Μια καλοστημένη απάτη σε βάρος του ΕΟΠΥΥ και συνεπώς σε βάρος του Έλληνα φορολογούμενου, που «ενορχηστρώθηκε» από δύο εταιρείες εισαγωγής και διακίνησης σκευασμάτων ειδικής διατροφής για ογκολογικούς ασθενείς και «εκτελέστηκε» από εκατοντάδες φαρμακοποιούς, διερευνάται από τις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές. Το ύψος της ζημίας και η βαρύτητα των πράξεων παραπέμπουν, όπως διαπιστώνουν στην έκθεσή τους οι ελεγκτές και αποδέχεται το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού, σε «συμπεριφορές οργανωμένου οικονομικού εγκλήματος» σε βάρος του EOΠΥΥ.
Στον κατάλογο των εμπλεκομένων, που δημιούργησαν μια «μαύρη τρύπα» τουλάχιστον 8,3 εκατομμύρια ευρώ στο ταμείο του ΕΟΠΥΥ, βρίσκεται και το όνομα του επί 23 χρόνια προέδρου του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αθήνας (ΦΣΑ). Σύμφωνα με τα έγγραφα που έχει στη διάθεσή του το ΘΕΜΑ, ο κ. Κωνσταντίνος Λουράντος, ο φαρμακοποιός που έχει ταυτιστεί με τον κλάδο και τη δυναμική διεκδίκηση των αιτημάτων του, έχει διαθέσει μέσω του φαρμακείου του πλαστά ειδικά σκευάσματα αξίας 44.000 ευρώ για το έτος 2018, και έχει ζητήσει μάλιστα από τον ΕΟΠΥΥ να αποζημιωθεί γι’ αυτά.
Επί μήνες η Υπηρεσία Ελέγχου Δαπανών Υγείας Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (ΥΠΕΔΥΦΚΑ) χαρτογραφούσε τις διαδρομές του RESURGEX PLUS, του επίμαχου συμπληρώματος ειδικής διατροφής, ανάμεσα στους παρόχους του ΕΟΠΥΥ, δηλαδή των δύο εταιρειών εισαγωγής και διακίνησης του σκευάσματος αλλά και των φαρμακοποιών που το διέθεταν στους ασφαλισμένους. Τα σκευάσματα ειδικής διατροφής (ΣΕΔ) είναι σκευάσματα για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς και αντιμετωπίζουν τον υποσιτισμό λόγω ασθένειας. Για παράδειγμα, οι καρκινοπαθείς είναι μια κατηγορία ασθενών που χρειάζονται ειδικά διατροφικά συμπληρώματα και επωφελούνται από αυτά.
Τα συγκεκριμένα σκευάσματα όμως αποτέλεσαν μια γκρίζα σελίδα στη συνταγογράφηση, καθώς τα τελευταία χρόνια μετατράπηκαν σε εστία κατάχρησης και συνταγογράφησης και δαπάνης. Η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ παρακολουθεί από το 2014 την κατηγορία των ΣΕΔ, οπότε και εκτοξεύθηκε η δαπάνη για αυτά -είναι ενδεικτικό ότι το 2012 η δαπάνη ήταν 12 εκατ. ευρώ, το 2013 ήταν 11,35 εκατ. ευρώ, το 2014 ήταν 21,56 εκατ. ευρώ, το 2015 ήταν 34,59 εκατ. ευρώ και το 2016 διαμορφώθηκε στα 46,36 εκατ. ευρώ. Το 2017 η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ έθεσε ως όριο τα 20 εκατ. ευρώ για τη συγκεκριμένη κατηγορία σκευασμάτων (κλειστό προϋπολογισμό), το ίδιο και το επόμενο έτος. Παράλληλα, είχε εντοπίσει πλήθος τακτικών που ακολουθούσαν οι εταιρείες -αλλά και οι γιατροί για να αυξάνουν τον όγκο των συνταγών για τα ΣΕΔ. Ενώ η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ επιχειρούσε να κλείσει τα κενά στη διαδικασία έγκρισης των ΣΕΔ, αυτά άνοιγαν σε άλλα σημεία στη συνέχεια της διαδρομής τους μέσα στο σύστημα συνταγογράφησης και εκτέλεσης των συνταγών.
