Είναι πολλές οι φορές που έχουμε αναρωτηθεί ποια είναι η σημασία της παρουσίας του πατέρα στη ζωή του παιδιού κι αυτό διότι πολλοί μπαμπάδες είναι απόντες λόγω διαζυγίου ή μονίμως απασχολημένοι εξαιτίας της δουλειάς. Έρευνες σχετικές με την ανάπτυξη του παιδιού έχουν δείξει ότι αυτό που τα παιδιά χάνουν είναι κάτι περισσότερο από μία «βοηθητική μητέρα» καθώς η συμμετοχή και η εμπλοκή του πατέρα στην καθημερινότητα του παιδιού συμβάλλουν στην ανάπτυξη διαφορετικών ικανοτήτων, ιδιαίτερα στον τομέα των κοινωνικών σχέσεων.
Η επίδραση του πατέρα στη ζωή του παιδιού φαίνεται ακόμη και σε παιδιά πολύ μικρής ηλικίας: έρευνα έδειξε ότι αγοράκια μόλις πέντε μηνών, τα οποία είχαν πολλές επαφές με τον πατέρα τους, ένιωθαν πιο άνετα όταν περιβάλλονταν από άγνωστα ενήλικα άτομα. Τα μωρά έβγαζαν περισσότερους ήχους και δυσανασχετούσαν λιγότερο όταν οι άγνωστοι τα έπαιρναν αγκαλιά. Μία άλλη μελέτη έδειξε επίσης ότι τα παιδάκια ενός έτους που είχαν περισσότερη επαφή με τον πατέρα τους έκλαιγαν λιγότερο όταν τα άφηναν με άγνωστα πρόσωπα.
Πολλοί ερευνητές πιστεύουν ότι η επίδραση του πατέρα συντελείται κυρίως μέσα από το παιχνίδι καθώς το στυλ του παιχνιδιού που υιοθετούν είναι πιο πολύ σωματικό και περισσότερο συναρπαστικό από την αντίστοιχη αλληλεπίδραση της μαμάς. Το τραχύ πατρικό στυλ του θορυβώδους παιχνιδιού χαράσσει μία σημαντική δίοδο που διευκολύνει τη μάθηση των συναισθημάτων από τα παιδιά.
Οι ειδικοί επισημαίνουν επίσης ολοένα και πιο συχνά ότι ο πατέρας είναι σημαντικό να αποφεύγει τις επικρίσεις, την ταπείνωση, και την αδιακρισία απέναντι στα παιδιά του. Σύμφωνα με έρευνες τα παιδιά που τα πηγαίνουν καλύτερα στο σχολείο και στις σχέσεις με τους συνομηλίκους τους είναι εκείνα των οποίων οι πατέρες αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους και επικροτούν τα επιτεύγματά τους. Αντίθετα, τα παιδιά που έχουν ψυχρούς, αυταρχικούς, χλευαστικούς ή υπερβολικά παρεμβατικούς πατέρες παρουσιάζουν προβλήματα τόσο στις σχολικές τους επιδόσεις όσο και στις κοινωνικές σχέσεις τους ενώ δεν αποκλείεται να παρουσιάσουν θέματα που σχετίζονται με παραβατικές συμπεριφορές.
Όπως αναφέρει ο καθηγητής ψυχολογίας Τζον Γκούτμαν στο βιβλίο του με τίτλο: «Η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών»: «Παρόλο που στις έρευνές μας καταλήξαμε ότι οι αλληλεπιδράσεις μητέρας-παιδιού είναι εξίσου σημαντικές, διαπιστώσαμε ότι, συγκρινόμενες με τις αντιδράσεις του πατέρα, η ποιότητα της σχέσης με τη μητέρα δεν αποτελεί ισχυρό δείκτη πρόβλεψης της μελλοντικής επιτυχίας ή αποτυχίας του παιδιού στο σχολείο και στις σχέσεις με τους φίλους του. Η ανακάλυψη αυτή είναι αναμφίβολα εκπληκτική, αφού μάλιστα είναι γνωστό ότι οι μητέρες περνούν περισσότερο χρόνο με τα παιδιά τους απ’ ό,τι οι πατέρες. Πιστεύουμε ότι ο λόγος αυτής της ακραίας επιρροής του πατέρα στα παιδιά του είναι το γεγονός ότι η σχέση του μαζί τους, τους προκαλεί πολύ έντονα συναισθήματα».