Η χρήση μάσκας αποτελεί ανά περιπτώσεις είτε υποχρεωτικό μέτρο είτε απλή σύσταση, το σίγουρο είναι πως περιορίζει και αποτρέπει έως έναν βαθμό την πιθανή μόλυνση από τον νέο κορωνοϊό. Έως ποιο βαθμό μας προφυλάσσει;
Δεδομένου του κόστους τους, υπήρξε η παραίνεση για κατασκευή χειροποίητων μασκών εύκολα, με πολλά βίντεο-οδηγούς να εξηγούν τον τρόπο. Έρευνα που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, κατέληξε στα καλύτερα και χειρότερα υλικά για αυτοσχέδιες μάσκες, καθώς και το επίπεδο προστασίας από τη μάσκα σε μια αυξημένα μολυσματική ατμόσφαιρα σε διάστημα 30 δευτερολέπτων και 20 λεπτών.
Σημειώνεται πως, σε σύγκριση με την απουσία μάσκας, η χρήση μάσκας μείωσε τα ποσοστά κινδύνου μόλυνσης κατά 24-94% και 44-99%, ανάλογα με τον τύπο και το υλικό της μάσκας, ποσοστά που μειώνονταν με την πάροδο του χρόνου.
Σύμφωνα με τα ευρήματα:
Οι μάσκες υψηλής αναπνευστικής προστασίας Ν99 είναι οι πλέον αποτελεσματικές, με ποσοστό επιτυχίας στο φιλτράρισμα του αέρα κατά 94% και 99% για έκθεση σε μολυσμένο περιβάλλον επί 20 λεπτά και 30 δευτερόλεπτα αντίστοιχα. Ωστόσο, πέρα από δυσεύρετες, θα πρέπει να παραμένουν διαθέσιμες για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, έπειτα από τη μεγάλη ζήτηση που έφερε η πανδημία. Επομένως, οι μάσκες Ν95 και οι χειρουργικές μάσκες είναι η αμέσως επόμενη καλύτερη επιλογή.
Αναφορικά με μη συμβατικά υλικά, οι ερευνητές παρατήρησαν το αξιοσημείωτο ποσοστό επιτυχίας που σημείωσαν τα φίλτρα ηλεκτρικής σκούπας, τα οποία μπορούν να τοποθετηθούν σε κατάλληλες θήκες στη μάσκα και να εξασφαλίσουν προστασία έως 83% για έκθεση 30 δευτερολέπτων και 58% για έκθεση 20 λεπτών σε μολυσμένη ατμόσφαιρα. Άλλα αποτελεσματικά υλικά αποτέλεσαν οι πετσέτες μικροϊνών για το στέγνωμα των ποτηριών (ποτηρόπανα), τα βαμβακερά υφάσματα και οι αντιμικροβιακές μαξιλαροθήκες.
Στις αποτυχημένες ιδέες για μάσκα κατέληξαν τα κασκόλ, τα οποία μείωσαν τον κίνδυνο μόλυνσης κατά 44% μετά από 30 δευτερόλεπτα και 24% έπειτα από 20 λεπτά έκθεσης, αποτελεσματικότητα κοινή και για τα κοντομάνικα βαμβακερά μπλουζάκια, ποσοστό ελαφρώς καλύτερο από την πλήρη απουσία μάσκας.
Σύμφωνα με την Amanda Wilson, υποψήφια διδάκτωρ επιστημών περιβαλλοντικής υγείας στο Τμήμα Κοινοτικής Περιβαλλοντικής Πολιτικής στο Κολλέγιο Δημόσιας Υγείας Mel and Enid Zuckerman, όσο πιο πυκνές είναι οι ίνες ενός υλικού, τόσο καλύτερο είναι το φιλτράρισμα. Επιπλέον, μερικές μάσκες (όπως αυτές που κατασκευάζονται από μετάξι) έχουν ηλεκτροστατικές ιδιότητες, οι οποίες μπορούν να προσελκύσουν μικρότερα σωματίδια και να τα εμποδίσουν να τη διαπεράσουν.
Η ερευνητική ομάδα κατέληξε στα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα των μασκών συνυπολογίζοντας παλαιότερα ευρήματα και άλλους παράγοντες κινδύνου μόλυνσης με ένα μαθηματικό μοντέλο στον υπολογιστή. Έτσι, πέρα από τον χρόνο παραμονής, άλλους παράγοντες αποτελούν το πλήθος γύρω από το άτομο και η απόσταση που έχει από αυτό, ο ρυθμός εισπνοής – ο όγκος του αέρα που εισπνέεται με την πάροδο του χρόνου – και η συγκέντρωση του ιού στον αέρα.
Αυτό που επεσήμαναν οι ερευνητές ήταν πως η μάσκα δεν εξαλείφει τον κίνδυνο, καθώς και ότι μετά τα 20 λεπτά πρέπει κανείς να την αφαιρεί όταν βρίσκεται σε κάποιον εξωτερικό χώρο ή σε πολυσύχναστα μέρη όπως τα μπαρ. Αντιθέτως, πρέπει καθένας να προσπαθεί να αποφεύγει όσο γίνεται τον συγχρωτισμό, να σκέφτεται πως με τη μάσκα δεν προστατεύεται απλώς αλλά προφυλάσσει και τους γύρω του και φυσικά πως η μάσκα χρησιμεύει και για την κάλυψη της μύτης, κάτι που πολλοί φαίνεται να ξεχνούν.