Η υπόθεση της απάτης με το σκεύασμα RESURGEX PLUS είναι απτή απόδειξη. Το συγκεκριμένο σκεύασμα συμπεριλήφθηκε στα συνταγογραφούμενα-αποζημιούμενα ΣΕΔ του ΕΟΠΥΥ τον Σεπτέμβριο του 2017. Η εισαγωγέας εταιρία ΑDVANCE MEDICAL SUPPLIES δήλωνε ότι πρόκειται για τρόφιμο που προορίζεται για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς σε μορφή σκόνης (100 γρ.). Μέσα σε δύο μήνες το RESURGEX PLUS βρέθηκε στην κορυφή της κυκλοφορίας αλλά και στο επίκεντρο των ελέγχων. Ο δειγματοληπτικός έλεγχος των υπηρεσιών του ΕΟΠΥΥ έδειξε προβλήματα και παρατυπίες και ζητήθηκε η συνδρομή του ΣΔΟΕ. Πέντε πορίσματα της ΥΠΕΔΥΦΚΑ διαπίστωναν το τελευταίο δίμηνο του 2018 πως στους ασφαλισμένους συνταγογραφούνταν το RESURGEX PLUS, αλλά οι πάροχοι, είτε η εταιρία εισαγωγής είτε άλλη εταιρία διακίνησης είτε φαρμακεία, δεν χορηγούσαν το σκεύασμα αυτό, που συνταγογραφούνταν και αποζημιωνόταν. Χορηγούσαν το σκεύασμα RESURGEX PLUS LIQUID, το οποίο όμως δεν αποζημιωνόταν. Κομβικό σημείο σε αυτή τη διαδρομή αποτελούσε η χορήγηση δύο κωδικών (ΕΑΝ και ΕΚΑΠΤΥ) στο κάθε σκεύασμα ειδικής διατροφής, που έδιναν και το στίγμα του. Κωδικών που στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν πλαστοί!
Ο έλεγχος του ΣΔΟΕ
Ο έλεγχος κλιμακίων του ΣΔΟΕ και της ΥΠΕΔΥΦΚΑ στις αποθήκες της εταιρείας στην Αθήνα και στην Καλλιθέα αποκάλυψε το μεγάλο μέγεθος της απάτης. Η εισαγωγέας εταιρεία διακινούσε άλλα σκευάσματα στη θέση εκείνου που είχε εγκριθεί χρησιμοποιώντας πλαστά παραστατικά και πλαστές ταινίες γνησιότητας. Όπως αναφέρεται στην έκθεση της ΥΠΕΔΥΦΚΑ «ανευρέθησαν χιλιάδες τεμάχια του προϊόντος RESURGEX PLUS LIQUID και δεν ανευρέθη κανένα τεμάχιο του προϊόντος RESURGEX PLUS σε μορφή σκόνη 100 γρ., το οποίο είχε δηλώσει η εισαγωγέας εταιρεία ότι εισάγει. Σε πολλές περιπτώσεις στα ανευρεθέντα τεμάχια του χυμού RESURGEX PLUS LIQUID είχαν επικολληθεί ταινίες γνησιότητας οι οποίες έφεραν τον κωδικό ο οποίος αντιστοιχεί στη σκόνη και όχι σε εκείνον του χυμού».
Σύμφωνα με όσα κατέθεσε ο αποθηκάριος της εταιρίας ΑDVANCE MEDICAL SUPPLIES τον Δεκέμβριο του 2018 στο κλιμάκιο των ελεγκτών η «δουλειά» είχε στηθεί ως εξής: «σε κάθε αποστολή του σκευάσματος RESURGEX PLUS LIQUID 200 ml δίναμε μαζί και τα αντίστοιχα αυτοκόλλητα για να υποβληθούν στον ΕΟΠΥΥ».
Στο κόλπο μπήκε αμέσως μετά την έγκριση του συγκεκριμένου ΣΕΔ από τον ΕΟΠΥΥ για αποζημίωση και μια άλλη εταιρεία, η NARIMA ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΙΚΕ, η οποία προμηθευόταν το προϊόν από την εταιρεία εισαγωγής και τα διακινούσε στην αγορά, με τον ίδιο τρόπο, με τις πλαστές ταινίες γνησιότητας. Ο λογιστής της εταιρείας αυτής δήλωσε πως «η εταιρεία αγόραζε από τον προμηθευτή ένα μη εγκεκριμένο από τον ΕΟΠΥΥ προϊόν και παραλάμβανε και τα κουπόνια με barcode του εγκεκριμένου προϊόντος προκειμένου να τα επικολλήσει στα δικαιολογητικά υποβολής και να αποζημιωθεί από τον Οργανισμό». Για το διάστημα 1-10-2017 έως 1-10-2018 η εταιρία είχε υποβάλλει παραστατικά στον ΕΟΠΥΥ αιτούμενη αποζημίωση ύψους 344.000 ευρώ, ποσό που καταχωρείται ως ζημία για τον ΕΟΠΥΥ. Στον κατάλογο με τις υποβολές εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ για αποζημίωση του σκευάσματος περιλαμβάνονται πολλά φαρμακεία, ανάμεσα στα οποία και εκείνο του προέδρου του ΦΣΑ.
