Οι υψηλές θερμοκρασίες και οι καύσωνες επηρεάζουν την ανάπτυξη του παιδιού από την κύηση έως και την ηλικία των δύο ετών, συμπέρανε πρόσφατη ανάλυση που δημοσιεύεται στο The Lancet Planetary Health. Πρόκειται για την πρώτη του είδους της μελέτη που δείχνει τη μακροπρόθεσμη αρνητική επίδραση της θερμικής καταπόνησης στην ανάπτυξη του παιδιού και επαυξάνει την επιστημονική βιβλιογραφία για τους κινδύνους των ακραίων θερμοκρασιών.
Τα ευρήματα αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα μετά την ανάρτηση του Κώστα Λαγουβάρδου, διευθυντή ερευνών του Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης, για τον θερμότερο του κανονικού ερχόμενο Νοέμβριο σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης και στην Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο περασμένος Σεπτέμβριος ήταν ο δεύτερος θερμότερος που έχει καταγραφεί από το παρατηρητήριο ERA-CLIM, σύμφωνα με το δίκτυο Copernicus.
Η ανάρτηση του κ. Λαγουβάρδου
Αρκεί η αύξηση κατά 1°C
Η έρευνα, η οποία εξέτασε δεδομένα από βρέφη και τις μητέρες τους που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια μιας κλινικής δοκιμής στη Γκάμπια, διαπίστωσε μια μικρή μείωση στο βάρος γέννησης για την ηλικία κύησης για κάθε αύξηση κατά 1°C της μέσης ημερήσιας θερμικής καταπόνησης κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου.
Καμία επίδραση στην ανάπτυξη δεν παρατηρήθηκε για τη θερμική καταπόνηση κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου, ενώ κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου θα μπορούσε να υπάρξει αύξηση της περιφέρειας του κεφαλιού σε σύγκριση με το σώμα για την ηλικία κύησης σε έμβρυα που εκτέθηκαν σε θερμικό στρες (καταπόνηση). Ωστόσο το αποτέλεσμα ήταν λιγότερο σίγουρο.
Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι βρέφη έως την ηλικία των δύο ετών που εκτίθενται σε υψηλές θερμοκρασίες στο περιβάλλον τους μπορεί να έχουν χαμηλότερο βάρος και ύψος για την ηλικία τους. Οι μεγαλύτερες μειώσεις παρατηρήθηκαν σε βρέφη ηλικίας 6-18 μηνών που είχαν βιώσει υψηλότερα μέσα ημερήσια επίπεδα θερμικής καταπόνησης κατά την προηγούμενη τρίμηνη περίοδο.
Σε ηλικία 12 μηνών, τα βρέφη που εκτέθηκαν σε μέση τιμή θερμικής καταπόνησης ισοδύναμη με 30°C ήταν πιο πιθανό να γεννηθούν λιποβαρή και μικρά για την ηλικία κύησης, σε σύγκριση με εκείνα που βίωσαν θερμική καταπόνηση ισοδύναμη με 25°C.
Το φύλο δεν φάνηκε να επηρεάζει τα αποτελέσματα του θερμικού στρες.
Λιποβαρή, πρόωρα και μικρά για την ηλικία κύησης
Τα δεδομένα συλλέχθηκαν αρχικά μέσω της τυχαιοποιημένης ελεγχόμενης δοκιμής Early Nutrition and Immunity Development (ENID) που διεξήχθη στο West Kiang της Γκάμπια μεταξύ Ιανουαρίου 2010 και Φεβρουαρίου 2015. Συνολικά παρακολουθήθηκαν 668 βρέφη (329 ή 49% κορίτσια και 339 ή 51% αγόρια) κατά τη διάρκεια των πρώτων 1.000 ημερών της ζωής τους.
Η δοκιμή ανέλυσε τη σχέση θερμικής καταπόνησης και ανάπτυξης του εμβρύου με βάση κλινικά αναγνωρισμένες κλίμακες αξιολόγηση τους βάρους, το μήκος και την περίμετρο κεφαλής για την ηλικία κύησης. Αξιολόγησε επίσης την επίδραση της θερμικής καταπόνησης στην ανάπτυξη των βρεφών με βάση τις τιμές βάρους και ύψους από την ηλικία των 0-2 ετών.
