Η επιστημονική έρευνα γύρω από τον καρκίνο έχει δείξει ότι οι «θερμοί» καρκινικοί όγκοι έχουν υψηλότερα ποσοστά απόκρισης στη θεραπεία και οι ασθενείς που τους φέρουν βελτιωμένα ποσοστά επιβίωσης. Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι καρκινοπαθείς έχουν «ψυχρούς» όγκους, οι οποίοι είτε δεν περιέχουν πολλά ανοσοκύτταρα είτε έχουν κύτταρα που καταστέλλουν την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να τους καταπολεμήσει.
Επιστήμονες από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Rush, λοιπόν, βρήκαν τώρα ότι η χορήγηση του αντιγριπικού εμβολίου στους καρκινικούς όγκους προκαλεί μεταβολή στη θερμοκρασία τους, ανακάλυψη που μπορεί να οδηγήσει σε νέο είδος ανοσοθεραπείας για τον καρκίνο. Τα αποτελέσματα της σχετικής μελέτης δημοσιεύθηκαν στο Proceeding of the National Academy of Sciences.
Αντιγριπικά εμβόλια στη μάχη κατά του καρκίνου
Μελετώντας δεδομένα από το Εθνικό Αντικαρκινικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ, οι ερευνητές βρήκαν ότι οι άνθρωποι που είχαν καρκίνο του πνεύμονα και την ίδια στιγμή νοσηλεύονταν με λοίμωξη των πνευμόνων λόγω γρίπης ζούσαν περισσότερο από εκείνους που έπασχαν από καρκίνο του πνεύμονα αλλά δεν είχαν προσβληθεί από γρίπη.
Στην προσπάθειά τους να βρουν εναλλακτικές στους περιορισμούς που συνοδεύουν τους ζωντανούς λοιμογόνους παράγοντες των εμβολίων, οι ερευνητές απενεργοποίησαν τον ιό της γρίπης, δημιουργώντας ουσιαστικά ένα νέο τύπου αντιγριπικό εμβόλιο, και διαπίστωσαν ότι η απευθείας χορήγηση του εμβολίου στο μελάνωμα (καρκίνος του δέρματος) των πειραματόζωων είχε ως αποτέλεσμα είτε την βραδύτερη ανάπτυξη των όγκων είτε τη συρρίκνωσή τους.
Συγκεκριμένα, το εμβόλιο οδηγούσε σε αύξηση της θερμοκρασίας του όγκου – τον «ζέσταινε» – αυξάνοντας την αναλογία ενός τύπου ανοσοδιεγερτικών κυττάρων (δενδριτικά κύτταρα) μέσα στον όγκο και οδηγώντας έτσι σε αύξηση των CD8+ Τ λεμφοκυττάρων – πρόκειται για κύτταρα – φονείς που αναγνωρίζουν και σκοτώνουν τα κύτταρα του όγκου. Σημαντικό είναι, επίσης, ότι ο εμβολιασμός του όγκου του μελανώματος στη μία πλευρά του σώματος όχι μόνο μείωνε την ανάπτυξη αυτού του όγκου, αλλά και ενός δεύτερου δερματικού όγκου στην άλλη πλευρά του σώματος των ποντικιών, η οποία δεν είχε εμβολιαστεί.
Οι συγγραφείς παρατήρησαν παρόμοια συστημικά αποτελέσματα σε ένα ζωικό μοντέλο με τριπλά αρνητικό μεταστατικό καρκίνο του μαστού, στο οποίο τόσο η βασική ανάπτυξη του όγκου όσο και η φυσική εξάπλωση του όγκου του στήθους στους πνεύμονες μειώθηκαν μετά τη χορήγηση του εμβολίου μόνο στο βασικό όγκο. «Βάσει αυτού του αποτελέσματος, ελπίζουμε ότι η χορήγηση του εμβολίου της γρίπης σε έναν όγκο θα οδηγήσει σε ανοσολογική απόκριση και στους άλλους όγκους των ασθενών», εξηγεί ο Δρ. Andrew Zloza, επίκουρος καθηγητής και συγγραφέας της μελέτης.
Εγκεκριμένα αντιγριπικά εμβόλια μειώνουν την ανάπτυξη των όγκων
Σε περαιτέρω διερεύνηση της χρήσης κοινών αντιγριπικών εμβολίων για τη θεραπεία του καρκίνου, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η χορήγησή τους είχε πράγματι ως αποτέλεσμα τη μείωση των όγκων.
Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές δημιούργησαν ένα ζωικό μοντέλο χωρίς λειτουργικό ανοσοποιητικό σύστημα (για να μην απορρίψει τα εμφυτευμένα κύτταρα) στο οποίο εμφύτευσαν έναν όγκο και ανοσοκύτταρα ενός ασθενή με καρκίνο και είδαν ότι η χορήγηση του αντιγριπικού εμβολίου στους όγκους των ασθενών προκαλούσε συρρίκνωσή τους, ενώ οι μη εμβολιασμένοι όγκοι συνέχισαν να αναπτύσσονται.
Αντιγριπικό εμβόλιο συνδυαστικά με ανοσοθεραπεία
Στις μελέτες τους οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ανοσοθεραπεία με αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος, οι οποίοι απελευθερώνουν τα ανοσοκύτταρα στη μάχη κατά του καρκίνου. Είδαν, λοιπόν, ότι τα αντιγριπικά εμβόλια μειώνουν την ανάπτυξη του όγκου όταν χρησιμοποιούνται μόνα τους, είτε ο όγκος αποκρίνεται στη θεραπεία με αναστολείς σημείων ελέγχου είτε όχι. Όταν, λοιπόν, συνδύασαν το αντιγριπικό εμβόλιο με την ανοσοθεραπεία, παρατηρήθηκε ακόμα μεγαλύτερη μείωση στην ανάπτυξη του όγκου.
«Τα αποτελέσματα αυτά υποδεικνύουν ότι τελικά τόσο οι ασθενείς που αποκρίνονται όσο κι εκείνοι που δεν αποκρίνονται σε άλλες ανοσοθεραπείες μπορεί να επωφεληθούν από τη χορήγηση αντιγριπικών εμβολίων στους όγκους τους και έτσι να αυξηθεί η προς το παρόν μικρή αναλογία των ασθενών που αποκρίνονται μακροπρόθεσμα στις ανοσοθεραπείες», σχολιάζει ο Δρ. Zloza.
Σημειώνεται ότι στην έρευνα αυτή χρησιμοποιήθηκαν πέντε διαφορετικά αντιγριπικά εμβόλια, αλλά μόνο τα τέσσερα από αυτά αποδείχθηκαν αποτελεσματικά στην καταπολέμηση των όγκων, δείχνοντας ότι η θεωρία των επιστημόνων δεν αφορά σε όλα τα αντιγριπικά εμβόλια.
Αυτή τη στιγμή οι επιστήμονες σχεδιάζουν κλινικές δοκιμές για να εξετάσουν διάφορους παράγοντες και εμβόλια, ώστε να καταφέρουν να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ασθενούς στη μάχη κατά του καρκίνου χρησιμοποιώντας κάτι τόσο απλό και διαθέσιμο όσο ένα αντιγριπικό εμβόλιο. Κάτι τέτοιο θα προσφέρει στους καρκινοπαθείς μια σημαντική ελπίδα για το άμεσο μέλλον κι όχι σε διάστημα δεκαετίας.