Οι ελεγκτές θεωρούν δεδομένο και το τονίζουν στο πόρισμά τους πως «οι άλλες εταιρίες ή τα φαρμακεία παραλάμβαναν ένα μη εγκεκριμένο από τον ΕΟΠΥΥ προϊόν καθώς και τα κουπόνια του εγκεκριμένου και εν γνώσει ή από αμέλειά τους δεν έκαναν καμία διασταύρωση». Είναι προφανές πως ο ΕΟΠΥΥ πρακτικά δεν έχει τρόπο να ελέγξει εκ των υστέρων αν οι δεκάδες φαρμακοποιοί που υπέβαλαν παραστατικά για RESURGEX PLUS σε μορφή σκόνης ενώ στην παγματικότητα είχαν διαθέσει το RESURGEX PLUS LIQUID 200 ml, κινούνταν με δόλο ή με αμέλεια. Αν η πράξη τους γινόταν με επίγνωση της παρανομίας ή αν επρόκειτο για παράλειψη ελέγχου των κουπονιών, στο πλαίσιο και της σχέσης εμπιστοσύνης που ενδεχομένως αναπτύσσεται μεταξύ φαρμακοποιού και του προμηθευτή του.
Το αποτέλεσμα, πάντως, για τους εμπλεκόμενους ήταν κάτι παραπάνω από θετικό. Με πλαστά κουπόνια αποζημιώνονταν για σκεύασμα που δεν είχε εγκριθεί και συνεπώς δεν βρισκόταν στον κατάλογο του ΕΟΠΥΥ με τα αποζημιούμενα σκευάσματα ειδικής διατροφής. Η ζημία του ΕΟΠΥΥ επιμερίζεται σε κέρδη για όλους όσοι συμμετείχαν, εν γνώσει ή εν αγνοία τους, σε αυτή τη διαδικασία.
«Η συγκεκριμένη τακτική έχει οδηγήσει τον ΕΟΠΥΥ σε μία τεράστια και αναίτια οικονομική δαπάνη. Από τον Οκτώβριο του 2017 έως και τον Οκτώβριο του 2018 έχουν γίνει υποβολές για το συγκεκριμένο σκεύασμα από 308 συμβεβλημένους παρόχους και φαρμακεία με συνολικό αιτούμενο ποσό 8,3 εκατ. ευρώ» αναφέρει η ΥΠΕΔΥΦΚΑ.
Το ΔΣ του ΕΟΠΥΥ έδρασε αμέσως, με τα «όπλα» που είχε στη διάθεσή του. Έτσι, έλαβε απόφαση, με βάση τις εκθέσεις των ελεγκτών, τον περασμένο Απρίλιο, για αναστολή της συνταγογράφησης του RESURGEX PLUS και διέκοψε τη δυνατότητα ηλεκτρονικής εκτέλεσης γνωματεύσεων που περιέχουν το εν λόγω σκεύασμα. Αποφάσισε επίσης την αναστολή της αποζημίωσης των γνωματεύσεων με το ίδιο σκεύασμα. Ενδεικτικά, ο πρόεδρος του ΦΣΑ είχε υποβάλλει για το 2018 παραστατικά αξίας 33.488 ευρώ ενώ είχε ήδη αποζημιωθεί για σκευάσματα αξίας 10.593 ευρώ. Σύμφωνα με τις αποφάσεις-εξπρές που έλαβε η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ, τόσο ο πρόεδρος του ΦΣΑ, όσο και οι δεκάδες άλλοι φαρμακοποιοί έχουν υποχρεωθεί να επιστρέψουν ως αχρεωστήτως καταβληθέντα όλα τα ποσά που εισέπραξαν και έχει ανασταλεί η εκκαθάριση για τις άλλες απαιτήσεις τους.
Η απάντηση του κ. Λουράντου
Το ΘΕΜΑ επικοινώνησε με τον πρόεδρο του ΦΣΑ, τον κ. Κωνσταντίνο Λουράντο για την υπόθεση στην οποία εμπλέκεται. Ο κ. Λουράντος χαρακτηρίζει έωλο το πόρισμα της ΥΠΕΔΥΦΚΑ και συκοφαντικό για το πρόσωπό του. Τονίζει ότι η υπόθεση είναι ακόμη υπό διερεύνηση και δεν έχει κληθεί να δώσει σε κανέναν εξηγήσεις.
Αρνείται ότι έχει ευθύνη για τη διάθεση του πλαστού σκευάσματος και αναφέρει πως τόσο ο ίδιος όσο και οι άλλοι φαρμακοποιοί έχουν κινηθεί δικαστικά κατά του ΕΟΠΥΥ και ζητούν να αποζημιωθούν για τα RESURGEX που διακίνησαν.
«Ως φαρμακοποιός έχω κάνει σωστά τη δουλειά μου. Εκτέλεσα ιατρικές συνταγές για Σκεύασμα Ειδικής Διατροφής εγκεκριμένο από τον ΕΟΠΥΥ και ζητώ την αποζημίωσή μου. Δεν μπορούσα και δεν μπορώ να γνωρίζω αν τα κουπόνια των φαρμάκων είναι πλαστά. Τα κουπόνια στα ΣΕΔ είναι ευθύνη άλλων όπως του ΕΚΑΠΤΥ και όχι των φαρμακοποιών. Ας δουν τις ευθύνες τους οι αρμόδιοι φορείς και ο ΕΟΠΥΥ πριν καταλογίσουν οτιδήποτε στους φαρμακοποιούς» λέει ο κ. Λουράντος.
