*Γράφει η Βασιλική Χρυσοστομίδου
Με βασικό προσανατολισμό την προστασία κάθε παιδιού, μίλησε σήμερα ο υπουργός Παιδείας για την εθνική καμπάνια αντιμετώπισης της ενδοσχολικής βίας και την πλατφόρμα αναφοράς περιστατικών βίαιης συμπεριφοράς στα σχολεία, στο πλαίσιο της συνολικής πολιτικής της κυβέρνησης.
Έχουν αναφερθεί 41 περιστατικά στην πλατφόρμα, μέχρι στιγμής. Ο Κυριάκος Πιερρακάκης περιγράφει τη διαδικασία διαχείρισης των περιστατικών, αναφέρεται στη διεθνή μάστιγα της βίας ανηλίκων, όπως και στο πλαίσιο των συνεπειών απέναντι σε παραβατικές συμπεριφορές μαθητών. Κάνει, επίσης, λόγο στην απουσία ουσιαστικής αντιπολίτευσης σχετικά με τα μέτρα. Τέλος, δεν παραλείπει να αναφερθεί στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, η οποία πρέπει να αποτελεί αυτονόητη διαδικασία και όχι αντικείμενο αντιπαράθεσης με τις ομοσπονδίες των εκπαιδευτικών.
Σχετικά με το αν υπάρχει ενδιαφέρον από τους γονείς και τα παιδιά για την πλατφόρμα αναφοράς περιστατικών ενδοσχολικής βίας, ο υπουργός είπε: «Η πλατφόρμα ξεκίνησε την περασμένη Τρίτη, που την ανακοινώσαμε στη Θεσσαλονίκη ο Πρωθυπουργός κι εμείς ως συνεργάτες από το υπουργείο Παιδείας. Μέχρι στιγμής, έχουν αναφερθεί 41 περιπτώσεις – 8 από μαθητές, 33 από τους γονείς. Οι αναφορές είναι κυρίως από αστικά κέντρα. Το ενδιαφέρον ότι για πρώτη φορά έχουμε στοιχεία, δηλαδή πριν ένα χρόνο δεν θα μπορούσαμε να μιλήσουμε με συγκεκριμένα στατιστικά δεδομένα».
Περιγράφοντας την πολιτική της κυβέρνησης σε ό,τι αφορά την ολιστική αντιμετώπιση των περιστατικών ενδοσχολικής βίας, ο υπουργός εξήγησε πως «μία πλατφόρμα δεν είναι μία πολιτική. Έχουμε αφενός μία εθνικής κλίμακας καμπάνια, στο πλαίσιο της οποίας είναι και το σποτ, που δείχνει την πραγματικότητα στη χειρότερη εκδοχή της. Δεύτερον, είναι η πλατφόρμα, που αποτυπώνονται τα περιστατικά και τα διαχειριζόμαστε μέσα στα σχολεία και στις διευθύνσεις εκπαίδευσης. Τρίτον, πρόληψη – εκεί είναι το κέντρο βαρους: δράσεις ενεργού πολίτη, ενσυναίσθηση… Και φυσικά, το πλαίσιο συνεπειών. Όλα αυτά μαζί είναι η πολιτική».
Σχετικά με τη διαχείριση των καταγγελιών, ο ίδιος υπενθύμισε ότι «σε κάθε σχολείο, έχουμε ορίσει καταρχήν δύο άτομα, που διαχειρίζονται την καταγγελία – ο διευθυντής και άλλος ένας εκπαιδευτικός. Ανάλογα με τη βαρύτητα, η καταγγελία ανεβαίνει στη διεύθυνση εκπαίδευσης, σε επίπεδο νομού, με εξαίρεση Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Εκεί είναι πλέον και οι ψυχολόγοι, οι κοινωνικοί λειτουργοί, πάμε σε ειδικούς δηλαδή γιατί είναι πιο βαρύ. Και μετά υπάρχουν και θέματα, τα οποία εκ των πραγμάτων, όπως αναδεικνύονται σε επίπεδο εθνικής κλίμακας σε μέσα ενημέρωσης, αντιστοίχως παρεμβαίνουμε κι εμείς. Είμαστε από πάνω, θα είμαστε από πάνω, θα προστατέψουμε κάθε παιδί».
