ΕΕ: Εγκρίθηκαν δύο νέες θεραπείες για το καρκίνωμα κεφαλής και τραχήλου

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το pembrolizumab, μία ανοσοθεραπεία (anti-PD-1 θεραπεία), ως μονοθεραπεία ή σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία με πλατίνα και 5-φθοροουρακίλη (5-FU) ως θεραπεία 1ης γραμμής, μετά τα αποτελέσματα της κλινικής μελέτης φάσης ΙΙΙ, KEYNOTE-048. Έτσι, το pembrolizoumab καθίσταται η πρώτη ανοσοθεραπεία που λαμβάνει έγκριση ως θεραπεία 1ης γραμμής στην Ευρώπη για τον συγκεκριμένο τύπο καρκίνου, ο οποίος μέχρι τώρα αντιμετωπιζόταν με τον ίδιο τρόπο περισσότερο από μια δεκαετία.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης φάσης ΙΙΙ, KEYNOTE-048, το pembrolizumab συγκρίθηκε με την καθιερωμένη θεραπεία (σετουξιμάμπη με καρβοπλατίνη ή σισπλατίνη και με 5-FU) και κατέδειξε σημαντική βελτίωση στη συνολική επιβίωση (OS) ως μονοθεραπεία (HR = 0,74 [95% CI, (0,61-0,90), p = 0,00133] και σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία (HR = 0,65 [95% CI, 0.53-0.80] L1 (CPS ≥1) σε ασθενείς των οποίων οι όγκοι εμφανίζουν PD-L1 (CPS ≥1).

«Αυτή η νόσος είναι ιδιαίτερα εξουθενωτική, καθώς επηρεάζει σημαντικά την εμφάνιση του ασθενούς και τις καθημερινές λειτουργίες του, όπως το φαγητό και την ομιλία. Λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη ανάγκη για νέες θεραπευτικές επιλογές, μας ενθαρρύνει η σημερινή έγκριση του pembrolizumab στην Ευρώπη, η οποία θα επιτρέψει σε ορισμένους ασθενείς να υποβληθούν σε ανοσοθεραπεία νωρίτερα κατά τη διάρκεια της θεραπείας τους», δήλωσε ο Kevin Harrington, ερευνητής της μελέτης KEYNOTE-048, καθηγητής βιολογικών θεραπειών καρκίνου στο Ινστιτούτο για την Έρευνα του καρκίνου (Institute of Cancer Research) του Λονδίνου, και σύμβουλος κλινικός ογκολόγος στο Royal Marsden NHS Foundation Trust.

Η συγκεκριμένη έγκριση επιτρέπει την εμπορική διάθεση του pembrolizumab ως μονοθεραπείας και σε συνδυασμό, στο σύνολο των 28 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και στην Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία.

Ο καρκίνος κεφαλής και τραχήλου περιλαμβάνει διάφορους όγκους που αναπτύσσονται γύρω από τον λαιμό, τον λάρυγγα, τη μύτη, τους παραρρίνιους κόλπους και το στόμα. Οι περισσότεροι τύποι καρκίνων κεφαλής και τραχήλου είναι καρκινώματα εκ πλακωδών κυττάρων που ξεκινούν από τα επίπεδα πλακώδη κύτταρα τα οποία σχηματίζουν τη λεπτή επιφάνεια στις δομές της κεφαλής και του τραχήλου. Οι δύο ουσίες που αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου κεφαλής και τραχήλου είναι το τσιγάρο και το αλκοόλ.

Εκτιμάται ότι παγκοσμίως το 2018 τα νέα περιστατικά καρκίνου κεφαλής και τραχήλου ξεπέρασαν τα 705.000, ενώ οι θάνατοι τους 385.000. Στην Ελλάδα τα νέα περιστατικά για την ίδια χρονική περίοδο εκτιμώνται σε περίπου 1.501 και οι θάνατοι σε 626.

