Η «ηλικία της επανάστασης», όπως αποκαλείται συχνά η εφηβεία, είναι μια εμπειρία συχνά δύσκολη για το παιδί όσο και τους γονείς. Η αντιδραστικότητα, το πνεύμα αντιλογίας και η απώλεια σεβασμού μπορεί να φέρουν σε οριακό σημείο τους τελευταίους. Όπως όμως επισημαίνει η ψυχοθεραπεύτρια και κοινωνική λειτουργός Amy Morin, είναι μια περίοδος που οι γονείς θα πρέπει να μπορέσουν να διαχειριστούν σωστά ώστε να διαφυλάξουν αφενός τη σχέση τους με το παιδί, να του διδάξουν αφετέρου την πειθαρχία με τρόπο που θα το ωφελήσει στις μελλοντικές του συμπεριφορές.
Για όσους και όσες τα παραπάνω φαντάζουν άθλος, ακολουθούν πολύτιμες συμβουλές από την ειδικό που θα συμβάλουν ώστε η περίοδος της αντίδρασης να κυλήσει κατά το δυνατόν «αναίμακτα».
1. Ορίστε κανόνες που εστιάζονται στον σεβασμό
Προσπαθήστε να διαμορφώσετε κανόνες που καθιστούν με σαφήνεια τις συμπεριφορές που θα είναι αποδεκτές. Μπορεί για κάποιους γονείς να είναι ανεκτό το χτύπημα της πόρτας ή οι φωνές, για άλλους όμως ίσως να αποτελούν κόκκινη γραμμή. Μην περιμένετε το έφηβο παιδί να «υπερβεί τα εσκαμμένα» ώστε να καταλήξετε σε φώνες ή κραυγές. Σύμφωνα με μελέτη, τέτοιες μορφές λεκτικής επιβολής της πειθαρχίας μπορούν να οδηγήσουν σε προβλήματα συμπεριφοράς και καταθλιπτικά συμπτώματα στα παιδιά, ιδίως στους εφήβους ηλικίας 13 έως 14 ετών.
2. Διατηρήστε την ψυχραιμία σας
Ο τσακωμός και οι φωνές ή οι αψιμαχίες με το έφηβο παιδί απλώς θα κλιμακώσουν την ένταση. Πάρτε βαθιά ανάσα και προσπαθήστε να τηρήσετε απόσταση από το συμβάν πνευματικά και σωματικά, σκεφτείτε οτιδήποτε θα μπορούσε να σας βοηθήσει να ηρεμήσετε.
3. Αγνοήστε τις προσπάθειες να τραβήξει προσοχή
Πίσω από την επιμονή του παιδιού στην έντονη διαφωνία, κρύβεται συχνά η επιθυμία του να ξεφύγει από μια υποχρέωσή του. Όσο διαρκεί ο τσακωμός, τόσο περισσότερο χρόνο κερδίζει με την ελπίδα πως στο τέλος θα έχετε ξεχάσει τι του ζητήσατε. Κάποιες φορές, το να αγνοείτε μια συμπεριφορά όπως ένα άγριο βλέμμα αποφεύγοντας την οπτική επαφή ή την γκρίνια του στα αυτιά σας, ενδεχομένως να αποτελεί την καλύτερη επιλογή.
4. Μην υποχωρήσετε
Μην κάνετε πίσω ακόμα και αν το παιδί σάς κατηγορεί ως τον χειρότερο γονέα ή παραπονιέται ότι του καταστρέφετε τη ζωή. Ενδίδοντας στον συναισθηματικό εκβιασμό θα του περάσετε το λάθος μήνυμα πως μπορεί να επιτύχει ό,τι θέλει ακόμα και με την ασέβεια. Οι κανόνες είναι κανόνες.
5. Μια προειδοποίηση αρκεί
Ξεκαθαρίστε τους κανόνες και τις συνέπειες της παράβασής τους αλλά μία μόνο φορά. Μία προειδοποίηση αρκεί και, εφόσον δεν συμμορφωθεί, θα πρέπει να προχωρήσετε στις ανάλογες «ποινές».
6. Εφαρμόστε την τιμωρία
Αν το παιδί υπερβαίνει τα όρια, βρίζει και επιτίθεται λεκτικά ή απλώς δεν συμμορφώνεται με την προειδοποίηση, εφαρμόστε τις συνέπειες που μπορεί να αφορούν αφαίρεση «προνομίων» όπως π.χ. βόλτα μετά το διάβασμα ή αναθέστε πρόσθετες ευθύνες.
7. Βρείτε μαζί λύση στο πρόβλημα
Αν το έφηβο παιδί αντιμιλά συστηματικά και η παράβαση των ορίων είναι καθημερινό φαινόμενο, ίσως θα πρέπει να ξεκινήσετε μια συζήτηση σχετικά με την έλλειψη σεβασμού. Δώστε του να καταλάβει το λάθος και ζητήστε του να προτείνει στρατηγικές σχετικά με το πώς να διαχειριστείτε αυτή τη συμπεριφορά. Καταστήστε σαφή της σημασία του σεβασμού μεταξύ των ανθρώπων και δείξτε ότι διατίθεστε κι εσείς να προβείτε σε αλλαγές εφόσον υπάρχουν στοιχεία στη συμπεριφορά σας που το ενοχλούν. Επί παραδείγματι, μπορεί να εξεγείρεται όταν ζητάτε επίμονα να καθαρίσει το δωμάτιό του ενόσω παρακολουθεί την αγαπημένη του σειρά.
Διαβάστε επίσης:
Έφηβοι: Γιατί βαριούνται τόσο και πόσο κινδυνεύουν από την πλήξη
Video games: Πόσοι έφηβοι εθίζονται – Τι προφυλάσσει από τον εθισμό
Εφηβική σεξουαλικότητα: Είστε έτοιμοι να την αντιμετωπίσετε;