Celebrities εγχώριοι και μη αλλά και απλοί πολίτες που έσπευσαν να εμβολιαστούν, επέλεξαν να απαθανατίσουν τη διαδικασία με μια selfie προκαλώντας είτε τη… δυσφορία των διαδικτυακών τους φίλων είτε έναν καταιγισμό από likes και ευχές για «Καλή ανοσία».
Την ίδια στιγμή όμως, τα social media των αρνητών του εμβολιασμού γέμιζαν κυρίως με ψευδείς ειδήσεις από μη έγκυρες πηγές σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Ποια όμως από τις δύο κατηγορίες τελικά «κέρδισε» τη μάχη της επιρροής;
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Κάνσας σε σχετικό άρθρο στο Psychology & Health υποστηρίζουν ότι οι selfies εμβολιασμού, όταν γίνονται με σωστό τρόπο, μετατρέπονται σε πανίσχυρο εργαλείο για την καταπολέμηση της πανδημίας, την παραπληροφόρηση και την ανταλλαγή θετικών εμπειριών.
Απ’ ότι φαίνεται, παρά την αρνητική κριτική σχετικά με τα κοινωνικά δίκτυα, οι επιστήμονες θεωρούν ότι στην προκειμένη περίπτωση προάγουν την αίσθηση του «ανήκειν»: «Ως κοινωνικοί επιστήμονες, παρατηρούμε συμπεριφορές σε θέματα όπως η υγεία και συχνά βλέπουμε πώς οι άνθρωποι αντιδρούν σε ορισμένα θέματα υγείας. Όταν αρχίσαμε να βλέπουμε ανθρώπους να δημοσιεύουν selfies εμβολίων στα κοινωνικά μέσα, είδαμε επίσης τη συζήτηση για το αν είναι καλή ιδέα να τις μοιραζόμαστε ή όχι», δήλωσε ο Muhammad Ittefaq, υποψήφιος διδάκτορας δημοσιογραφίας και μαζικής επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο του Κάνσας και συν-συγγραφέας άρθρου.
«Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συχνά θεωρούνται ως η πηγή παραπληροφόρησης για τα εμβόλια. Θέλαμε επίσης να δούμε τη θετική πλευρά και πώς χρησιμοποιήθηκαν για να βοηθήσουν την εμβολιαστική διαδικασία», δήλωσε η Mauryne Abwao, διδακτορική φοιτήτρια δημοσιογραφίας και μαζικών επικοινωνιών στο ίδιο πανεπιστήμιο και συν-συγγραφέας. «Όταν είδαμε για πρώτη φορά να εμφανίζονται αυτές οι selfies, σκεφτήκαμε ότι θα μπορούσε να αποτελέσει το θεμέλιο για περισσότερη μελέτη των κοινωνικών μέσων».
Θα μπορούσαν επομένως να αποτελούν κι ένα «διαφημιστικό» κόλπο ή ένα μέσο, ειδικά όταν διαμοιράζονται από πρόσωπα επιρροής; Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι συγκεκριμένες φωτογραφίες λειτουργούν επιδραστικά στο κοινωνικό σύνολο υπέρ του εμβολιασμού και έχουν συγκεκριμένους στόχους: να αποδείξουν την πράξη του εμβολιασμού, αλλά και να επηρεάσουν θετικά όσους ακόμα είναι αναποφάσιστοι. Επιπλέον δίνεται η ευκαιρία στους εμβολιασμένους να διαμοιραστούν τις προσωπικές τους εμπειρίες μετά τον εμβολιασμό. Παράλληλα, η πράξη του εμβολιασμού και ο διαμοιρασμός της εμπειρίας είναι μια έμμεση πρόσκληση για να βρεθούμε με ασφάλεια με τα αγαπημένα μας πρόσωπα.
Παρόλα αυτά, οι ερευνητές τονίζουν ότι αν και υπήρξαν διαφωνίες σχετικά με το αν προκαλούν το αίσθημα ντροπής για όσους δεν είχαν ακόμα εμβολιαστεί, θεωρούν ότι ο διαμοιρασμός τέτοιων selfies είναι μια πολύ καλή απόδειξη ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή.
Παρομοίως, θετική επίδραση στους αναποφάσιστους έχει και μια φωτογραφία που έχει τραβηχτεί και δημοσιευτεί σωστά, με τα εξής χαρακτηριστικά: θα πρέπει να συνοδεύεται από σχετικά hashtags, να έχει καλό φωτισμό και να δείχνει ξεκάθαρα τη διαδικασία του εμβολιασμού αλλά και το πρόσωπο και το μπράτσο του ατόμου, ενώ οι πληροφορίες σχετικά με το εμβόλιο που χορηγήθηκε που τη συνοδεύουν θεωρούνται εξίσου βοηθητικές.
Η έκθεση μάλιστα του προσώπου και της οικειότητας που προκαλεί παίζει βασικό ρόλο καθώς «όταν οι άνθρωποι βλέπουν το πρόσωπο σας στη φωτογραφία, είναι ένα σημάδι για τους φίλους σας και τις κοινωνικές σας επαφές ότι εμβολιαστήκατε. Άλλωστε τα trends καθορίζονται όταν οι άνθρωποι μιμούνται τις συμπεριφορές που βλέπουν» σημειώνει η Abwao.
Επιπλέον, οι συντάκτες προσθέτουν στοιχεία της έρευνας που υποστηρίζει ότι η κοινή χρήση εικόνων από ασθένειες έχουν τη δυναμική να ενισχύσουν ακούσια το συσχετισμό των εμβολίων με τη νόσηση. Όμως, οι άνθρωποι ανταποκρίνονται στα οπτικά ερεθίσματα επομένως οι selfies των εμβολιασμών αναδεικνύοντας την υγεία, τη χαρά και την αισιοδοξία και εν τέλει έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώσουν θετικά την αντίληψη του κοινού για τα εμβόλια COVID-19.
Διαβάστε επίσης:
Κορωνοϊός: Διπλά εμβολιασμένοι και βαρύτατα ασθενείς – Γιατί συμβαίνει αυτό