Το pembrolizumab είναι μια ανοσοθεραπεία (anti-PD1 παράγοντας) που δρα αυξάνοντας την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπου να εντοπίζει και να καταπολεμά τα νεοπλασματικά κύτταρα. Πρόκειται για ένα εξανθρωποποιημένο μονοκλωνικό αντίσωμα, που εμποδίζει την αλληλεπίδραση μεταξύ του PD-1 και των συνδετών του (των PD-L1 και PD-L2) ενεργοποιώντας έτσι τα Τ- λεμφοκύτταρα, γεγονός που μπορεί να έχει επίδραση τόσο στα νεοπλασματικά αλλά και τα υγιή κύτταρα.

Το κλινικό πρόγραμμα του pembrolizumab περιλαμβάνει μέχρι σήμερα περισσότερες από 1000 κλινικές μελέτες και διερευνούν το pembrolizumab σε ένα μεγάλο εύρος καρκίνων και θεραπευτικών σχημάτων. Στόχος του προγράμματος είναι να γίνει κατανοητός ο ρόλος του pembrolizumab ως αντι-καρκινικής θεραπείας, καθώς και οι παράγοντες που μπορούν να προβλέψουν την πιθανότητα ενός ασθενούς να επωφεληθεί από τη θεραπεία με pembrolizumab συμπεριλαμβανομένης της διερεύνησης διαφόρων βιοδεικτών.

Η ασφάλεια του pembrolizumab, ως μονοθεραπείας, έχει αξιολογηθεί σε 5.884 ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα, με μελάνωμα Σταδίου ΙΙΙ που έχει εξαιρεθεί (επικουρική θεραπεία), μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (NSCLC), κλασικό λέμφωμα Hodgkin (cHL), καρκίνωμα του ουροθηλίου ή καρκίνωμα κεφαλής και τραχήλου εκ πλακωδών κυττάρων (HNSCC) σε τέσσερις δόσεις (2 mg/kg κάθε 3 εβδομάδες, 200 mg κάθε 3 εβδομάδες ή 10 mg/kg κάθε 2 ή 3 εβδομάδες) σε κλινικές μελέτες. Σε αυτό τον πληθυσμό ασθενών, ο διάμεσος χρόνος παρακολούθησης ήταν 7,3 μήνες (εύρος: 1 ημέρα έως 31 μήνες) και οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες με το pembrolizumab ήταν κόπωση (32%), ναυτία (20%) και διάρροια (20%). Η πλειοψηφία των ανεπιθύμητων ενεργειών που αναφέρθηκαν με τη μονοθεραπεία ήταν σοβαρότητας Βαθμού 1 ή 2. Οι πιο σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν σχετιζόμενες με το ανοσοποιητικό ανεπιθύμητες ενέργειες και σοβαρές σχετιζόμενες με την έγχυση αντιδράσεις.

Η ασφάλεια του pembrolizumab σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία σε μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (NSCLC) ή καρκίνωμα κεφαλής και τραχήλου εκ πλακωδών κυττάρων (HNSCC), έχει αξιολογηθεί σε 1.067 ασθενείς σε κλινικές μελέτες, ,που έλαβαν 200 mg, 2 mg/kg ή 10 mg/kg pembrolizumab κάθε 3 εβδομάδες. Σε αυτό τον πληθυσμό ασθενών οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν αναιμία (50%), ναυτία (50%), κόπωση (37%), δυσκοιλιότητα (35%), διάρροια (30%), ουδετεροπενία (30%), μειωμένη όρεξη (28%) και εμετοί (25%). Η συχνότητα ανεπιθύμητων ενεργειών Βαθμού 3-5 σε ασθενείς με NSCLC ήταν 67% για τη συνδυασμένη θεραπεία με pembrolizumab και 66% για χημειοθεραπεία και σε ασθενείς με HNSCC ήταν 85% για συνδυασμένη θεραπεία με pembrolizumab και 84% για χημειοθεραπεία μαζί με cetuximab (σεξουτιμάμπη).