Νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Υόρκης εξετάζει αυτές τις άκρως ενοχλητικές και ανησυχητικές στιγμές όπου δεν μπορούμε να θυμηθούμε πού παρκάραμε το αυτοκίνητο ή πού βάλαμε τα κλειδιά μας και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αυτές οι μορφές αμνησίας δεν είναι κατ’ ανάγκη ανησυχητικές.
Ο συ-συγγραφέας της μελέτης Δρ. Aidan Horner εξηγεί ότι «η έρευνά μας έθεσε ως στόχο τη διερεύνηση του είδους της πληροφορίας που χάνεται όταν ξεχνάμε και δείξαμε ότι ξεχνώντας χάνεται η πρόσβαση στην μνήμη, όχι όμως και η ακρίβεια της ανάμνησης».
«Η ερώτηση του πώς ξεχνάμε είναι σημαντική. Αντί να αποτελεί κάτι εντελώς αρνητικό το να ξεχνάμε μπορεί να είναι ουσιαστικά ωφέλιμο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Ο εγκέφαλός μας χρειάζεται να έχει την ευχέρεια να διώχνει τις άχρηστες και περιττές πληροφορίες, ώστε να θέτουμε σε προτεραιότητα τον κορμό των πληροφοριών που μας καθοδηγεί στη λήψη αποφάσεων» συμπληρώνει ο Δρ Horner.
Ο στόχος των ψυχολόγων της συγκεκριμένης έρευνας ήταν να να εξετάσουν τι ακριβώς συμβαίνει όταν ξεχνάμε: η ανάμνηση χάνεται τελείως ή γίνεται πιο θολή στο πέρασμα του χρόνου;
Στην online έρευνα συμμετείχαν 400 άτομα, 18-35 ετών και αποκάλυψε ότι οι μνήμες συγκεκριμένων τοποθεσιών είτε χάνονται τελείως από το μυαλό – σβήνουν δηλαδή – ή αν δεν χαθούν, τότε ανακαλούνται στη μνήμη με μεγάλη ακρίβεια όπως όταν καταγράφηκαν για πρώτη φορά.
Στο πλαίσιο του πειράματος οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να απομνημονεύσουν τις θέσεις λέξεων σε ένα κύκλο και να ανακαλέσουν τη σωστή τους θέση μέσα στον κύκλο σε διαφορετικές χρονικές στιγμές – δέκα λεπτά μετά την εκμάθηση της πληροφορίας έως και τέσσερις μέρες αργότερα.
Οι ερευνητές είδαν ότι ενώ οι συμμετέχοντες που εξετάστηκαν μέρες μετά είχαν ξεχάσει σε μεγάλο βαθμό τους συσχετισμούς λέξεων και θέσεων, όσους θυμόντουσαν ακόμη τους ανακάλεσαν με εξαιρετική ακρίβεια.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ακόμη ότι όταν οι πληροφορίες συνδέονταν με ένα μοτίβο, οι συμμετέχοντες ήταν σε θέση να θυμηθούν περισσότερες λέξεις, αλλά με μικρότερη ακρίβεια. Μέσω του μοτίβου αυξανόταν η πρόσβαση στις αποθηκευμένες μνήμες, αλλά χανόταν η ακρίβεια.
«Για παράδειγμα αν παρκάρετε το αυτοκίνητο σχεδόν στο ίδιο σημείο κάθε μέρα, είναι πιο πιθανό να θυμηθείτε την θέση στάθμευσης, αλλά ίσως λιγότερο πιθανό να θυμηθείτε την ακριβή θέση που παρκάρατε εκείνη την συγκεκριμένη μέρα – θυμάστε το χονδρικό πλαίσιο, αλλά όχι την ακριβή τοποθεσία» επισημαίνουν οι ερευνητές.