Ήσασταν ένα από τα μικρότερα παιδιά της τάξης; Αν η απάντηση είναι ναι, ίσως νιώσατε πως βρισκόσασταν σε μειονεκτική θέση σε σχέση με τους μεγαλύτερους συμμαθητές σας. Πράγματι, νέες επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι δεν ήταν παράλογο να αισθάνεστε έτσι.
Για παράδειγμα, υπάρχουν ενδείξεις ότι τα μικρότερα παιδιά σε μια τάξη τείνουν να έχουν λιγότερο καλές επιδόσεις και δυσκολεύονται με τις κατά τα άλλα ευχάριστες αθλητικές δραστηριότητες. Αυτοί οι σχετικά νεότεροι μαθητές πέφτουν συχνότερα θύματα μπούλινγκ και είναι λιγότερο πιθανό να αναλάβουν ηγετικούς ρόλους στις σχολικές δραστηριότητες.
Νέα διεθνής μελέτη -αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Τουλέιν και αυτό της Γάνδης, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Economic Behavior & Organization– περίπου 400.000 εφήβων, μεταξύ 10 και 17 ετών, από 31 ευρωπαϊκές χώρες, έδειξε ότι αυτοί που ήταν μικρότεροι είχαν επίσης και λιγότερες κοινωνικές σχέσεις. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι οι μικρότεροι μαθητές είχαν λιγότερους φίλους και προτιμούσαν να αλληλεπιδρούν με αυτούς μέσω ηλεκτρονικών συσκευών και όχι τόσο σε διαπροσωπικές εξωσχολικές δραστηριότητες.
Σε αυτό μπορεί να παίζει ρόλο και η υψηλότερη πιθανότητα που έχουν αυτά τα παιδιά να έχουν κακές επιδόσεις, να είναι θύματα μπούλινγκ και να μην αναλαμβάνουν ηγετικούς ρόλους.
«Το εύρημα αυτό δεν είναι απλά μια περίεργη παρατήρηση από στατιστική άποψη. Οι πιο αδύναμες κοινωνικές σχέσεις θα μπορούσαν να επιδράσουν αρνητικά στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και μακρόχρονων σχέσεων και επομένως να επηρεάσουν το πόσο τα παιδιά αισθάνονται ευχαριστημένα και επιτυγχάνουν στην αγορά εργασίας. Επίσης αυτές επιδεινώνουν την ικανοποίηση στη ζωή των μαθητών, που είναι καλός προβλεπτικός παράγοντας της ικανοποίησης στην ενήλικη ζωή. Επόμενες έρευνες πρέπει να ψάξουν βαθύτερα διερευνώντας τις πιθανές οικονομικές επιπτώσεις», δήλωσε ο Στέιν Μπάερτ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης.
Για δεκαετίες οι τάξεις δημιουργούνταν βάζοντας μαζί μαθητές που είχαν σχεδόν έναν χρόνο διαφορά στην ηλικία. Μια παρέμβαση που θα αποσκοπεί στη μείωση αυτού του ηλικιακού χάσματος είναι ίσως η λύση στα μειονεκτήματα με τα οποία βρίσκονται αντιμέτωποι οι μικρότεροι μαθητές. Ωστόσο, μια τέτοια παρέμβαση κοστίζει πολύ και ίσως είναι περίπλοκη. Τι μπορούμε να κάνουμε;
«Αν και δεν υπάρχει αμφιβολία για την ανάγκη περαιτέρω έρευνας προκειμένου να βρεθούν λύσεις, καμιά φορά η λαϊκή σοφία προσφέρει από μόνη της λύσεις σε τέτοια προβλήματα. Για παράδειγμα, σε ορισμένες χώρες το σύστημα εκπαίδευσης βάζει μαζί εκείνους που γεννήθηκαν από τον Σεπτέμβριο έως τον Αύγουστο του επόμενου έτους, ενώ οι ομάδες ποδοσφαίρου βάζουν μαζί άτομα που γεννήθηκαν από Ιανουάριο έως Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Αυτό σημαίνει ότι σε αυτές τις χώρες αυτοί που είναι μικρότεροι στο σχολείο μπορεί να είναι οι μεγαλύτεροι στις ομάδες ποδοσφαίρου. Οπότε, πιστεύουμε ότι η εμπλοκή σε αθλητικές δραστηριότητες από πολύ μικρή ηλικία μπορεί να τους βοηθήσει να έχουν πιο ισχυρές κοινωνικές σχέσεις που θα εξισορροπήσουν την μειονεκτική τους θέση στο σχολείο. Περαιτέρω έρευνα οφείλει να εξετάσει την αποτελεσματικότητα αυτής της στρατηγικής», κατέληξε ο ίδιος.