Τα μικρόβια, από τα βακτήρια έως τους ιούς και τους μύκητες, βρίσκονται παντού, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπινου οργανισμού. Θα μπορούσαν να απουσιάζουν από μια συσκευή όπως το πλυντήριο πιάτων;
Την αρνητική απάντηση στο παραπάνω ερώτημα έδωσε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Applied and Environmental Microbiology, η οποία εξέτασε ποια βακτήρια και μύκητες κατοικούν στα πλυντήρια πιάτων καθώς και τους παράγοντες που ευνοούν τον εποικισμό τους.
Σύμφωνα με την Erica Hartmann, Επίκουρη Καθηγήτρια Μικροβιολογίας στο Northwestern University η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα, τα πλυντήρια πιάτων παρουσιάζουν ενδιαφέρον αναφορικά με τους μικροοργανισμούς γιατί αποτελούν ένα «ακραίο περιβάλλον».
Στα πλυντήρια πιάτων οι συνθήκες εναλλάσσονται διαρκώς: από υγρό σε ξηρό περιβάλλον, από υψηλή θερμότητα σε ψυχρότερες, οξύτητα χαμηλή σε υψηλή. Επιπλέον, υπάρχουν ίχνη απορρυπαντικού και υπολείμματα φαγητού. Έτσι, μόνο ορισμένα μικρόβια μπορούν να ευδοκιμήσουν.
Περιβάλλον που ευνοεί τους μικροοργανισμούς
Για τις ανάγκες της μελέτης, οι ερευνητές πήραν δείγματα από τα λάστιχα 24 οικιακών πλυντηρίων πιάτων. Συνολικά, διαπίστωσαν ότι τα πλέον κοινά βακτήρια αποτελούσαν τα ευκαιριακά παθογόνα Ψευδομονάδα, Escherichia και Ακινετοβακτήριο. Αυτό σημαίνει ότι είναι συνήθως αβλαβή, αλλά μπορούν να προκαλέσουν λοιμώξεις σε άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα.
Όσον αφορά τους μύκητες, οι Candida, Cryptococcus και Rhodotorula, ευκαιριακά παθογόνοι επίσης, απαντήθηκαν σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις.
Τα παραπάνω θα έπρεπε να εκληφθούν ως απειλή για τον άνθρωπο; Κατά τη Nina Gunde-Cimerman, Καθηγήτρια Μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας, η οποία συμμετείχε στην έρευνα, τα πλυντήρια πιάτων είναι γενικά ασφαλή για τον άνθρωπο, με εξαίρεση ορισμένες ομάδες που θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτικοί για κίνδυνο μολύνσεων. Σε αυτό συνηγορεί και η Δρ. Erica Hartmann.
Για τη Δρ. Gunde-Cimerman και συνεργάτες της, τα πλυντήρια πιάτων θα μπορούσαν να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο σε μυκητιασικές λοιμώξεις, γνωστές ως μυκητιάσεις, σε κάποιους ανοσοκατασταλμένους ασθενείς. Ένας μύκητας που συναντάται συνήθως σε αυτούς τους ασθενείς, ο Exophiala dermatitidis ή μαύρος μύκητας, ο οποίος δεν βρίσκεται εύκολα στη φύση, ευδοκιμεί ωστόσο στα πλυντήρια πιάτων.
Ωστόσο το παραπάνω αποτελεί μια απλή υπόθεση, καθώς δεν έχει αποδειχθεί ακόμα η σχέση ανάμεσα στα μικρόβια του πλυντηρίου και τις μυκητιάσεις.
Πώς να τους κρατήσετε μακριά
Στο ερώτημα πώς αυτοί οι μικροοργανισμοί εισέρχονται στο πλυντήριο, η Δρ. Gunde-Cimerman ανέφερε πως η «κύρια είσοδος» για τους μύκητες είναι το νερό της βρύσης που τροφοδοτεί τη συσκευή, όπως επίσης και τα τρόφιμα, ο άνθρωπος και τα κατοικίδια ζώα, ενώ για τα βακτήρια δεν υπάρχει παρά η υπόθεση πως εισέρχονται με τα μολυσμένα τρόφιμα.
Ωστόσο, αυτά τα μικρόβια είναι δυνατό να απελευθερωθούν στην ατμόσφαιρα του σπιτιού μέσω των λυμάτων ή του ζεστού αέρα που παράγεται στο τέλος του πλυσίματος.
Συνεπώς, ένας τρόπος αποφυγής μιας πιθανής διασποράς είναι το άνοιγμα του πλυντηρίου πιάτων να πραγματοποιείται αφού κρυώσει, σύμφωνα με τη Δρ. Gunde-Cimerman. Επιπλέον, το λάστιχο θα πρέπει να στεγνώνεται με ένα πανί ώστε να περιοριστεί η συγκέντρωση μικροβίων.
Παρ’ όλα αυτά, η Δρ. Hartmann δεν παρέλειψε να αναφερθεί στα οφέλη της ύπαρξης αυτών των μικροβιακών κοινοτήτων που ζουν στα σπίτια μας, παραθέτοντας το παράδειγμα ενός βακτηριακού ενζύμου που ανακαλύφθηκε στις θερμές πηγές του Εθνικού Πάρκου Yellowstone και συντέλεσε καθοριστικά στην ανάπτυξη μιας πρωτοποριακής τεχνικής που ονομάζεται αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης, η οποία χρησιμοποιείται σήμερα για τη μελέτη του DNA σε ερευνητικά και κλινικά εργαστήρια παγκοσμίως.