Περιγράφοντας την πολιτική της κυβέρνησης σε ό,τι αφορά την ολιστική αντιμετώπιση των περιστατικών ενδοσχολικής βίας, ο υπουργός εξήγησε πως «μία πλατφόρμα δεν είναι μία πολιτική. Έχουμε αφενός μία εθνικής κλίμακας καμπάνια, στο πλαίσιο της οποίας είναι και το σποτ, που δείχνει την πραγματικότητα στη χειρότερη εκδοχή της. Δεύτερον, είναι η πλατφόρμα, που αποτυπώνονται τα περιστατικά και τα διαχειριζόμαστε μέσα στα σχολεία και στις διευθύνσεις εκπαίδευσης. Τρίτον, πρόληψη – εκεί είναι το κέντρο βαρους: δράσεις ενεργού πολίτη, ενσυναίσθηση… Και φυσικά, το πλαίσιο συνεπειών. Όλα αυτά μαζί είναι η πολιτική».
Σχετικά με τη διαχείριση των καταγγελιών, ο ίδιος υπενθύμισε ότι «σε κάθε σχολείο, έχουμε ορίσει καταρχήν δύο άτομα, που διαχειρίζονται την καταγγελία – ο διευθυντής και άλλος ένας εκπαιδευτικός. Ανάλογα με τη βαρύτητα, η καταγγελία ανεβαίνει στη διεύθυνση εκπαίδευσης, σε επίπεδο νομού, με εξαίρεση Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Εκεί είναι πλέον και οι ψυχολόγοι, οι κοινωνικοί λειτουργοί, πάμε σε ειδικούς δηλαδή γιατί είναι πιο βαρύ. Και μετά υπάρχουν και θέματα, τα οποία εκ των πραγμάτων, όπως αναδεικνύονται σε επίπεδο εθνικής κλίμακας σε μέσα ενημέρωσης, αντιστοίχως παρεμβαίνουμε κι εμείς. Είμαστε από πάνω, θα είμαστε από πάνω, θα προστατέψουμε κάθε παιδί».
Δεν είναι μόνο ελληνικό το φαινόμενο της βίας ανηλίκων. Όπως τόνισε ο κ. Πιερρακάκης, «απασχολεί κάθε χώρα της Ευρώπης. Έχουμε βία στα σχολεία και της Γερμανίας και της Γαλλίας και της Ιταλίας κι εδώ. Κι αυτό ήταν μετά τον κόβιντ. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ψάχνουμε όλες οι χώρες να καταλάβουμε γιατί μετά τον κόβιντ υπήρξε αυτή η ένταση. Χρονικά, εννοώ, όχι ότι ο κόβιντ είναι η αιτία. Τα αίτια αφορούν την επιστημονική έρευνα και τους ειδικούς. Εμείς, ξέρουμε ότι με το που σταμάτησε το λοκντάουν, αυτό είναι ένα θέμα που συζητείται διεθνώς. Κάτι άλλο που είναι παράδοξο, αν δούμε τις έρευνες, το Πιζα του ΟΟΣΑ, έχει μία ερώτηση αν έχετε υποστεί εκφοβισμό στο σχολείο, εκεί το ποσοστό έπεσε, που είναι παράδοξο. Γιατί από την άλλη, βλέπει κανείς τις περιπτώσεις μαθητών 13-17 ετών που έχουν αντιμετώπιση από τον ποινικό κώδικα, δηλαδή διώκονται ποινικά, υπερδιπλασιάστηκαν από το ’20. Άρα, λιγότερα μεν, πολύ χειρότερα δε τα περιστατικά».
Σχετικά με το πλαίσιο ποινών και τις προοπτικές εφαρμογής του, καθώς τα περιστατικά συχνά βγαίνουν εκτός σχολείου, ο υπουργός επεσήμανε: «Μπορούμε να κάνουμε μία σειρά από μέτρα, τα οποία μας ωθούν στο να μπορέσουμε να τα αντιμετωπίσουμε και αφορά περισσότερα από ένα υπουργεία. Γι’αυτό υπάρχει και μία Επιτροπή που διαχειρίζεται αυτό το ζήτημα σε επίπεδο Πρωθυπουργού – είμαστε το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, το υπουργείο Δικαιοσύνης, το υπουργείο Οικογένειας…».
