Σίγουρα, το να μοιράζονται τα μέλη ενός σπιτιού τις δουλειές μπορεί να είναι ωφέλιμο για πολλούς λόγους. Απαλλάσσει τον έναν από το υπερβολικό βάρος να φέρει εις πέρας όλες τις υποχρεώσεις, καλλιεργεί την αίσθηση της υπευθυνότητας και εξασφαλίζει καλύτερη διάθεση και πιο ισορροπημένες σχέσεις μεταξύ των μελών.
Νέα έρευνα, που διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο La Trobe, ωστόσο, υποστηρίζει ότι η ανάθεση δουλειών του σπιτιού στα παιδιά μπορεί να έχει επιπλέον σημαντικά οφέλη για την υγεία, τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους και, γενικότερα, τη μετέπειτα ζωή τους. Ειδικότερα, σύμφωνα με τις ενδείξεις της μελέτης, τα παιδιά που αναλαμβάνουν ορισμένες δουλειές του σπιτιού αυξάνουν τις πιθανότητες να έχουν καλύτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις, ενώ αναπτύσσουν δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων.
Γενικότερα, η έρευνα, με επικεφαλής την υποψήφια διδάκτορα Deanna Tepper, που δημοσιεύθηκε στο Australian Occupational Therapy, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όσα παιδιά κάνουν τακτικά δουλειές στο σπίτι αναπτύσσουν καλύτερα τις εκτελεστικές τους λειτουργίες, όπως το να προγραμματίζουν την καθημερινότητά τους, να ρυθμίζουν τις υποθέσεις τους, να εναλλάσσονται εύκολα μεταξύ διαφορετικών εργασιών, αλλά και να απομνημονεύουν αποτελεσματικά οδηγίες.
Οι κυριότερες εκτελεστικές λειτουργίες είναι:
- η μνήμη εργασίας, δηλαδή η ικανότητα να παρακολουθούμε και να χειριζόμαστε προσωρινές πληροφορίες,
- η αναστολή, δηλαδή η ικανότητα να σκεφτόμαστε πριν πράξουμε, αλλά και να περιθωριοποιούμε άσχετες πληροφορίες, ώστε να εστιάζουμε σε μία εργασία και
- η μετατόπιση, δηλαδή η δυνατότητα να μεταπηδάμε από μια εργασία σε μία άλλη.
Σύμφωνα με την δρ. Tepper, τα συμπεράσματα της μελέτης υποδεικνύουν ότι ασχολίες που ενέχουν υπευθυνότητα, όπως το μαγείρεμα ή η κηπουρική, μπορεί να αποδειχθούν ιδιαίτερα ευεργετικές για τα παιδιά. «Οι γονείς μπορούν να επιλέξουν εργασίες κατάλληλες για την ηλικία των παιδιών, ώστε να διευκολύνουν την ανάπτυξη των εκτελεστικών τους λειτουργιών», διευκρίνισε. «Για παράδειγμα, τα παιδιά που ετοιμάζουν ένα οικογενειακό γεύμα ή φροντίζουν τον κήπο τακτικά, είναι πιθανότερο να διαπρέψουν σε διάφορους τομείς, όπως μια σχολική εργασία ή στην αποτελεσματική επίλυση των προβλημάτων τους».
Η μελέτη εξέτασε τους γονείς και κηδεμόνες 207 παιδιών, ηλικίας μεταξύ 5 και 13 ετών. Στους συμμετέχοντες ζητήθηκε να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια, απαντώντας σχετικά με τον αριθμό των εργασιών του σπιτιού που εκτελούν τα παιδιά σε καθημερινή βάση, αλλά και τις εκτελεστικές τους λειτουργίες.
Αυτό που διαπίστωσαν οι μελετητές, αφού ολοκλήρωσαν τον έλεγχο της επίδρασης που μπορεί να είχαν στα αποτελέσματα της έρευνας παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο και η παρουσία ή απουσία κάποιας αναπηρίας, ήταν ότι τα παιδιά που αναλάμβαναν κάποιες δουλειές παρουσίαζαν καλύτερη μνήμη εργασίας, αλλά και αναστολή.
Παλαιότερες μελέτες είχαν αναδείξει ότι η ενασχόληση των παιδιών με κατάλληλες για την ηλικία τους δουλειές μπορεί να αυξήσει το αίσθημα αυτονομίας των παιδιών, να βελτιώσει τις κοινωνικές τους συμπεριφορές, αλλά και αντλούν μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή. Αυτή, ωστόσο, είναι η πρώτη μελέτη που εξετάζει τη συσχέτιση μεταξύ των τακτικών εργασιών και της γνωστικής ανάπτυξης των παιδιών, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στις εκτελεστικές λειτουργίες.
«Τυπικά, οι δεξιότητες αυτές αρχίζουν να αναπτύσσονται στην πρώιμη παιδική ηλικία και συνεχίζουν να εξελίσσονται στην ύστερη εφηβεία και στις αρχές της ενηλικίωσης», εξηγεί η Tepper. «Οι βλάβες ή οι καθυστερήσεις στην ανάπτυξη της εκτελεστικής λειτουργικότητας μπορεί να οδηγήσουν σε δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν τα παιδιά αργότερα, ως ενήλικες, στην ικανότητα αυτορρύθμισης, στον προγραμματισμό, στην επίλυση προβλημάτων, ενώ είναι πιθανό να εμφανίσουν προβλήματα στην μαθησιακή ικανότητα ή τη μαθηματική τους αντίληψη, καθώς και στη συνολική ακαδημαϊκή επιτυχία τους στη μετέπειτα ζωή τους».
Η πρώιμη ανάπτυξη της εκτελεστικής λειτουργίας έχει συνδεθεί, επιπλέον, με μεγαλύτερα ποσοστά ενασχόλησης με την τριτοβάθμια εκπαίδευση, τη βελτιωμένη σωματική υγεία και την καλύτερη οικονομική κατάσταση στην ενήλικη ζωή.
«Η έρευνα υποδεικνύει ότι είναι πιθανό να βελτιώσουμε τις λειτουργικές μας ικανότητες, αναπτύσσοντας εξατομικευμένες μαθησιακές δραστηριότητες και συνήθειες», υποστηρίζει η Tepper.
«Υποθέσαμε ότι τα παιδιά που ασχολούνται περισσότερο με τις δουλειές του σπιτιού θα είχαν καλύτερη αναστολή και μνήμη εργασίας. Τα ευρήματά μας αντανακλούν ότι οι περισσότερες δουλειές απαιτούν από αυτούς που τις εκτελούν να αυτορρυθμίζονται, να διατηρούν την προσοχή τους, αλλά και να μεταπηδούν από μια δουλειά σε μια άλλη, με αποτέλεσμα να ενδυναμώνουν την ανάπτυξη των εκτελεστικών λειτουργιών τους».
Διαβάστε ακόμη:
Αυτισμός: Τα δημοφιλή μουσικά όργανα που βελτιώνουν συγκέντρωση και κοινωνικότητα
Το παιδί είναι δύσκολο στο φαγητό; Δείτε τι φταίει για τη συμπεριφορά του
Τα σπορ που «ανεβάζουν» τη διάθεση των παιδιών – Και αυτά που τη «ρίχνουν»