Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα έχει ριχτεί στη μάχη κατά του αόρατου εχθρού του κορωνοϊού ο οποίος θερίζει ανθρώπινες ζωές καθημερινά. Μεταξύ των επιστημόνων μια ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου Cambridge, έχοντας μέλη της και δυο Έλληνες, παρουσίασε μια νέα εφαρμογή η οποία υπόσχεται διάγνωση του φονικού ιού μέσα σε ένα λεπτό, από το κινητό μας τηλέφωνο.
Ο Δημήτρης Σπαθής είναι ο ένας εκ των δυο Ελλήνων που συμμετέχουν στην ερευνητική ομάδα που έφτιαξε την εφαρμογή η οποία είναι διαθέσιμη και στα ελληνικά. Σκοπός της είναι να δημιουργηθεί μια βάση δεδομένων η οποία θα δώσει στους επιστήμονες τη δυνατότητα να πραγματοποιούν ταχύτερη διάγνωση των ασθενών μέσα από τα κινητά τηλέφωνα. Ο Δημήτρης Σπαθής μίλησε στο protothema.gr για την νέα εφαρμογή και πως αυτή λειτουργεί.
«Έχουμε αναπτύξει μια Web και Android εφαρμογή που ο καθένας μπορεί να βήξει, να ανασάνει και να διαβάσει μια πρόταση. Επίσης ζητάμε κάποια επιπλέον στοιχεία όπως το αν είναι θετικός στον COVID-19, συμπτώματα, ηλικία, φύλο, αν καπνίζει, καθώς και σύντομο ιατρικό ιστορικό. Η όλη διαδικασία παίρνει 1 λεπτό, είναι ανώνυμη, και δεν απαιτεί τη δημιουργία λογαριασμού. Επίσης, η web εφαρμογή είναι διαθέσιμη εξολοκλήρου στα ελληνικά εδώ. Η εφαρμογή αναπτύχθηκε στο εργαστήριο της καθηγήτριας Cecilia Mascolo στο πανεπιστήμιο του Cambridge, που έχει μακρά εμπειρία σε συστήματα και μοντέλα που αναλύουν δεδομένα από κινητές συσκευές και το διαδίκτυο για την πρόβλεψη της ανθρώπινης συμπεριφοράς και υγείας. Το όλο πρότζεκτ στήθηκε πολύ γρήγορα, σε λιγότερο από 5 ημέρες, σε μια πολύ καλή ένδειξη συνεργασίας της ομάδας».
Σύμφωνα με τον κ. Σπαθή μέχρι στιγμής η ερευνητική ομάδα του Cambridge έχει συλλέξει πάνω από 4.000 μετρήσεις ενώ η ιστοσελίδα έχει δεχθεί πάνω από 30.000 επισκέψεις από όλον τον κόσμο,κυρίως όμως μέσω κοινωνικών δικτύων και Μέσων Ενημέρωσης. «Η εφαρμογή για Android έγινε διαθέσιμη μολις την Κυριακή λόγω μιας καθυστέρησης της Google, οπότε τα πιο ενδιαφέροντα δεδομένα -αυτά που θα μας δείχνουν την προσωπική πορεία συμπτωμάτων του καθενός- ακόμα συλλέγονται. Από τα πρώτα συμπεράσματα, προφανώς μόνο μια μικρή μειοψηφία των χρηστών μας (<1%) είναι θετικοί στον ιό (ευτυχώς!), αλλά χρειαζόμαστε ασθενείς και υγιείς χρήστες για να αναπτύξουμε ακριβή μοντέλα. Τα υπόλοιπα αποτελέσματα θα τα παρουσιάσουμε σύντομα στην ιστοσελίδα μας covid-19-sounds.org». Σκοπός της εφαρμογής είναι να συλλεχθούν δεδομένα, είτε μια φορά μέσω της web εφαρμογής, είτε σε τακτικά διαστήματα αν εγκαταστήσει κάποιος την εφαρμογή στο κινητό.
«Μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα το τελευταίο ώστε να μπορέσουμε να δούμε την πρόοδο των συμπτωμάτων και του ήχου πριν κάποιος νοσήσει. Ο ρυθμός αλλαγής τους θα είναι δυνητικά ένας βιοδείκτης πρώιμης πρόβλεψης της εμφάνισης του ιού. Τα δεδομένα αυτά θα χρησιμοποιηθούν για να “εκπαιδεύσουν” μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης που θα μπορέσουν να προβλέψουν την ύπαρξη του ιού πρόωρα. Συγκεκριμένα, τα μοντέλα θα μάθουν συνδυασμούς μοτίβων από τον ήχο (βήχας, αναπνοή κλπ) και τη συνύπαρξη συμπτώματων (πυρετός, ανοσμία κλπ). Ελπίζουμε ότι αν η ακρίβεια αυτών των μοντέλων είναι ικανοποιητική, αυτό μπορεί να βγει στην αγορά σαν ένα πολύ γρήγορο τεστ/screening. Προς το παρόν όμως, είναι σε ερευνητικό στάδιο. Επίσης το ίδιο σύνολο των δεδομένων θα είναι πολύ χρήσιμο για τη μελέτη άλλων παθήσεων του αναπνευστικού στο μέλλον»τονίζει στο protothema.gr ο κ. Σπαθής και επισημαίνει ότι «η εφαρμογή τρέχει σε όλα τα κινητά Android ενώ η διαδικτυακή εφαρμογή (web) τρέχει σε όλους τους browsers Chrome και Firefox. Η εφαρμογή για iOS θα βγει πολύ σύντομα».
Ο Δημήτρης Σπαθής βρίσκεται στο Cambridge εδώ και 2,5 χρόνια ενώ όταν ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές και μεταπτυχιακές του σπουδές στην Ελλάδα, μέσω μιας σύστασης εργάστηκε σε ερευνητικό τμήμα πολυεθνικής στην Ισπανία. Επίσης δούλεψε για κάποιον καιρό σαν επιστήμονας δεδομένων σε εταιρίες εκεί. Έπειτα ξεκίνησε διδακτορικό στο Cambridge. Όπως ο ίδιος λέει «η απόφαση να φύγω από την Ελλάδα είχε να κάνει περισσότερο με τις ευκαιρίες για έρευνα σε πολύ υψηλό επίπεδο που προσφέρονται σε άλλες χώρες καθώς επίσης και τη ζωή σε διαφορετικές κουλτούρες, και όχι τόσο με τη κρίση».
Όσο για τη ζωή με τον κορωνοϊό ο κ. Σπαθής εξηγεί: «Η ζωή ενός διδακτορικού ερευνητή είναι αρκετά ευέλικτη οπότε είχα συνηθίσει την τηλε-εργασία εδώ και χρόνια. Κατα τα άλλα το Cambridge, σαν παραδοσιακή φοιτητούπολη, έχει αδειάσει».
Επίσης, ο κ. Σπαθής στέλνει και μήνυμα μέσω του protothema.gr στους Έλληνες να βοηθήσουν στη συλλογή δεδομένων με τη νέα εφαρμογή. «Βοηθήστε μας να συλλέξουμε αξιόλογα δεδομένα ξοδεύοντας μόνο 1′ της ημέρας τους με τη συμμετοχή τους στην έρευνα μας! Δε γνωρίζουμε πολλά για αυτή τη νόσο, οπότε ό,τι πληροφορία συλλέγεται μπορεί να κάνει τη διαφορά».
