Έφτασε και για το 2024 η “Blue Monday“-ή «Μπλε Δευτέρα» στα ελληνικά-, η τρίτη Δευτέρα του Ιανουαρίου που έλαβε τον εν λόγω τίτλο ως η πλέον καταθλιπτική ημέρα του χρόνου. Γιατί όμως σήμερα ειδικά θα δούμε τη διάθεσή μας να καταβαραθρώνεται; Ποιος ανήγαγε την ημέρα σε αυτό που από την πρώτη στιγμή κατηγορήθηκε για μεγάλη απάτη;
Κόλπο για διαφημιστικούς σκοπούς
Υπεύθυνο για την εμφάνιση του όρου “Blue Monday” το 2005 ήταν το βρετανικό τηλεοπτικό κανάλι ταξιδιών Sky Travel, που ζήτησε από τον Δρ Cliff Arnall να υπολογίσει την πλέον καταθλιπτική και θλιβερή ημέρα του χρόνου, όπως και έκανε· μέσα από έναν περίπλοκο αλγόριθμο που συμπεριέλαβε μεταβλητές όπως ο καιρός, τα χρέη, το μηνιαίο εισόδημα και η χρονική απόσταση από τις ημέρες των Χριστουγέννων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα επίπεδα «ευτυχίας» ήταν χαμηλότερα την τρίτη Δευτέρα του Ιανουαρίου.
Την εν λόγω μέθοδο και τα αυθαίρετα συμπεράσματά της έχουν κατακεραυνώσει πλήθος επιστημόνων από το πεδίο της ψυχικής υγείας. «Η Blue Monday ήταν ένα μαρκετίστικο κόλπο που επινόησε μια ταξιδιωτική εταιρεία, η οποία ζήτησε από έναν ψυχολόγο να αναπτύξει μια “φόρμουλα για την κατάθλιψη” για να εντοπίσει την πιο καταθλιπτική ημέρα του έτους. Ωστόσο, είναι αδύνατη μια φόρμουλα για την κατάθλιψη που μπορεί να έχει γενική εφαρμογή», σχολιάζει η Samar McCutcheon, MD, ψυχίατρος στο Ιατρικό Κέντρο Wexner του Πανεπιστημίου του Οχάιο, επισημαίνοντας πως δεν γίνεται τα ανθρώπινα συναισθήματα να υπολογίζονται με μαθηματικές εξισώσεις.
«Είναι ένας μύθος, ένας λανθασμένος υπολογισμός που βασίζεται σε πράγματα όπως ο άσχημος καιρός, τα χρέη μετά τα Χριστούγεννα, η απογοήτευση από τη μη τήρηση των πρωτοχρονιάτικων αποφάσεων, η δυσαρέσκεια για την επιστροφή στη δουλειά και η γενική κατήφεια» επισημαίνει από την πλευρά του ο Δρ Αντώνης Κουσουλής, πρώην διευθυντής Ιδρύματος Ψυχικής Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, που χαρακτηρίζει την Blue Monday ένα «κουραστικό ετήσιο γεγονός δημοσίων σχέσεων, συχνά σχεδιασμένο για να προωθήσει πράγματα που συνδέονται αόριστα με την ευημερία μας, τις περισσότερες φορές με πλήρη απουσία αποδεικτικών στοιχείων».
Η εποχή ευνοεί την καταθλιπτική διάθεση
Πράγματι, οι ανεξέλεγκτες δαπάνες των γιορτών που συνεχίζονται συχνά έως και τις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου είναι ένας ισχυρός λόγος για κακή διάθεση. Η κατάσταση δεν απέχει από αυτό που έπεται της Black Friday, της ημέρας-πρόβα τζενεράλε για τις γιορτές, για την οποία η Ζωή Σιούτη, M.Sc. & M.Ed., Κλινική και Συμβουλευτική Ψυχολόγος, Παιδοψυχολόγος, και Θεραπεύτρια CBT, ACT και EMDRΤ, είχε αναφέρει στο ygeiamou:
«Οι άνθρωποι που προβαίνουν σε αλόγιστες αγορές κατά τη διάρκεια της Black Friday και ξοδεύουν μεγάλα χρηματικά ποσά, βιώνουν στη συνέχεια άγχος και στρες καθώς φοβούνται ότι δε θα έχουν χρήματα για να καλύψουν τις ανάγκες τους για τον υπόλοιπο μήνα, μετανιώνουν για την αγορά που έκαναν».
