Πρόσφατες έρευνες έδωσαν κάποια στοιχεία στους επιστήμονες, για τον ρόλο των υδατανθράκων στη διατροφή και το αδυνάτισμα, όπως όμως και οι περισσότερες διατροφικές μελέτες, δεν κατάφεραν να προσδιορίσουν ποια διατροφή -αν και εφόσον υπάρχει κάποια- είναι ιδανική για όλους.
Οι διατροφικές έρευνες είναι εξαιρετικά δύσκολες και ακόμα και οι πιο σεβαστές μελέτες δημιουργούν αρκετές επιφυλάξεις. Οι άνθρωποι είναι τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους που καθίσταται σχεδόν αδύνατο να πραγματοποιηθούν μελέτες που θα δείχνουν τι πραγματικά λειτουργεί για τον καθένα σε βάθος χρόνου. Πριν λοιπόν φτιάξετε το πλάνο σας για να χάσετε κιλά μέσα στη χρονιά, καλό θα είναι να γνωρίζετε τι μάθαμε από τους επιστήμονες το προηγούμενο έτος.
Λιγότεροι υδατάνθρακες, άρα λιγότερα κιλά;
Η δίαιτα Άτκινς πλέον ονομάζεται δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων και ο σχεδιασμός της βασίζεται στη γνώση ότι οι υδατάνθρακες που υπάρχουν σε τρόφιμα όπως το άσπρο ψωμί μετατρέπονται άμεσα σε γλυκόζη στο σώμα μας, δημιουργώντας αυξομειώσεις στα επίπεδα ενέργειας και συνακόλουθο αίσθημα πείνας. Επομένως η μείωση των υδατανθράκων θεωρείται ότι βοηθά τον οργανισμό να χάσει πιο εύκολα βάρος, καθώς το σώμα θα καίει το λίπος για να παράγει ενέργεια, ενώ παράλληλα επιβραδύνεται το αίσθημα της πείνας.
Μία πρόσφατη έρευνα, μάλιστα, φαίνεται να υποστηρίζει τη διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες. Η έρευνα προσπάθησε να διαπιστώσει αν τα διαφορετικά επίπεδα υδατανθράκων μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα χρησιμοποιεί την ενέργεια. Ανάμεσα σε 164 συμμετέχοντες αποδείχθηκε ότι αυτοί που ακολουθούσαν διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες έκαψαν περισσότερες θερμίδες συνολικά από αυτούς που ακολουθούσαν διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες.
Προσοχή όμως: Η έρευνα δεν υποστήριξε ότι οι άνθρωποι έχασαν περισσότερο βάρος με τη διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες. Ο David Ludwig, επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας και ερευνητής στο Νοσοκομείο Παίδων της Βοστόνης υποστηρίζει ότι η έρευνα δείχνει ότι η μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων βοηθά τους ανθρώπους να διατηρήσουν το βάρος τους, αφότου έχουν χάσει τα κιλά που θέλουν. Τονίζει, ακόμη, ότι η προσέγγιση αυτή μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά για τους πάσχοντες από Διαβήτη τύπου 2 ή όσους βρίσκονται σε προδιαβητικό στάδιο. Ο Ludwig τόνισε ότι τα ευρήματα της έρευνας πρέπει να επαναληφθούν έτσι ώστε να θεωρηθούν έγκυρα.
Πρέπει να αποφεύγουμε τα λίπη για να αδυνατίσουμε;
Για πολλά χρόνια η συμβουλή ήταν να αποφεύγουμε τα λίπη που βρίσκονται σε φαγητά όπως το κρέας, οι ξηροί καρποί, τα αυγά, το βούτυρο και το λάδι. Πλέον, δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι η πρακτική αυτή είχε τα αντίθετα αποτελέσματα, δίνοντάς μας ακούσια το ελεύθερο να καταναλώνουμε μπισκότα, κέικ και άλλα τρόφιμα που ήταν γεμάτα υδατάνθρακες και σάκχαρα που σήμερα κατηγορούνται για την αύξηση του βάρους. Οι ειδικοί διατροφής σταδιακά απομακρύνονται από τις ασαφείς συστάσεις για περιορισμό του λίπους με στόχο την απώλεια βάρους και τονίζουν ότι τα καλά λίπη είναι απαραίτητα για την απορρόφηση σημαντικών θρεπτικών συστατικών και μας βοηθούν να αισθανόμαστε χορτάτοι. Επομένως, η καλύτερη συμβουλή είναι να μην υπεραπλουστεύουμε τις συμβουλές.
Ποιο είναι το καλύτερο τελικά;
Μια ακόμη μεγάλη μελέτη της προηγούμενης χρονιάς διαπίστωσε ότι η διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες και η διατροφή με χαμηλά λιπαρά είναι σχεδόν εξίσου αποτελεσματικές για την απώλεια βάρους. Τα αποτελέσματα διέφεραν από άτομο σε άτομο, μετά από ένα χρόνο όμως, οι συμμετέχοντες και των δύο ομάδων έχασαν περίπου 12 με 13 κιλά. Ο συγγραφέας της μελέτης σημείωσε ότι τα ευρήματά του δεν αντιτίθενται στην έρευνα του Ludwig, αντιθέτως υποστηρίζουν ότι μπορεί να υπάρχει μια ελαστικότητα στους τρόπους με τους οποίους μπορεί κάποιος να χάσει βάρος.
Οι συμμετέχοντες και των δύο ομάδων καθοδηγήθηκαν έτσι ώστε να επικεντρωθούν στα λιγότερο επεξεργασμένα τρόφιμα, να μειώσουν την προσθήκη ζάχαρης και το ραφιναρισμένο αλεύρι. Η μείωση των επεξεργασμένων τροφών μπορεί να βελτιώσει το αποτέλεσμα που προσφέρουν οι περισσότερες δίαιτες, περιορίζοντας τις συνολικές θερμίδες ενώ παράλληλα αφήνει χώρο για τις διατροφικές προτιμήσεις του καθενός. Πρόκειται για κάτι πολύ σημαντικό, αφού για να είναι αποτελεσματική μια δίαιτα θα πρέπει το άτομο που την κάνει να μπορεί να την φέρει εις πέρας.
Τελικά, τι λειτουργεί;
Η Zhaoping Li, διευθύντρια του Τμήματος Κλινικής Διατροφής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες λέει πως δεν υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες που μπορούν να βοηθήσουν τους πάντες να χάσουν βάρους και να το διατηρήσουν. Γι’αυτό οι δίαιτες συχνά αποτυγχάνουν, επειδή δεν λαμβάνουν υπόψη τους διαφορετικούς παράγοντες που μας στρέφουν στην κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων. Για να βοηθήσει τους ανθρώπους να χάσουν βάρος, η Li εξετάζει τις συνήθειες διατροφής και άσκησης των ασθενών της με στόχο να διατυπώσει τις διατροφικές βελτιώσεις στις οποίες θα μπορέσουν να ανταποκριθούν.
