*Γράφει ο Γιώργος Μιχαηλίδης
Σε πλήρη εξέλιξη, με παρούσες τις ενστάσεις, βρίσκονται οι διαβουλεύσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το πιστοποιητικό εμβολιασμού, μία πρόταση την οποία έκανε πρόσφατα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης με επιστολή του στην πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η πρόταση αναμένεται να συζητηθεί στην Σύνοδο Κορυφής της προσεχούς Πέμπτης και όπως μεταδίδει το Politico.eu, η Κομισιόν, αναμένεται να ταχθεί επισήμως υπέρ της εν λόγω πρόταση. Αξίζει πάντως να σημειωθεί το λεκτικό που χρησιμοποιεί τι ευρωπαϊκό Μέσο, αφού κάνει λόγο για μία «ντροπαλή υπεράσπιση της πρότασης», σε μία προσπάθεια να καταδείξει το κλίμα που υπάρχει εντός της Ένωσης με κάποια από τα κράτη-μέλη να διατηρούν επιφυλάξεις.
Στο πλαίσιο αυτό, χαρακτηριστική είναι η δήλωση της υπουργού Εσωτερικών της Πορτογαλίας Άνα Πάουλα Ζακάρια η οποία τόνισε την ανάγκη να συνεχιστεί η συζήτηση για το εν λόγω ζήτημα. Η Ζακάρια σημείωσε «χρειάζεται να συνεχίσουμε τη συζήτηση γιατί ένα πιστοποιητικό μπορεί να αποτελέσει απόδειξη ότι κάποιος έχει εμβολιαστεί, αλλά το δεύτερο επίπεδο της συζήτησης είναι τι μπορείς να κάνεις με αυτή την απόδειξη» και συμπλήρωσε: «Από τη μία πλευρά μπορείς να πεις ότι έχεις αυτό το πιστοποιητικό που αποδεικνύει ότι έχεις εμβολιαστεί, αυτό είναι όλο και μετά πρέπει να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε με αυτό. Υπάρχουν πολλά στοιχεία που χρειάζονται επιπλέον συζήτηση».
Όπως μεταδίδει το Politico.eu, Ευρωπαίος αξιωματούχος σχολιάζοντας την ελληνική πρόταση για το ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού δήλωσε πως «η ιδέα είναι προσεκτικά διατυπωμένη και έχει γίνει αποδεκτή από την Κομισιόν».
Προς επίρρωσιν των παραπάνω, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαιρέτισε την ελληνική πρόταση, σημειώνοντας πως συμφωνεί σε μεγάλο βαθμό με την ιδέα. «Ό,τι αποφασίζεται -είτε δίνει προτεραιότητα είτε πρόσβαση σε ορισμένα προϊόντα- είναι μια πολιτική και νομική απόφαση που πρέπει να συζητηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο», δήλωσε στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια επίσκεψης της στη Λισαβόνα. «Αλλά νομίζω ότι είναι σημαντικό. Και, όπως είπα, πρέπει να έχουμε ιατρικό προαπαιτούμενο που να αποδεικνύει ότι οι άνθρωποι έχουν εμβολιαστεί», είπε.
Οι ενδοιασμοί εντός της Ένωσης
Το βασικό ερώτημα λοιπόν, όσον αφορά τα επόμενα βήματα, έχει να κάνει με το κατά πόσο η Κομισιόν θα αρκεστεί στις «αβρότητες» ή θα ασκήσει πολιτικές πιέσεις προκειμένου αυτές να αναγνωρίσουν ένα τέτοιο πιστοποιητικό. Όπως σημειώνει το politico.eu, το Παρίσι είναι μία από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που διατηρούν επιφυλάξεις καθώς, όπως λέγεται, μία τέτοια κίνηση θα μπορούσε να είναι «κόκκινο πανί» για ορισμένους αντιεμβολιαστές.
«Είμαστε πολύ επιφυλακτικοί», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εσωτερικών, Κλεμάν Μπον στο ραδιοφωνικό δίκτυο του France Info. «Εάν μιλάμε για ένα χαρτί, ένα έγγραφο που μας επιτρέπει να ταξιδέψουμε στην Ευρώπη, πιστεύω ότι είναι πολύ πρόωρο», είπε. «Είναι μία συζήτηση που δεν έχει χώρο να γίνει και θα ήταν σοκαριστικό, την ώρα που μόλις αρχίζουμε παντού την εκστρατεία εμβολιασμού στην Ευρώπη, να υπάρχουν σημαντικότερα δικαιώματα για ορισμένους παρά για άλλους. Δεν είναι αυτή η δική μας ιδέα περί προστασίας και πρόσβασης στα εμβόλια».