Σύμφωνα με τον κ. Κουσουλή, «ο Δεκέμβριος είναι επίσης μια περίοδος κατά την οποία κάποιοι από εμάς μπορεί να τείνουν να τρώνε και να πίνουν υπερβολικά, να συσσωρεύουν χρέη και μερικές φορές να αισθάνονται άσχημα γι’ αυτά στη συνέχεια».
Photo: Shutterstock
Στις τύψεις από τις σπατάλες και κραιπάλες, η Δρ McCutcheon θα προσθέσει τις σημαντικές αποφάσεις ζωής που λάβαμε την ημέρα της Πρωτοχρονιάς και, καθώς φαίνεται, θα καταλήξουν σε εντυπωσιακά ναυάγια -χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν αξίζει να δοκιμάσουμε πέντε τρόπους για να πετύχουμε τους στόχους της νέας χρονιάς.
Έπειτα, πρόκειται για μια χρονική περίοδο που ακολουθεί των ημερών της εποχικής συναισθηματικής διαταραχής (Seasonal Affective Disorder ή SAD) μιας ψυχολογικής συνθήκης που αποδίδεται επίσης με τον όρο “winter blues” και σχετίζεται κυρίως με τη μικρότερη διάρκεια της ημέρας και το περιορισμένο ηλιακό φως, σύμφωνα με την κ. Σιούτη.
Δεν πρέπει, τέλος, να ξεχνάμε ότι είναι οκ η διάθεσή μας να βρίσκεται «στα τάρταρα», αρκεί βέβαια να είναι προσωρινή κατάσταση και όχι μία από τις πέντε αλλαγές στη συμπεριφορά που μαρτυρούν τον κίνδυνο κατάθλιψης.
5 tips για την καλύτερη διαχείριση των συναισθημάτων
Ακόμα και αν η Blue Monday είναι μύθος, τα παρακάτω tips για τη διαχείριση των αρνητικών συναισθημάτων και της μελαγχολικής διάθεσης μπορούν πράγματι να βοηθήσουν:
- Μιλήστε: Επικοινωνήστε με φίλους, συγγενείς ή έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για να μοιραστείτε τα συναισθήματά σας και να ζητήσετε υποστήριξη.
- Εκτιμήστε την αυτοφροντίδα: Ασχοληθείτε με δραστηριότητες που προάγουν την ευημερία όπως η άσκηση, ο διαλογισμός ή τα χόμπι που σας ευχαριστούν.
- Θέστε ρεαλιστικούς στόχους: Χαράξτε μια ρεαλιστική στρατηγική και περιορίστε τα συναισθήματα υπερβολής.
- Αναγνωρίστε τα συναισθήματά σας: Αποδεχθείτε τη θλίψη αλλά προσπαθήστε να εντοπίσετε και να διώξετε τα αρνητικά μοτίβα σκέψης.
- Περιορίστε τους στρεσογόνους παράγοντες: Μειώστε την έκθεση σε στρεσογόνους παράγοντες όποτε είναι δυνατόν.
Διαβάστε επίσης:
Ευτυχία: Τέσσερις εύκολοι τρόποι να την κατακτήσουμε
Πόσο… χρήμα φέρνει την ευτυχία; Έρευνα απαντά
Προσωπικότητα ή εισόδημα: Τι κοιτάμε τελικά σε ένα σύντροφο