Σχετικά με την κριτική που άσκησε η αντιπολίτευση στα μέτρα κατά της ενδοσχολικής βίας που ανακοινώθηκαν, ο υπουργός είπε: «δεν άκουσα ούτε μία ορίτζιναλ σκέψη από την αντιπολίτευση. Δηλαδή, υπάρχει ένα ‘όχι’ σε όλα, υπάρχει και μία προεκλογική ένταση σε όλα τα θέματα. Αλλά, στο ‘δια ταύτα’, ποιες είναι οι προτάσεις τους αρέσουν. Το να πούμε ‘κάντε διάλογο’…προφανώς, κι εμείς έχουμε εντάξει πολύ έντονα τις δράσεις ενεργού πολίτη, τη συζήτηση στις τάξεις, όλα αυτά υπάρχουν».
Αν και έχουν αυξηθεί οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί στα σχολεία, σήμερα αντιστοιχεί ένας ψυχολόγος ανά πέντε σχολεία, που πηγαίνει μία φορά την εβδομάδα. «Γι’αυτό το λόγο, από το 2019, έχουν διπλασιαστεί : από 2.000 σε 4.000 οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί. Πρέπει να μεγιστοποιήσουμε την κάλυψη αλλά βέβαια, μιλάμε για 14.000 σχολικές μονάδες…».
Αποσαφηνίζοντας το περιεχόμενο της λέξης «ποινές» στα σχολεία, ο υπουργός επισημαίνει: «Δεν μιλάμε για ποινές. Μιλάμε για κανόνες. Μιλάμε για πλαίσιο συνεπειών όπως αυτό που διδαχθήκαμε ως παιδιά – να γνωρίζεις ότι υπάρχει επιβράβευση, υπάρχουν και συνέπειες, να γνωρίζεις το όριο. Γινόμαστε αυτό που οι γονείς μας μας διδάσκουν όταν δεν προσπαθούν να μας διδάξουν. Το ίδιο ισχύει και για τους καθηγητές και τους δασκάλους. προφανώς θα τους δώσουμε κι άλλα εργαλεία». Και πρόσθεσε: «Έχω λάβει πολλά μηνύματα στο κινητό μου την τελευταία εβδομάδα από καθηγητών διαφορετικών πεποιθήσεων, η συντριπτική πλειοψηφία αγκαλιάζουν το γεγονός ότι τους δίνουμε αυτά τα εργαλεία, γιατί είναι αυτά που θα χρησιμοποιήσουν οι ίδιοι και οι ίδιες εντός των σχολείων, για να διαχειριστούν το πρόβλημα που έχουν στο πεδίο. Δεν είναι όμως καθόλου αυτή η μονοσήμαντη διάσταση που πρέπει να κυριαρχήσει. Θα πρέπει να σταθούμε ιδιαίτερα στις δράσεις ενεργού πολίτη. Επειδή, πρέπει σε κάθε παιδί να έρθουμε να δώσουμε και σ’ αυτό τα εργαλεία. Να δουλεύει σε ομάδες με τους συμμαθητές του, να έχει ενσυναίσθηση, να ακούει το συμμαθητή του, όλα αυτά μαζί θα έρθουν».
Όσο για το αν οι καθηγητές είναι έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν αυτά τα εργαλεία, καθώς υπήρχαν καταγγελίες από γονείς και παιδιά, ότι πήγαν να «κουκουλώσουν» το θέμα, προκειμένου να μην δυσφημιστεί το σχολείο, ο κ. Πιερρακάκης απάντησε:
«Εμείς θα τους δώσουμε όλα τα εργαλεία για να το κάνουν. Αλλά το εργαλείο της πλατφόρμας, δεν είναι παρά ένα εργαλείο διαφάνειας. Το ίδιο και η καμπάνια. Αν θέλαμε να ‘κουκουλώσουμε’ το πρόβλημα, δεν θα το αναδεικνύαμε τόσο ευδιάκριτα. Υπάρχει μείζον θέμα, εθνικό θέμα. Και γι’αυτό το λόγο, δεν θα έπρεπε να έχει μπει στην πολιτική αντιπαράθεση. Εμείς θέλουμε να λύσουμε το πρόβλημα και αυτό το πρόβλημα δεν έχει χρώμα».
