Η αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού θα είναι το βασικό αντικείμενο της συνεδρίασης μέσω τηλεδιάσκεψης, της Συνόδου Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί σήμερα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναμένεται να τοποθετηθεί σχετικά με το ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού το οποίο θα συμβάλει στην διευκόλυνση των μετακινήσεων, αλλά και επί της ήδη διατυπωμένης ανάγκης για περαιτέρω πίεση της ΕΕ προς τις φαρμακευτικές εταιρίες για ταχύτερη παραγωγή εμβολίων και επίσης ταχύτερης έγκρισης σκευασμάτων από τις ευρωπαϊκές αρχές.
Σταχυολογώντας, οι δύο άξονες της «πίεσης» που θα ασκήσει ο πρωθυπουργός στην τηλεδιάσκεψη είναι οι εξής:
- Πρέπει να επισπευσθούν οι διαδικασίες για την συζήτηση των αιτήσεων για την έγκριση εμβολίων τα οποία βρίσκονται στο τελικό στάδιο της αδειοδότησης όπως το εμβόλιο της AstraZeneca και να τονιστεί η ανάγκη προς τις εταιρείες να είναι απολύτως συνεπείς στα χρονοδιαγράμματα για τα οποία έχουν δεσμευτεί απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τις παραδόσεις εμβολίων το πρώτο τρίμηνο του 2021 ώστε να μην υπάρχουν καθυστερήσεις στους εμβολιασμούς.
- Η καθιέρωση ενός κοινού ευρωπαϊκού πιστοποιητικού εμβολιασμών, ικανού να διευκολύνει την ταχύτερη αποκατάσταση της κανονικότητας στην οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα. Αυτό το πιστοποιητικό δεν οδηγεί σε κάποιου είδους περιορισμό της ελευθερίας κάποιου να ταξιδεύει.
Απάντηση Μητσοτάκη στους σκεπτικιστές
Την ίδια ώρα, απάντηση στους σκεπτικιστές της πρότασής του δίνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε άρθρο του που δημοσιεύεται στην πανευρωπαϊκή ιστοσελίδα Euractiv και στη γερμανική ιστοσελίδα Das Morning Briefing, επισημαίνοντας ότι θα θέσει το θέμα το απόγευμα στη Σύνοδο Κορυφής.
Κάνοντας λόγο για «λωρίδα ταχείας κυκλοφορίας για τα ταξίδια» (fast travel lane) για όσους διαθέτουν αυτό το ψηφιακό, τυποποιημένο πιστοποιητικό, ο Πρωθυπουργός υπογραμμίζει ότι πρόκειται «για μια απλή, αξιόπιστη και ασφαλή ψηφιακή λύση, η οποία μπορεί να θέσει ξανά σε κίνηση τις οικονομίες μας», ενώ διευκρινίζει ότι «στόχος μας δεν είναι να χωρίσουμε τους Ευρωπαίους σε δύο κατηγορίες, αυτούς που έχουν εμβολιαστεί και αυτούς που δεν έχουν εμβολιαστεί».
«Τίθεται σε κίνδυνο η προστασία των δεδομένων; Όχι» ξεκαθαρίζει ο κ. Μητσοτάκης. Στην Ελλάδα, εξηγεί, έχουμε ήδη ετοιμάσει το μοντέλο ενός ψηφιακού πιστοποιητικού εμβολιασμού για τις αεροπορικές, θαλάσσιες και σιδηροδρομικές μετακινήσεις, το οποίο μοιραστήκαμε με τους εταίρους μας στην Ε.Ε. Το πιστοποιητικό διαθέτει κωδικό QR, ένα μοναδικό αναγνωριστικό του εγγράφου και μια ψηφιακή σφραγίδα.
Όπως διευκρινίζει, όσοι επιθυμούν να ταξιδέψουν αλλά δεν διαθέτουν πιστοποιητικό, θα έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν υπό τους υφιστάμενους ταξιδιωτικούς κανόνες, όπως το υποχρεωτικό μοριακό τεστ (PCR) πριν την αναχώρηση, rapid test κατά την άφιξη στον προορισμό τους και καραντίνα όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο.
«Δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να θέσουμε σε κίνδυνο θέσεις εργασίας ή να χάσουμε ένα έτος ακόμη, προσπαθώντας να επανεκκινήσουμε τις οικονομίες μας» προειδοποιεί.
Το άρθρο του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη αναλυτικά
«Ο περιορισμός της ελευθερίας και της ευημερίας μας κατά τη διάρκεια αυτής της τρομερής πανδημίας είναι οδυνηρός και χωρίς ιστορικό προηγούμενο. Η πανδημία του κορωνοϊού μας έφερε θλίψη, προκάλεσε απομόνωση και επηρέασε όχι μόνο την υγεία μας, αλλά και την εργασία μας, τις προοπτικές και τις κοινωνικές νόρμες. Κάναμε μια απαραίτητη και συνειδητή θυσία με στόχο να σώσουμε όσες περισσότερες ζωές μπορούμε.
