Μυρώνια, σταμναγκάθι, αντίδια, ραδίκια, βλίτα, τζοχοί. Αλλά και ρόκα, μπρόκολο, σπανάκι, λάχανο. Από όλα έχει ο μπαξές. Χόρτα, χορταρικά και φυλλώδη λαχανικά, είναι το καλύτερο παράδειγμα ενός μεγαλείου που μπορεί να κρύβεται στην ταπεινότητα.
Μολονότι υποτιμούνται από πολλούς και ειδικά από τις νέες γενιές ανθρώπων -οι παλαιότεροι τα μάζευαν συστηματικά, ως χόμπι, και τα κατανάλωναν τακτικά-, τα χόρτα και τα φυλλώδη λαχανικά είναι οι ροκ σταρ της φύσης. Γεμάτα βιταμίνες Α, C, K, φυτικές ίνες, πλούσια πηγή μετάλλων (σιδήρου, ασβεστίου, καλίου, μαγνησίου) και αντιοξειδωτικά (φλαβονοειδή, πολυφαινόλες, καροτενοειδή, βιταμίνες B, C και Ε), αλλά με ελάχιστες θερμίδες (λίγες δεκάδες ανά μερίδα), αποτελούν ασπίδα προστασίας για την υγεία και την πρόληψη του καρκίνου. Παρότι τα περισσότερα από αυτά μπορούμε να τα βρούμε όλο το χρόνο, ο χειμώνας και η άνοιξη είναι η εποχή τους. Να διευκρινίσουμε πώς όταν λέμε χόρτα εννοούμε άγρια αλλά και καλλιεργούμενα χόρτα του αγρού, αλλά και φυλλώδη λαχανικά, όπως το μπρόκολο λ.χ. και το σπανάκι. Ας δούμε κάποια από αυτά και τη διατροφική τους αξία:
Αντίδια: Φυλλώδη λαχανικά με ελαφρώς πικρή γεύση.
Βλίτα: Εύγεστα και εύκολα στο μαγείρεμα, περιέχουν μεταξύ άλλων και φυτοστερόλες για τη μείωση της πίεσης του αίματος.
Λάχανο: Το ταπεινό λαχανικό είναι εξαιρετική πηγή βιταμινών C και K και έχει αντιφλεγμονώδη δράση.
Ραδίκια: Είναι πικρά, αλλά πλούσια σε φυλλικό οξύ, φώσφορο, μαγνήσιο, βιταμίνη C, ενώ το πικροράδικο ή κιχώριο θεωρείται ότι προστατεύει το συκώτι.
Ρόκα: Πικάντικη γεύση, πλήρης αντιοξειδωτικών και βιταμίνης Κ, θα την απολαύσετε ωμή.
Σέσκουλα: Μοιάζουν στη γεύση με το σπανάκι, ήπια έως γλυκά και με άφθονη βιταμίνη Κ.
Τζοχοί: Άγρια χόρτα, προκαλούν διούρηση γι’ αυτό και θεωρούνται ιδανικά για «αποτοξίνωση».
Χόρτα παντζαριού: Και εδώ έχουμε βιταμίνες Α και Κ, μαγνήσιο, κάλιο και ένα ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο νατρίου.
Χρήσιμες συμβουλές
Προκειμένου να τα απολαύσετε πλήρως και να πάρετε όλα τα θρεπτικά συστατικά, θα πρέπει να έχετε κατά νου τα ακόλουθα κατά τον καθαρισμό, τη συντήρηση και το μαγείρεμα:
- Χρειάζονται αρκετό πλύσιμο για να φύγουν τα χώματα και οι βρωμιές. Αφήστε να μουλιάσουν με κρύο νερό σε κατσαρόλα, πριν τα περάσατε από άφθονο τρεχούμενο νερό βρύσης.
- Στο ψυγείο παραμένουν φρέσκα μέχρι πέντε ημέρες. Μετά ξεκινάει η φθορά.
- Στο μαγείρεμα, κρατήστε τον ζωμό ή τουλάχιστον ένα μέρος αυτού.
- Μην τα παραβράζετε, ούτε χρονικά ούτε σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες, διότι καταστρέφονται ή ελαττώνονται τα θρεπτικά τους συστατικά.
- Ο συνδυασμός τους με ψάρι αποτελεί ένα πλήρες γεύμα.