Περίπου 35.000 Έλληνες παθαίνουν εγκεφαλικό επεισόδιο κάθε χρόνο. Δυστυχώς, περίπου το 40% χάνει τη ζωή του μέσα στον πρώτο χρόνο και ένας στους τρεις μένει με σοβαρή αναπηρία και χρειάζεται συνεχή υποστήριξη. Μάλιστα, η Ελλάδα έχει τα περισσότερα θανατηφόρα εγκεφαλικά επεισόδια κατά τον πρώτο μήνα στη Δυτική Ευρώπη, γεγονός που οφείλεται στο ότι η χώρα μας δεν διαθέτει οργανωμένες μονάδες για την αντιμετώπιση των εγκεφαλικών επεισοδίων.
Όλες οι τελευταίες εξελίξεις για τα εγκεφαλικά επεισόδια, συζητήθηκαν στο συνέδριο, που οργάνωσε ο Ελληνικός Οργανισμός Εγκεφαλικών Επεισοδίων, που πραγματοποιήθηκε 7-9 Μαρτίου στην Αίγλη του Ζαππείου.
«Στο συνέδριο συζητήσαμε όλες τις πτυχές των εγκεφαλικών, όπως η πρωτογενής πρόληψη, η αιτιολογία και η παθοφυσιολογία, η διαγνωστική προσπέλαση, η οξεία αιτιολογική και υποστηρικτική αντιμετώπιση, η δευτερογενής πρόληψη και η αποκατάσταση», επισημαίνει ο πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Εγκεφαλικών Επεισοδίων καθηγητής Κωνσταντίνος Βέμμος.
Όπως τονίζουν οι ειδικοί, περίπου το 80% των εγκεφαλικών επεισοδίων είναι δυνατόν να προληφθούν. «Αν οι άνθρωποι έκαναν αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, ιδίως όσον αφορά το κάπνισμα, τη διατροφή και τη σωματική άσκηση, θα είχαμε δραματική μείωση των εγκεφαλικών. Δυστυχώς, στην Ελλάδα, ο σύγχρονος τρόπος ζωής αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο», τονίζει ο κ. Βέμμος.
Πάντως, τα εγκεφαλικά επεισόδια και διεθνώς παραμένουν η δεύτερη αιτία θανάτου μετά το έμφραγμα. Κάθε χρόνο, περίπου 15 εκατ. άνθρωποι παγκοσμίως παθαίνουν εγκεφαλικό επεισόδιο και από αυτούς, σχεδόν 6 εκατ. πεθαίνουν και άλλα 5 εκατ. μένουν με κάποια μόνιμη αναπηρία.
Τα λιγότερα θανατηφόρα εγκεφαλικά επεισόδια στην Ευρώπη συμβαίνουν στη Γαλλία (49 ανά 100.000 κατοίκους) και τα περισσότερα στη Βουλγαρία (391 ανά 100.000), ενώ η Ελλάδα έχει τα περισσότερα στη Δυτική Ευρώπη (112 ανά 100.000).
«Η Ελλάδα είναι η μοναδική δυτική χώρα που δεν διαθέτει μονάδες αντιμετώπισης εγκεφαλικών, με συνέπεια να χάνονται άδικα ζωές και να προκαλούνται σοβαρές αναπηρίες. Η νοσηλεία ασθενών με εγκεφαλικό σε ειδικές μονάδες έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τους θανάτους κατά 18-28% και τη βαριά αναπηρία κατά 29%», σημειώνει ο καθηγητής Βέμμος.
Νέα σωτήρια μέθοδος
Στο συνέδριο, παρουσιάστηκε μία νέα, σωτήρια μέθοδος, που πλέον εφαρμόζεται και στη χώρα μας από τον καθηγητή Νευροακτινολογίας Παναγιώτη Παπαναγιώτου. Πρόκειται για την «μηχανική θρομβεκτομή», η οποία αν εφαρμοστεί μέσα στις πρώτες ώρες μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο, μπορεί να σώσει τον ασθενή, όχι μόνο από το θάνατο, αλλά και από μόνιμη αναπηρία.
«Η επέμβαση είναι αντίστοιχη με τη διάνοιξη ενός στεφανιαίου αγγείου με μπαλονάκι σε έμφραγμα μυοκαρδίου. Στη θρομβεκτομή, τοποθετούμε ένα λεπτό καθετήρα στην αρτηρία του ασθενούς μέσα από τη βουβωνική χώρα, και στη συνέχεια τον προωθούμε μέχρι τα αγγεία του εγκεφάλου, όπου ο θρόμβος απομακρύνεται μηχανικά από το αγγείο. Αυτό αποκαθιστά τη φυσιολογική ροή του αίματος στον εγκέφαλο και μειώνει σημαντικά τη βλάβη στον ιστό του εγκεφάλου», εξηγεί ο κ. Παπαναγιώτου.
Η χώρα μας ανήκει στις τελευταίες θέσεις στην Ευρώπη στη συχνότητα εφαρμογής αυτής της θεραπείας. Η μέθοδος εφαρμόζεται μεμονωμένα σε 1-2 δημόσια νοσοκομεία, ενώ και στον ιδιωτικό τομέα έχουν γίνει μεμονωμένες προσπάθειες σε ορισμένα κέντρα.
Η ιατρική ομάδα του κ. Παπαναγιώτου έχει εμπειρία από 1.200 επεμβάσεις μηχανικής θρομβεκτομής, που έχει πραγματοποιήσει με θεαματικά αποτελέσματα στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Βρέμης στη Γερμανία. «Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ασθενών που φεύγουν περπατώντας από το νοσοκομείο εντός 48 ωρών μετά την επέμβαση», σημειώνει ο Έλληνας ειδικός.
Τα προειδοποιητικά συμπτώματα του εγκεφαλικού επεισοδίου
Ένα εγκεφαλικό επεισόδιο συνήθως συμβαίνει εντελώς απροειδοποίητα και ξαφνικά. Μερικές φορές όμως υπάρχουν κάποια προειδοποιητικά συμπτώματα όπως:
- Μούδιασμα, αδυναμία ή παράλυση στη μία πλευρά του σώματος. Αυτό μπορεί να αφορά το χέρι, το πόδι, την μία πλευρά του προσώπου ή και όλα μαζί. Η δεξιά πλευρά του εγκεφάλου ελέγχει την αριστερή πλευρά του σώματος.
- Προβλήματα στην επικοινωνία. Αυτό μπορεί να συμβαίνει εξαιτίας δυσκολίας στην ομιλία ή αδυναμία στη σωστή κατανόηση αυτών που λέγονται.
- Δυσκολία στην κατανόηση του λόγου.
- Διαταραχές στην όραση.
- Δυσκολίες στο περπάτημα.
- Αιφνίδια δυσκολία στη μνήμη και στη συγκέντρωση
- Ελάττωση της αντίληψης.
- Έναρξη ασυνήθιστα έντονου πονοκεφάλου.
Σημαντικό είναι τα άτομα που εκδηλώνουν τέτοια συμπτώματα να επισκέπτονται άμεσα το τμήμα επειγόντων του νοσοκομείου για εκτίμηση και αντιμετώπιση.