Τώρα που το τέλος αυτής της δοκιμασίας έχει αρχίσει να φαίνεται στον ορίζοντα, με τη σταδιακή πραγματοποίηση μαζικών εμβολιασμών σε όλες τις χώρες της ΕΕ, δεν θα πρέπει να θεωρήσουμε τη θυσία αυτή ως κάτι δεδομένο.
Το οφείλουμε στους πολίτες να χρησιμοποιήσουμε κάθε μέσο που έχουμε στη διάθεσή μας και να αξιοποιήσουμε κάθε εργαλείο του πολιτικού και κυβερνητικού μας οπλοστασίου ώστε να είμαστε απόλυτα έτοιμοι για να επιταχύνουμε την επιστροφή στην κανονική ζωή μέσα στο 2021. Δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να θέσουμε σε κίνδυνο θέσεις εργασίας ή να χάσουμε ένα έτος ακόμη, προσπαθώντας να επανεκκινήσουμε τις οικονομίες μας. Τη στιγμή που μπορούμε να αναλάβουμε δράση, δεν πρέπει να μείνουμε στα λόγια και να επιτρέψουμε στη γραφειοκρατία να οδηγεί σε καθυστέρηση και κωλυσιεργία.
Ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας είναι η διασύνδεση ενός πιστοποιητικού εμβολιασμού με την ανεμπόδιστη από τους ισχύοντες περιορισμούς μετακίνηση, όταν ταξιδεύουμε. Και μπορούμε να το κάνουμε πράξη στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μέσω της εισαγωγής σε ολόκληρη την ΕΕ ενός κοινά συμφωνημένου και τυποποιημένου, πρότυπου ψηφιακού πιστοποιητικού εμβολιασμού, θα είμαστε σε θέση να ανοίξουμε ξανά, αναζωογονώντας τον τουρισμό και την ψυχαγωγία, και να επιτρέψουμε στους πολίτες (της Ευρώπης) να κινούνται ελεύθερα και χωρίς περιορισμούς από χώρα σε χώρα. Θα τοποθετηθώ υπέρ μιας τέτοιας ρύθμισης στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αυτή την εβδομάδα.
Κατανοώ ότι θα εκφραστούν προβληματισμοί για το θέμα αυτό. Γιατί άραγε να κινηθούμε τώρα, σε τόσο αρχικό στάδιο κι όχι αργότερα; Διότι πρέπει να προετοιμαστούμε για το καλοκαίρι, όταν ένας πολύ μεγαλύτερος αριθμός πολιτών θα έχει εμβολιαστεί -η εμπειρία της Φόρμας Εντοπισμού Επιβατών (PLF) το προηγούμενο καλοκαίρι μας έδειξε ότι ο έγκαιρος σχεδιασμός είναι ζωτικής σημασίας.
Εύλογα οι πολίτες θα αναρωτηθούν εάν αυτό το πιστοποιητικό θα μπορούσε να οδηγήσει σε κάποιου είδους περιορισμό της ελευθερίας μας να ταξιδεύουμε. Όχι, κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί. Δεν θα πρέπει να συγχέουμε ένα πιστοποιητικό εμβολιασμού με ταξιδιωτικό διαβατήριο. Στόχος μας δεν είναι να χωρίσουμε τους Ευρωπαίους σε δύο κατηγορίες, αυτούς που έχουν εμβολιαστεί και αυτούς που δεν έχουν εμβολιαστεί. Αντιθέτως, θέλουμε να δημιουργήσουμε μια λωρίδα ταχείας κυκλοφορίας για τα ταξίδια (fast travel lane) για όσους διαθέτουν αυτό το ψηφιακό, τυποποιημένο πιστοποιητικό.
Όσοι επιθυμούν να ταξιδέψουν αλλά δεν διαθέτουν πιστοποιητικό, θα έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν υπό τους υφιστάμενους ταξιδιωτικούς κανόνες, όπως το υποχρεωτικό μοριακό τεστ (PCR) πριν την αναχώρηση, rapid test κατά την άφιξη στον προορισμό τους και καραντίνα όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο. Τέτοιου είδους μέτρα θα πρέπει να παραμείνουν στη διακριτική ευχέρεια κάθε κράτους και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα συνεχιστούν μέσα στο 2021 καθώς πορευόμαστε προς την επίτευξη ανοσίας. Ωστόσο, θα ήταν περίπλοκο και οικονομικά ασύμφορο να εφαρμόζονται τέτοια μέτρα από όλους.
