Μείωση των νέων διαγνώσεων του ιού HIV που προκαλεί το AIDS καταγράφεται στην Ελλάδα το πρώτο δεκάμηνο του 2019, σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΔΥ (πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ) τα οποία παρουσίασε η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS ( ΕΕΜΑΑ).
Συγκεκριμένα, από τον Ιανουάριο έως και τον Οκτώβριο του 2019 διαγνώστηκαν και δηλώθηκαν στον ΕΟΔΥ 473 περιστατικά HIV λοίμωξης (4,4 ανά 100.000 πληθυσμού), εκ των οποίων τα 364 (76,96%) αφορούσαν σε άνδρες, τα 106 (22,41%) σε γυναίκες και 3 (0,63%) σε διεμφυλικά άτομα. Οι νέες διαγνώσεις HIV ανά 100.000 πληθυσμού για το πρώτο δεκάμηνο του 2019, βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά με εκείνες που δηλώθηκαν τα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα των 9 προηγούμενων ετών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η μείωση είναι ακόμα μεγαλύτερη (266 σε σχέση με 378-749 νέες διαγνώσεις την τελευταία δεκαετία), αν ληφθούν υπόψη μόνο τα άτομα ελληνικής καταγωγής. Το ποσοστό των νέων διαγνώσεων σε αλλοδαπούς παρουσιάζει αύξηση σταθερά μετά το 2015, φτάνοντας το 2019 το 43%, με άτομα κυρίως από την υποσαχάρια Αφρική και την Κεντρική Ευρώπη.
Κυρίαρχος τρόπος μετάδοσης παραμένει η σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη μεταξύ ανδρών (ΑΣΑ) (41,9%), ενώ ακολουθεί η ετεροφυλοφιλική σεξουαλική επαφή (28,6%) και η χρήση ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών (ΧΕΝ) (8,3%).
Ανησυχία προκαλεί η αύξηση σε ετεροφυλόφιλους και τα υψηλά ποσοστά (>50%) της καθυστερημένης διάγνωσης της HIV λοίμωξης.
Επίσης αν και ο αριθμός των νέων διαγνώσεων στους ΧΕΝ έχει μειωθεί σημαντικά συγκριτικά με την περίοδο 2011-13, δεν έχει φτάσει τα προ αυτής της περιόδου επίπεδα.
Παγκοσμίως, το 2018 με HIV λοίμωξη έχουν καταγραφεί 37,9 εκατομμύρια άτομα, ενώ διαγνώστηκαν 1,7 εκατ. νέα κρούσματα. Δυστυχώς τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι βρισκόμαστε μακριά από τον στόχο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για έλεγχο της πανδημίας του AIDS έως το 2030. Αλλά 11 ευρωπαϊκές χώρες περιλαμβανομένης της Ελλάδος βρίσκονται πολύ κοντά στον στόχο του UNAIDS 90-90-90, δηλαδή το 90% των κρουσμάτων να έχουν διαγνωστεί, το 90% να λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή και το 90% να έχει πετύχει ιική καταστολή.
Εξετάσεις με καθυστέρηση, μονάδες λοιμώξεων στα πρόθυρα του «λουκέτου»
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με αφορμή το 31ο Πανελλήνιο Συνέδριο AIDS (28-30 Νοεμβρίου, Αθήνα), ο πρόεδρος της ΕΕΜΑΑ, κ. Μάριος Λαζανάς υπενθύμισε ότι παρά τα ενθαρρυντικά μηνύματα των επιδημιολογικών στοιχείων δεν θα πρέπει να υπάρξει εφησυχασμός.
Σύμφωνα με τον κ. Λαζανά, «την τελευταία 5ετία οι εξετάσεις ιικού φορτίου που είναι απαραίτητες για την ορθή παρακολούθηση των οροθετικών ασθενών, δυστυχώς δεν γίνονται καθόλου ή με μεγάλη καθυστέρηση και συγχρόνως σπανίζουν οι απαντήσεις γονοτυπικής αντοχής με αποτέλεσμα την πλημμελή εργαστηριακή παρακολούθηση των ασθενών με HIV λοίμωξη. Συγχρόνως πολλές Μονάδες Λοιμώξεων, λόγω τραγικών ελλείψεων, υπολειτουργούν και προτίθενται να αναστείλουν τη λειτουργία τους».
Τέλος, σε αναμονή βρίσκεται και η προφυλακτική αγωγή (Prep) η οποία διεθνώς έχει μειώσει σημαντικά τις μολύνσεις μεταξύ ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες, αλλά στη χώρα μας επισήμως δεν έχει εγκριθεί και έτσι δεν καλύπτεται από τον ΕΟΠΥΥ.