Το ερώτημα αυτό θα χρειαστεί χρόνο να απαντηθεί, καθώς εδώ και λίγους μήνες είναι που οι κοινωνικές επαφές έχουν περιοριστεί σχετικώς στις περισσότερες ανεπτυγμένες κοινωνίες, λόγω COVID-19. Η έρευνα πάντως που έχουμε στα χέρια μας τονίζει ότι τέτοιες συνθήκες δεν είναι καλές για την υγεία του πληθυσμού. Γνωρίζουμε από άλλες μελέτες ότι το να αισθάνεται κάποιος μόνος ή να μην έχει επαφές με φίλους και συγγενείς μπορεί να έχει αντίκτυπο στη σωματική του υγεία και ότι αντιθέτως η ύπαρξη ισχυρών κοινωνικών δεσμών έχει μεγάλη σημασία για την υγεία της καρδιάς και για φυσιολογική αρτηριακή πίεση, χαμηλά επίπεδα χοληστερόλης και φυσιολογικό βάρος.
Τι λέει λοιπόν αυτή η έρευνα; Τα εξής: Όσοι είναι κοινωνικά απομονωμένοι έχουν 40% περισσότερες πιθανότητες να έχουν καρδιαγγειακό επεισόδιο (καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο), σε σχέση με εκείνους που ήταν κοινωνικά ενσωματωμένοι, σύμφωνα με νέα γερμανική έρευνα, η οποία παρουσιάστηκε στο virtual (λόγω της κατάστασης) ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Νευρολογίας. Μάλιστα, ο κίνδυνος να πεθάνουν από οποιαδήποτε αιτία για όσους ήταν κοινωνικά απομονωμένοι ήταν σχεδόν 50%.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Έσσεν της Γερμανίας και ανέλυσε δεδομένα από 4.316 άτομα χωρίς γνωστή καρδιαγγειακή νόσο. Η μέση τους ηλικία ήταν 59,1 ετών όταν μπήκαν στη μελέτη, μεταξύ 2000 και 2003, ενώ παρακολουθήθηκαν στη συνέχεια κατά μέσο όρο για 13 χρόνια. Αρχικώς συλλέχθηκαν πληροφορίες σχετικά με διαφορετικούς τύπους κοινωνικής υποστήριξης, με την κοινωνική ένταξη να αξιολογείται με βάση την οικογενειακή κατάσταση και τη συμβίωση, την επαφή με στενούς φίλους και την οικογένεια και τη συμμετοχή σε πολιτικούς, θρησκευτικούς, κοινοτικούς, αθλητικούς ή επαγγελματικούς οργανισμούς και συλλόγους.
Κατά τη διάρκεια των 13,4 κατά μέσο όρο ετών παρακολούθησης, σημειώθηκαν 339 καρδιαγγειακά συμβάντα και κατεγράφησαν 530 θάνατοι μεταξύ των συμμετεχόντων στη μελέτη. Μετά την προσαρμογή για αφαίρεση της επίδρασης άλλων παραγόντων που θα μπορούσαν να έχουν συμβάλει σε αυτά τα συμβάντα και τους θανάτους (όπως είναι οι τυπικοί παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου), διαπιστώθηκε ότι η έλλειψη κοινωνικής ενσωμάτωσης αύξησε τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων κατά 44% και τον κίνδυνο θανάτου από όλες τις αιτίες κατά 47%. Σημειωτέον, η έλλειψη οικονομικής υποστήριξης συσχετίστηκε με 30% μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων.
Το ξεκάθαρο αυτό ανησυχητικό εύρημα μιλάει εύγλωττα: κοινωνικά απομονωμένοι ηλικιωμένοι άνθρωποι, χωρίς πολλές επαφές και σχέσεις, είναι επίφοβοι στο να εμφανίσουν καρδιαγγειακά νοσήματα, ιδιαιτέρως αν οικονομικά τα φέρνουν δύσκολα βόλτα.