Η επιλόχειος κατάθλιψη είναι μια αρκετά συχνή πάθηση, που εμφανίζεται στις γυναίκες που μόλις έχουν γεννήσει. Υπολογίζεται ότι, μόνο στις ΗΠΑ, 1 στις 8 νέες μητέρες υποφέρουν από αυτήν.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία, καμία γυναίκα δεν μπορεί να εξαιρεθεί από τον κίνδυνο της επιλόχειας κατάθλιψης. Υπάρχουν, ωστόσο, ορισμένοι παράγοντες που, σύμφωνα με τους ερευνητές, μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο. Ένας από τους παράγοντες αυτούς είναι το οικογενειακό ιστορικό, υποστηρίζει νέα ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο JAMA Psychiatry.
Η ανάλυση εξέτασε 26 σχετικές μελέτες από όλο τον κόσμο, με περισσότερες από 100.000 περιπτώσεις γυναικών με επιλόχειο κατάθλιψη, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι έγκυες με ιστορικό οποιασδήποτε ψυχιατρικής διάγνωσης διατρέχουν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να έρθουν αντιμέτωπες με την κατάθλιψη μετά τη γέννα. Ως οικογενειακό ιστορικό ορίστηκε οποιαδήποτε διάγνωση ψυχικής διαταραχής είχε γίνει σε ένα μέλος του στενού ή ευρύτερου οικογενειακού περιβάλλοντος των γυναικών, σύμφωνα με πληροφορίες που οι ίδιες παρείχαν πριν διαγνωστούν με επιλόχειο κατάθλιψη.
Η σχέση του οικογενειακού ιστορικού με καταστάσεις ψυχικής υγείας είναι ήδη γνωστή. Μελέτες που εξέτασαν διάφορους ψυχιατρικούς παράγοντες διαπίστωσαν μια συνεπή σύνδεση με το οικογενειακό ιστορικό. Σύμφωνα με την Anna Bauer, βοηθό καθηγήτρια Ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή Chapel Hill του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια, κανείς δεν μπορεί να αλλάξει το οικογενειακό ιστορικό του, είναι όμως σημαντικό να κατανοήσει τον ρόλο του ως παράγοντα κινδύνου.
Οι ειδικοί διευκρίνισαν, ωστόσο, πως τα ευρήματα δεν υπονοούν ότι οι γυναίκες με ιστορικό είναι καταδικασμένες να πάθουν επιλόχειο κατάθλιψη. Ο αυξημένος παράγοντας κινδύνου «δεν σημαίνει αυτόματα ότι θα προκαλέσει επιλόχειο κατάθλιψη», είπε η επικεφαλής ερευνήτρια, Mette-Marie Zacher Kjeldsen του Πανεπιστημίου Aarhus της Δανίας. Τόνισε, ωστόσο, ότι είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποιοι παράγοντες και κατά πόσο μπορούν να καταστήσουν μια γυναίκα πιο επιρρεπή σε αυτή τη συνθήκη.
Τα νέα ευρήματα βοηθούν να «ποσοτικοποιήσουμε» την επίδραση του οικογενειακού ιστορικού στον κίνδυνο εμφάνισης επιλόχειας κατάθλιψης, λέει η Δρ. Bauer.
Προσπαθώντας να εξηγήσει το ρόλο του ιστορικού στην επιλόχειο κατάθλιψη, η Δρ. Kjeldsen είπε ότι, σύμφωνα με τις υπάρχουσες μελέτες, πρόκειται για έναν συνδυασμό γονιδίων και περιβάλλοντος. Τα μέλη μιας οικογένειας ενδέχεται να έχουν κοινά γονίδια, με αποτέλεσμα να είναι πιο επιρρεπείς στις ίδιες ψυχιατρικές παθήσεις. Μπορεί, επιπλέον, να μοιράζονται κοινές εμπειρίες, οι οποίες λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο. Η ίδια υπογράμμισε, επιπλέον, τον ρόλο της υποστήριξης του οικογενειακού περιβάλλοντος. Εάν οι συγγενείς μιας γυναίκας αντιμετωπίζουν ψυχολογικά προβλήματα, τότε ενδεχομένως δεν θα λάβει την υποστήριξη που χρειάζεται αφότου γεννήσει.
Οι ειδικοί προτείνουν σε μαιευτήρες και παιδιάτρους να υποβάλλουν τις νέες μητέρες σε σχετικές εξετάσεις. Η Δρ. Bauer τονίζει, επιπλέον, ότι υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες, τόσο με φαρμακευτική αγωγή, όσο και με συμβουλευτικής από ειδικό.
«Είναι φυσιολογικό να νιώθετε κούραση ή να έχετε διακυμάνσεις στην διάθεσή σας μετά τη γέννα», είπε, εξηγώντας ότι μια νέα μητέρα φροντίζει διαρκώς ένα νεογέννητο, κοιμάται λίγο, βιώνει αλλαγές στο σώμα της και προσπαθεί να προσαρμοστεί σε μια μεγάλη αλλαγή ζωής. Ωστόσο, ορισμένες αλλαγές στη διάθεση και τη συμπεριφορά μπορεί να αποτελούν προειδοποιήσεις.
Για παράδειγμα:
- Αν νιώθετε πολύ καταβεβλημένες για να σηκωθείτε από το κρεβάτι.
- Αν δε μπορείτε να κοιμηθείτε.
- Αν αντιμετωπίζετε έντονα συναισθήματα άγχους και θλίψης.
- Αν έχετε απώλεια όρεξης.
- Αν έχετε έλλειψη ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που κάποτε σας προκαλούσαν χαρά.
Η μελέτη υποστηρίζει, συμπερασματικά, ότι είναι σημαντικό οι νέες μητέρες και οι οικογένειές τους να γνωρίζουν πως η επιλόχειος κατάθλιψη είναι μια κοινή ψυχιατρική κατάσταση και όχι μια προσωπική αποτυχία. Ορισμένες γυναίκες νιώθουν ενοχές για την κατάθλιψη που βιώνουν σε μια στιγμή που υποτίθεται πως θα έπρεπε να ήταν ευτυχείς. «Μια νέα μητέρα δεν θα έπρεπε να ντρέπεται για την επιλόχειο κατάθλιψη», ξεκαθάρισε η Δρ. Bauer.
Διαβάστε ακόμη:
Επιλόχειος κατάθλιψη: Ποιες γυναίκες είναι πιο ευάλωτες
Επιλόχειος κατάθλιψη: Τι κάνει το μωρό που αυξάνει τον κίνδυνο για τη μαμά
Η επιλόχειος κατάθλιψη απειλεί και τους άνδρες
