Κάποια από τα πρώιμα σημάδια ότι χάνουμε το… μυαλό μας είναι εμφανή, όπως η απώλεια μνήμης, η μειωμένη ταχύτητα της σκέψης και οι δυσκολίες στην εκτέλεση καθημερινών εργασιών. Με την πάροδο του χρόνου, η γνωστική αυτή εξασθένιση θα μπορούσε να οδηγήσει και σε προβλήματα συμπεριφοράς και κινητικότητας.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα λιγότερο γνωστά σημάδια που θα μπορούσαν να αποτελούν πρώιμους δείκτες της πάθησης. Ο Δρ Byron Creese, ανώτερος λέκτορας ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Brunel του Λονδίνου, ερευνά το ευρύτερο φάσμα των συμπτωμάτων της άνοιας και σημειώνει τα λιγότερο διαδεδομένα σημάδια που θα μπορούσαν να αποτελούν πρώιμους δείκτες της νευροεκφυλιστικής πάθησης.
«Γνωρίζουμε ότι η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας είναι πολύ σημαντική για να βοηθηθούν οι άνθρωποι να λάβουν τη σωστή υποστήριξη. Για να γίνει αυτό, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάθε εργαλείο που έχουμε στη διάθεσή μας. Οι εξετάσεις αίματος θα είναι πιθανότατα σημαντικές στο μέλλον, αλλά πρέπει επίσης να κατανοήσουμε όλο το φάσμα των συμπτωμάτων που μπορεί να μας δώσουν ενδείξεις για αυτούς που κινδυνεύουν περισσότερο» σημειώνει ο λέκτορας.
Ποια είναι τα συμπτώματα που προειδοποιούν;
Ένα από τα βασικά γνωρίσματα είναι οι αλλαγές στη στάση των ατόμων ακόμα και στα κοντινά τους πρόσωπα και χωρίς προφανή αιτία: «Θεωρείται σημαντικό να παρατηρείτε αλλαγές στη συμπεριφορά, όπως νευρικότητα, επιθετικότητα, αλλαγές στη διάθεση, άγχος, κοινωνική απόσυρση και γενικότερα αλλαγές στη συμπεριφορά που δεν υπήρχαν παλιότερα» επισημαίνει ο ειδικός.
«Αυτά τα συμπεριφορικά συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν ως νέα συμπτώματα σε ηλικιωμένους ενήλικες που δεν παρουσιάζουν γνωστικές διαταραχές, ενώ υπάρχουν αναδυόμενες ενδείξεις ότι μπορεί να είναι το πρώτο σημάδι μιας υποκείμενης νόσου όπως η νόσος Αλτσχάιμερ σε ορισμένους ανθρώπους. Όταν αυτού του είδους τα συμπτώματα εμφανίζονται μαζί με προβλήματα μνήμης και σκέψης, φαίνεται ότι σηματοδοτούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο άνοιας σε σύγκριση με τις μεμονωμένες διαταραχές μνήμης και σκέψης» συμπληρώνει.
Σύμφωνα με τον οργανισμό Alzheimer’s Society, τα συμπτώματα αυτά θα επιδεινωθούν καθώς η νόσος εξελίσσεται. Παρόλα αυτά, οι ειδικοί προσθέτουν ότι «Όταν ένα άτομο με άνοια αρχίζει να συμπεριφέρεται με τρόπους που δε συνάδουν με τον χαρακτήρα του, ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να υποθέσουν ότι αυτό είναι σύμπτωμα της ίδιας της πάθησης, κάτι που δεν ισχύει πάντα. Γι’ αυτό, θεωρείται σημαντική αιτία πίσω από αυτές τις συμπεριφορές».
Η ένδειξη στο ντους
Σύμφωνα με μια μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο, μια μεγάλη εξασθένιση της όσφρησης θα μπορούσε να αποτελεί μια έγκαιρη προειδοποίηση. Το σύμπτωμα αυτό είναι πιο αισθητό, όταν βρισκόμαστε στο ντους και, επομένως, η αδυναμία όσφρησης ισχυρών αρωμάτων, όπως το αφρόλουτρο και τα σαμπουάν αποτελεί ένδειξη. Oι ερευνητές μελέτησαν την αίσθηση της όσφρησης σε 515 ηλικιωμένους, με την ελπίδα να αναπτύξουν ένα τεστ όσφρησης, παρόμοιο με τα τεστ όρασης και ακοής.
Ο καθηγητής Jayant M Pinto, καθηγητής χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, δήλωσε: «Αυτή η μελέτη παρέχει άλλη μια ένδειξη για το πώς η ταχεία μείωση της αίσθησης της όσφρησης είναι ένας πολύ καλός δείκτης για το τι πρόκειται να συμβεί στον εγκέφαλο. Καταφέραμε να δείξουμε ότι ο όγκος και το σχήμα της φαιάς ουσίας στις οσφρητικές και συνδεόμενες με τη μνήμη περιοχές του εγκεφάλου των ατόμων με ταχεία έκπτωση της αίσθησης της όσφρησης ήταν μικρότερος σε σύγκριση με τα άτομα που είχαν λιγότερο σοβαρή οσφρητική έκπτωση».
Διαβάστε ακόμη:
Νόσος Αλτσχάιμερ: Έξι απλοί τρόποι για δυνατό μυαλό μέχρι τα βαθιά γεράματα
Αυτή είναι η αίσθηση που έχει εξασθενήσει στον σύγχρονο άνθρωπο
Άνοια: Οι αλλαγές στην ομιλία που «προδίδουν» τον τύπο της νόσου