγκέφαλο και τον σχηματισμό όγκων.
Για την ολοκλήρωση της έρευνας, η επιστημονική ομάδα προχώρησε στην καταγραφή του γονιδιακού προφίλ ώστε να εντοπιστούν τα γονίδια που παρεμβαίνουν στη διαδικασία προσαρμογής των μεταστατικών καρκινικών κυττάρων στον εγκέφαλο. Στη συνέχεια, εκτέλεσαν έναν έλεγχο γενετικής ανάπτυξης σε καρκινικό όγκο από μύγα, ώστε να επιτευχθεί ο περιορισμός του γονιδιακού υποσυνόλου που πιθανώς ευθύνεται για τον σχηματισμό όγκων στον εγκέφαλο.
Ο Δρ. Zhang, εξηγώντας την υπόθεση που οδήγησε στην μελέτη, ανέφερε: «Γνωρίζαμε ότι η πρωτεΐνη Rab11b “κάθεται” κάτω από ένα ένζυμο που είναι σημαντικό για τη σύνθεση χοληστερόλης. Αυτό το στοιχείο οδήγησε στη σκέψη πως οι στατίνες θα μπορούσαν να εμποδίσουν την Rab11b να δράσει».
Το εργαστήριο του Δρ. Zhang στοχεύει στη χρήση εγκεκριμένων και ασφαλών φαρμάκων για την καταπολέμηση της μετάστασης του καρκίνου, κάτι που επιτρέπει τις ταχύτερες δοκιμές.