Την ίδια ώρα, στον αντίποδα, υποστηρίζεται πως το ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού θα ήταν ένα αντίμετρο στα lockdown αφού από την μία θα απελευθέρωνε τις μετακινήσεις των εμβολιασμένων και την ίδια ώρα θα επέτρεπε στις χώρες, λόγω της αύξησης των εμβολιασμένων να κάποια από τα περιοριστικά μέτρα.
Ευρωπαίος αξιωματούχος πάντως σημειώνει στο politico.eu ότι η Κομισιόν θα καλέσει τις χώρες να συζητήσουν επισταμένως για το ζήτημα προκειμένου να καταλήξουν σε μία κοινή ευρωπαϊκή πολιτική.
«Η διαδικασία εμβολιασμού ανοίγει τη συζήτηση για την πιστοποίηση. Θα συζητήσουμε την καταλληλότητα μιας κοινής προσέγγισης για την πιστοποίηση, καθώς και εάν χρειάζεται, υπό ποιες συνθήκες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν πιστοποιητικά», είπε από πλευράς του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
Την ίδια ώρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συστήσει επισήμως στα 27 κράτη-μέλη να θέσουν ως στόχο να έχουν εμβολιάσει το 70% του πληθυσμού τους έως το καλοκαίρι, σύμφωνα με προσχέδιο του οποίου έλαβε γνώση το πρακτορείο Bloomberg. Σύμφωνα με το αμερικανικό δίκτυο, η Κομισιόν αναμένεται να δεσμευθεί επίσης σε μία συμφωνία με τα κράτη – μέλη μέχρι το τέλος Ιανουαρίου επάνω σε ένα ενιαίο πρωτόκολλο σχετικά με τα πιστοποιητικά εμβολιασμού.
Υπενθυμίζεται πως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας από την πλευρά του τάχθηκε «προς το παρόν» κατά της ιδέας ενός διαβατηρίου εμβολιασμού «σε παγκόσμιο επίπεδο».
Πώς θα είναι το πιστοποιητικό εμβολιασμού
Σύμφωνα με τα πρώτα διαθέσιμα στοιχεία, το πιστοποιητικό εμβολιασμού θα έχει τη μορφή QR κωδικού. Με τη σάρωση (σκανάρισμα) αυτού του κωδικού θα αποκαλύπτονται όλες οι πληροφορίες για τον εμβολιασμό, όπως το ποιο εμβόλιο και πότε χρησιμοποιήθηκε και το αν έχουν γίνει οι δυο δόσεις.
Το ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού αναμένεται να έχει την ίδια μορφή με την εφαρμογή του The Commons Project που θεσπίστηκε για τα τεστ κορωνοϊού. Με την εφαρμογή αυτή αεροπορικές εταιρείες και οργανισμοί μπορούσαν να επιβεβαιώσουν ποιοι ταξιδιώτες υπεβλήθησαν σε τεστ και διαγνώστηκαν αρνητικοί. Η εφαρμογή επιτρέπει στους επιβάτες να ανακτούν τα αποτελέσματα από τεστ κορωνοϊού και στη συνέχεια τους δίνει έναν κωδικό επιβεβαίωσης που τους επιτρέπει να επιβιβάζονται σε διεθνείς πτήσεις. Με παρόμοιο τρόπο θα λειτουργεί και το σύστημα πιστοποίησης εμβολιασμού.
Ήδη, ένας συνασπισμός οργανισμών μεταξύ των οποίων η Microsoft και η Oracle έχουν σχηματίσει την Πρωτοβουλία Πιστοποιητικού Εμβολιασμού που στοχεύει στη θέσπιση προτύπων για την επαλήθευση κατά πόσο ένα άτομο έχει εμβολιαστεί. Ορισμένες αεροπορικές εταιρείες, όπως η United Airlines και JetBlue, δοκιμάζουν ήδη το CommonPass.
Όπως διευκρίνισε από πλευράς του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρήστος Ταραντίλης «το πιστοποιητικό εμβολιασμού δεν είναι passport, διαβατήριο. Το λέω αυτό, γιατί έχει ακουστεί ότι θα επιβάλλεται για να μετακινηθεί κάποιος από τη μία χώρα στην άλλη. Όχι, δεν θα επιβάλλεται.
»Αυτό που έχουμε προτείνει θα είναι απλά κωδικοποίηση με έναν τέτοιο τρόπο, για όλη την Ευρώπη, έτσι ώστε, όταν κάποιος μετακινείται από μια χώρα στην άλλη, αντί να έχει κάνει ένα τεστ covid, να δείχνει το πιστοποιητικό και να μπορεί άνετα και με λιγότερη γραφειοκρατία να μετακινείται. Αυτό έχουμε ζητήσει και πιστεύουμε ότι μπορεί ως λύση να προωθηθεί και να αποτελέσει μια κοινή κωδικοποίηση για όλες τις χώρες της Ευρώπης».