Μια διεθνής επιστημονική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, του Πανεπιστημίου Bicocca του Μιλάνου και του Νοσοκομείου Casa Sollievo della Sofferenza (Ιταλία), απέδειξε ότι η θεραπεία με βλαστοκύτταρα που εγχέεται απευθείας στον εγκέφαλο ήταν ασφαλής, καλά ανεκτή και προσφέρει σημαντική θωράκιση του εγκεφάλου από περαιτέρω βλάβες στους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση.
Η μελέτη συνεπώς αποτελεί ένα βήμα προς την ανάπτυξη μιας προηγμένης κυτταρικής θεραπείας για την προοδευτική πολλαπλή σκλήρυνση, που θα προσφέρει ανακούφιση σε περίπου πάνω από δύο εκατομμύρια ανθρώπους, που ζουν με τη νόσο παγκοσμίως.
Η νόσος εξελίσσεται με την επίθεση του ανοσοποιητικού συστήματος στον οργανισμό καταστρέφοντας τη μυελίνη, το προστατευτικό περίβλημα γύρω από τις νευρικές ίνες, προκαλώντας διαταραχές στα μηνύματα που στέλνονται στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Τα βασικά κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που εμπλέκονται σε αυτή τη διαδικασία είναι τα μακροφάγα. Στις προοδευτικές μορφές της πολλαπλής σκλήρυνσης, ένας συγκεκριμένος τύπος μακροφάγου, γνωστός ως μικρογλοιακά κύτταρα, επιτίθεται στο κεντρικό νευρικό σύστημα, προκαλώντας χρόνια φλεγμονή και βλάβη στα νευρικά κύτταρα.
Οι πιο πρόσφατες ανακαλύψεις έχουν αυξήσει τις προσδοκίες ότι οι θεραπείες με βλαστοκύτταρα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη βελτίωση αυτής της βλάβης. Αυτές περιλαμβάνουν τη μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων, τα οποία μπορούν να προγραμματιστούν ώστε να εξελιχθούν σε σχεδόν κάθε τύπο κυττάρου μέσα στο σώμα.
Η διαδικασία της μελέτης
Στην παρούσα έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο Cell Stem Cell, οι επιστήμονες ολοκλήρωσαν την πρώτη φάση της κλινικής δοκιμής -αφού είχε προηγηθεί μια αντίστοιχη σε πειραματικά ποντίκια- κατά την οποία πραγματοποιήθηκε έγχυση νευρικών βλαστικών κυττάρων απευθείας στους εγκεφάλους 15 ασθενών με δευτεροπαθή πολλαπλή σκλήρυνση που προσλήφθηκαν από δύο νοσοκομεία της Ιταλίας.
Τα συγκεκριμένα βλαστικά κύτταρα προήλθαν από κύτταρα του εγκεφαλικού ιστού ενός εμβρύου μετά από αποβολή. Η ιταλική ερευνητική ομάδα είχε αποδείξει προηγουμένως ότι θα ήταν δυνατό να παραχθεί μια σχεδόν απεριόριστη ποσότητα αυτών των βλαστικών κυττάρων από έναν μόνο δότη, ξεπερνώντας προβλήματα που αφορούν τη χρήση εμβρυϊκού ιστού.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν τους ασθενείς για ένα χρόνο, χωρίς να παρατηρηθούν θάνατοι ή σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες που να σχετίζονται με τη θεραπεία. Όπως παρατήρησαν, κατά τη διάρκεια της μελέτης κανένας ασθενής δεν παρουσίασε αύξηση της αναπηρίας ή επιδείνωση των συμπτωμάτων, ενώ αντίστοιχα δεν επιβαρύνθηκε σημαντικά η γνωστική τους λειτουργία.
Συνολικά, καταδεικνύεται μια ουσιαστική σταθερότητα της νόσου, χωρίς σημάδια εξέλιξης, αν και τα υψηλά επίπεδα αναπηρίας κατά την έναρξη της δοκιμής καθιστούν δύσκολη την επιβεβαίωση αυτού του γεγονότος. Μάλιστα, εστιάζοντας σε μια υποομάδα των ασθενών, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι όσο μεγαλύτερη ήταν η δόση των βλαστικών κυττάρων, τόσο μικρότερη ήταν η μείωση αυτού του εγκεφαλικού όγκου με την πάροδο του χρόνου, υποθέτοντας ότι η μεταμόσχευση εξασθένησε τη φλεγμονή.
«Αναγνωρίζουμε ότι η μελέτη μας έχει περιορισμούς, όπως το μικρό της μέγεθος, ωστόσο το γεγονός ότι η θεραπεία μας ήταν ασφαλής και ότι τα αποτελέσματά της διήρκεσαν για τους 12 μήνες της δοκιμής σημαίνει ότι μπορούμε να προχωρήσουμε στο επόμενο στάδιο των κλινικών δοκιμών» ανέφερε σχετικά ο Δρ. Stefano Pluchino από το Πανεπιστήμιο του Cambridge, ο οποίος ήταν επικεφαλής της μελέτης.
Διαβάστε επίσης:
Πολλαπλή Σκλήρυνση: Νέο φάρμακο μπορεί να καθυστερήσει τα πρώιμα συμπτώματα της νόσου
Πολλαπλή Σκλήρυνση: Τα λιπαρά – σύμμαχος που ανακουφίζουν τα συμπτώματα
Το θαυματουργό συστατικό που «δαμάζει» τη φλεγμονή και την πολλαπλή σκλήρυνση