Κατά τη γέννηση, 66 (10%) βρέφη ζύγιζαν λιγότερο από 2,5 κιλά, που περιγράφεται ως χαμηλό βάρος γέννησης, 218 (33%) ήταν μικρά για την ηλικία κύησης και εννέα (1%) γεννήθηκαν πρόωρα.
Η επίδραση της θερμικής καταπόνησης
Η ομάδα, με επικεφαλής ερευνητές της Μονάδας του Συμβουλίου Ιατρικών Ερευνών της Γκάμπια (MRCG) στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου (LSHTM), τόνισε ότι επείγει να ληφθούν υπ’ όψιν οι επιπτώσεις της έκθεσης στη ζέστη και να υπάρξουν παρεμβάσεις δημόσιας υγείας για τη μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στις εγκύους και τα παιδιά τους.
Η θερμική καταπόνηση συμβαίνει όταν εξωτερικοί παράγοντες, όπως ο καιρός ή η σωματική δραστηριότητα, διαταράσσουν τη θερμορύθμιση του οργανισμού. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, το μέσο επίπεδο έκθεσης σε θερμική καταπόνηση ήταν οι 29,6 °C. Το υψηλότερο ημερήσιο μέγιστο ήταν 45,7°C και το υψηλότερο ημερήσιο ελάχιστο ήταν 28,9°C.
Η Δρ Ana Bonell, επίκουρη καθηγήτρια με έδρα το MRCG και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε:
«Η μελέτη μας καταδεικνύει ότι οι διασταυρούμενες κρίσεις της κλιματικής αλλαγής, της επισιτιστικής ανασφάλειας και του υποσιτισμού επηρεάζουν δυσανάλογα τους πιο ευάλωτους, συμπεριλαμβανομένων των μικρών παιδιών. Τα ευρήματα αυτά βασίζονται σε προηγούμενα στοιχεία που δείχνουν ότι το πρώτο τρίμηνο είναι μια ευάλωτη περίοδος στην έκθεση στη ζέστη και είναι σημαντικό να εξετάσουμε τώρα ποιοι παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν στη σχέση αυτή.
»Είναι πιθανό ότι η θερμική καταπόνηση μπορεί να επηρεάσει την όρεξη, την πρόσληψη και τη διαθεσιμότητα τροφής, και ήδη εξετάζουμε επίσης αν μπορεί να υπάρχουν άμεσες επιπτώσεις στις κυτταρικές και φλεγμονώδεις οδούς, επαυξάνοντας στην ήδη μειωμένη ικανότητα των εγκύων και των βρεφών να ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του σώματός τους.
»Πρέπει να διερευνήσουμε ποιοι πληθυσμοί προβλέπεται να βιώσουν περισσότερο το θερμικό στρες και πού μπορεί να καταγράφεται καθυστέρηση της ανάπτυξης, ώστε να μπορέσουμε να αναπτύξουμε αποτελεσματικά μέτρα για τη δημόσια υγεία».
Οι ειδικοί λένε ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την αξιολόγηση της σχέσης μεταξύ της θερμικής καταπόνησης και των επιπτώσεων στην υγεία σε περιοχές πέραν της Γκάμπια. Τα διαθέσιμα στοιχεία δεν περιείχαν πληροφορίες σχετικά με τις διατροφικές πρακτικές, τις μητρικές λοιμώξεις ή την κοινωνικοοικονομική κατάσταση, οι οποίες μπορεί επίσης να επηρεάσουν την ανάπτυξη του εμβρύου και του βρέφους.
Κλιματική αλλαγή – Ελλάδα: Το αποτύπωμά της στην υγεία – Δύο νέες μελέτες
Κλιματική αλλαγή: Πόσο τη φοβούνται οι Έλληνες – Τι μέτρα παίρνουν για το περιβάλλον
Το λάθος που κάνει ο πατέρας και επηρεάζει τη γονιμότητα του γιου του