Τίθεται σε κίνδυνο η προστασία των δεδομένων; Όχι. Στην Ελλάδα έχουμε ήδη ετοιμάσει το μοντέλο ενός ψηφιακού πιστοποιητικού εμβολιασμού για τις αεροπορικές, θαλάσσιες και σιδηροδρομικές μετακινήσεις, το οποίο μοιραστήκαμε με τους εταίρους μας στην Ε.Ε. Το πιστοποιητικό διαθέτει κωδικό QR, ένα μοναδικό αναγνωριστικό του εγγράφου και μια ψηφιακή σφραγίδα. Όλα τα παραπάνω συνδέονται με το portal μας gov.gr ώστε ο καθένας να μπορεί να ελέγξει την εγκυρότητα του πιστοποιητικού. Τα στοιχεία αναγράφονται σε δύο γλώσσες και περιλαμβάνουν το ονοματεπώνυμο του κατόχου, τον αριθμό μητρώου κοινωνικής ασφάλισης, τον τύπο του εμβολίου, καθώς και την ημερομηνία και την τοποθεσία όπου έγινε η χορήγηση των δόσεων. Όλα τα στοιχεία είναι ψηφιακά επαληθεύσιμα και κρυπτογραφούνται εντός δευτερολέπτων. Και όσον αφορά την προστασία των δεδομένων είναι ασφαλή και προστατευμένα. Έχω δεσμευτεί να μοιραστώ αυτή την τεχνολογία και τεχνογνωσία με όλα τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη.
Μολονότι στην Ελλάδα ο εμβολιασμός δεν είναι υποχρεωτικός και το πιστοποιητικό δεν θα αποτελεί προαπαιτούμενο για τα ταξίδια, ελπίζω και πιστεύω ότι οι πολίτες θα αγκαλιάσουν και τα δύο. Δέχομαι πως πολλοί πολίτες που δεν ανήκουν σε ευάλωτες κατηγορίες δεν θα εμβολιαστούν για κάποιο χρονικό διάστημα. Για το λόγο αυτό, θα συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε στα αεροδρόμια τα κορυφαία διεθνώς συστήματα έξυπνων ελέγχων που διαθέτουμε.
Στο τέλος της ημέρας, αυτό που θα προσφέρει ένα κοινά συμφωνημένο πρότυπο ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού είναι σιγουριά, επιτρέποντας στους πολίτες να ταξιδεύουν απαλλαγμένοι από περιορισμούς καραντίνας αφότου εμβολιαστούν και αποκτήσουν σημαντικό βαθμό ανοσίας.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θέτω τώρα το ζήτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο λόγος για τον οποίο οι ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να ξεκινήσουν να επεξεργάζονται αυτή την πρωτοβουλία αμέσως, για την κατάλληλη διαμόρφωση του ψηφιακού πιστοποιητικού και των σχετικών πρακτικών που θα απαντούν στις όποιες ανησυχίες.
Πάνω από όλα, δεν μιλάμε για ένα διαβατήριο με βάση τον εμβολιασμό. Δεν αποσκοπεί στον περιορισμό της δυνατότητας των πολιτών να ταξιδεύουν. Αντίθετα, αφορά τη διεύρυνση της ελευθερίας μετακίνησης, με μια απλή, αξιόπιστη και ασφαλή ψηφιακή λύση, η οποία μπορεί να θέσει ξανά σε κίνηση τις οικονομίες μας. Ακριβώς για να μπορεί να φέρει σε πέρας τέτοιου είδους συνεργατικά εγχειρήματα, δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε».
Θετική η ΙΑΤΑ και η Κομισιόν
Η ελληνική πρόταση πάντως φαίνεται πως γνωρίζει αποδοχής, μιας και υπέρ τάχθηκε η Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ). Οι αεροπορικές καλούν την Ευρωπαϊκή Ένωση να υιοθετήσει την πρόταση του Κυριάκου Μητσοτάκη για ένα ευρωπαϊκό πιστοποιητικό εμβολιασμού, όπως σαφέστατα αποτυπώνεται στην ανοιχτή επιστολή του προέδρου της, Αλεξάντρ Ντε Ζινιάκ προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν. «Η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Μητσοτάκη θα πρέπει να υιοθετηθεί επειγόντως από την Κομισιόν και όλα τα κράτη-μέλη… Οι εμβολιασμοί είναι το βασικό κλειδί, για να ανοίξουν και πάλι τα σύνορα και να ενισχυθεί η οικονομική ανάκαμψη. Ένα πιστοποιητικό εμβολιασμού που θα αναγνωρίζεται πανευρωπαϊκά θα αποτελούσε ένα σημαντικό βήμα για να αποκτήσουν οι κυβερνήσεις την απαραίτητη εμπιστοσύνη, ώστε να ανοίξουν και πάλι τα σύνορά τους, αλλά και οι επιβάτες για να πετάξουν χωρίς το εμπόδιο της καραντίνας», επισημαίνεται.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επίσης, χαιρέτισε την ελληνική πρόταση, σημειώνοντας πως συμφωνεί σε μεγάλο βαθμό με την ιδέα. «Ό,τι αποφασίζεται -είτε δίνει προτεραιότητα είτε πρόσβαση σε ορισμένα προϊόντα- είναι μια πολιτική και νομική απόφαση που πρέπει να συζητηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο», δήλωσε στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια επίσκεψης της στη Λισαβόνα. «Αλλά νομίζω ότι είναι σημαντικό. Και, όπως είπα, πρέπει να έχουμε ιατρικό προαπαιτούμενο που να αποδεικνύει ότι οι άνθρωποι έχουν εμβολιαστεί», είπε.