Απέναντι σε συγκεκριμένα περιστατικά, όπως το σχολείο από την Αλεξάνδρεια, που στη διάρκεια εκδρομής στα Γιάννενα, σε έλεγχο από αστυνομικούς, 4 ανήλικοι μαθητές έδειραν τους αστυνομικούς και συνελήφθησαν, αφού προηγουμένως είχαν τραπεί σε φυγή… Ή η σεξουαλική κακοποίηση μαθητή από συμμαθητές του σε άλλη εκδρομή, ο κ.Πιερρακάκης τονίζει: «Η παραβατικότητα τέτοιου τύπου, είναι αυτονόητο ότι θα ελεγχθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Και σε όλα αυτά υπάρχουν συνέπειες. Είναι εντός του πλαισίου της πολιτικής, που ξεκινήσαμε – μιλάμε για ενδοσχολική βία, για εκφοβισμό. Όλα αυτά είναι στο ίδιο πλαίσιο. Και αυτό, απαιτεί κανόνες και οι κανόνες θέλουν πλαίσιο».
Όσο για τις περιπτώσεις ανθρώπων, όπως ο καθηγητής στην Αλεξανδρούπολη, που έχει κατηγορηθεί για σεξουαλική παρενόχληση, που έχουν εξόφθαλμα συμπεριφορές που δεν συνάδουν με την ιδιότητά τους, ο υπουργός απάντησε μονολεκτικά: «Αξιολόγηση. Χρειάζεται αξιολόγηση παντού, πρέπει να τρέξει ακόμη γρηγορότερα. Πρέπει να τρέξει όλο αυτό με ακόμη μεγαλύτερες ταχύτητες για να μπορέσει να μπει στο σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας. Το υπουργείο θα κινηθεί στη συγκεκριμένη περίπτωση για να φανεί με ποιο τρόπο λειτουργούσε ο συγκεκριμένος εκπαιδευτικός εντός του σχολείου.
Θέλω να τονίσω ότι με ενοχλεί πάρα πολύ σε προσωπικό επίπεδο, για το αυτονόητο αίτημα της αξιολόγησης, να παίζουμε κυνηγητό με την ΟΛΜΕ και τη ΔΟΕ στο θέμα αυτό. Νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο η συντριπτική πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας το θέλει. Πρέπει συνολικά να μην έχουμε αυτή τη συζήτηση, να μην πρέπει να πηγαίνουμε διαρκώς στα δικαστήρια για το θέμα της αξιολόγησης».
Σχετικά με τη χρήση κινητού στα σχολεία και την έκθεση των παιδιών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με κακόβουλο τρόπο, ο υπουργός υπογράμμισε: «Θα προστατέψουμε το κάθε παιδί. Υπάρχει εδώ και πολύ καιρό μία τυπική απαγόρευση σχετικά με την εμφανή κατοχή κινητού, σε πολύ μεγάλο βαθμό παραβιάζεται. Η ουσία είναι να υπάρξουν συνέπειες από τη χρήση των κινητών τηλεφώνων σε όλα τα σχολεία. Αν τραβάει ένα παιδί βίντεο ένα άλλο παιδί σε προσωπικές του στιγμές, θα αλλάζει σχολείο. Χρήση κινητού τηλεφώνου σε περιστατικά μπούλινγκ, θα έχει συνέπειες μέσα από το σύλλογο διδασκόντων. Θα επιμείνω σ’ αυτό: δεν υπάρχει περίπτωση να μην προστατέψουμε το κάθε παιδί. Όλα αυτά τα μέτρα είναι πλαίσιο προστασίας παιδιών στα σχολεία».
Διαβάστε επίσης:
Γονείς – Σχολικός εκφοβισμός: Πώς να αντιμετωπίσετε το παιδί που ασκεί bullying
Σχολικός εκφοβισμός: Αυτοί είναι οι λόγοι που συμβαίνει – Πότε τριπλασιάζεται ο κίνδυνος
Bullying: Ένας στους τέσσερις εφήβους θύμα σχολικού εκφοβισμού