Την άρση των περιοριστικών μέτρων για τις μετακινήσεις ακολούθησε η υποχρεωτική χρήση μάσκας σε πλείστες περιπτώσεις. Οι οδηγίες δεν απέκλεισαν τη χρήση αυτοσχέδιων μασκών, με τηλεοπτικά ενημερωτικά σποτ υπό την αιγίδα του κράτους να καθοδηγούν τους πολίτες για την κατασκευή τους.
Οι χειροποίητες μάσκες αποτέλεσαν επιπλέον πέρα από οικονομική λύση, μια ανακούφιση για την ιατρική κοινότητα, στις περιπτώσεις που οι μάσκες N95 αλλά και οι χειρουργικές μάσκες που προορίζονται για τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας κινδύνεψαν να εκλείψουν.
Ποιο είναι όμως το ιδανικό ύφασμα για την ασφαλή κατασκευή μιας μάσκας;
Σύμφωνα με δημοσίευση ερευνητών στο ACS Nano, ένας συνδυασμός βαμβακερού υφάσματος με φυσικό μετάξι ή σιφόν μπορεί να εμποδίσει αποτελεσματικά τα σταγονίδια του ιού που μεταδίδεται αερογενώς και τα οποία μπορούν να διαπεράσουν κάποια υφάσματα.
Στο παραπάνω συμπέρασμα κατέληξε ο Δρ. Supratik Guha με την ομάδα του από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο, σε μια προσπάθεια να βρουν ποια αυτοσχέδια μάσκα μπορεί επιτυχώς να αποτρέψει τη μόλυνση από τον νέο κορωνοϊό που τόσο εύκολα μεταδίδεται με τον βήχα, το φτέρνισμα, την ομιλία ή την αναπνοή.
Σε ένα πείραμα προσομοίωσης, μια ειδική συσκευή παρήγε σωματίδια με διάμετρο από 10 nm έως 6 μm, τα οποία ένας ανεμιστήρας διέσπειρε σε διάφορους τύπους υφασμάτων κατά τον ρυθμό που εκπνέεται ο αέρας στην ομαλή αναπνοή. Η ομάδα καταμέτρησε τον αριθμό και το μέγεθος των σωματιδίων στον αέρα πριν και μετά τη δίοδό τους από το ύφασμα.
Ένα στρώμα από σφιχτά υφασμένα βαμβακερά φύλλα σε συνδυασμό με δύο στρώματα από πολυεστέρα-spandex σιφόν – ένα καθαρό ύφασμα που χρησιμοποιείται επί το πλείστον στην παραγωγή βραδινών φορεμάτων – πέτυχε να φιλτράρει τα περισσότερα σωματίδια του αερολύματος, σε ποσοστά 80 έως 99%, ανάλογα με το μέγεθος των σωματιδίων, απόδοση που προσεγγίζει σημαντικά τη δυναμική του υφάσματος που χρησιμοποιείται για τις μάσκες N95.
Η αντικατάσταση του σιφόν με φυσικό μετάξι ή φλάντζα ή και η απλή χρήση ενός βαμβακερού με πολυεστέρα, έδωσε παρόμοια αποτελέσματα. Κατά τους ειδικούς, τα σφιχτά υφασμένα υφάσματα όπως τα βαμβακερά, μπορούν να φράξουν την είσοδο στα σταγονίδια, ενώ τα υφάσματα που έχουν στατικό φορτίο, όπως ορισμένοι τύποι σιφόν και φυσικού μεταξιού, χρησιμεύουν ως ηλεκτροστατικό φράγμα. Ωστόσο, ένα μικρό κενό κατά την τοποθέτηση της μάσκας όχι μεγαλύτερο από 1%, αποδείχτηκε ικανό να μειώσει την αποτελεσματικότητά της κατά το ήμισυ ή και περισσότερο, επισημαίνοντας την ανάγκη για σωστή χρήση της μάσκας.