Εάν ξυπνάτε κουρασμένοι χωρίς να μπορείτε να συγκεντρωθείτε την υπόλοιπη μέρα και νιώθοντας συνεχώς υπνηλία, τότε θα μπορούσατε να πάσχετε από υπνική άπνοια. Η συγκεκριμένη κατάσταση υγείας προκαλεί τη διακοπή της αναπνοής που διαρκεί περισσότερο από δέκα δευτερόλεπτα και μερικές φορές ακόμη και αρκετά λεπτά, ακολουθούμενη από εγρήγορση και βαθιά αναπνοή. Όταν όμως αυτή η διαταραχή της αναπνοής δεν αντιμετωπίζεται, αυξάνεται ο κίνδυνος για την εμφάνιση υπέρτασης, καρδιαγγειακών παθήσεων, καρδιακής ανεπάρκειας και διαβήτη.
Σε όλες αυτές τις ήδη γνωστές αρνητικές συνέπειες, μια νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Sleep, έρχεται να προσθέσει ακόμα μια: την ταχύτερη διαδικασία της γήρανσης. Υπάρχει, όμως, και μια μέθοδος που ανακουφίζει. Πιο συγκεκριμένα, μια μελέτη από το Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο (UNIFESP) στη Βραζιλία συμπέρανε ότι η μείωση των τελομερών που συμβαίνει φυσιολογικά με τη γήρανση και επιταχύνεται από την υπνική άπνοια, θα μπορούσε να μετριαστεί με τη χρήση της θεραπευτικής μάσκας συνεχούς θετικής πίεσης των αεραγωγών (CPAP), μιας μεθόδου αναπνευστικής θεραπείας κατά την οποία ο αέρας διοχετεύεται στους πνεύμονες μέσω της μύτης και του στόματος κατά τη διάρκεια της αυθόρμητης αναπνοής.
Τα τελομερή είναι δομές από αλληλουχίες DNA και πρωτεΐνες που βρίσκονται στα άκρα των χρωμοσωμάτων. O ρόλος τους είναι σημαντικός, καθώς διατηρούν ακέραιο το γενετικό υλικό στους πυρήνες των κυττάρων, μειώνονται ωστόσο φυσιολογικά καθώς τα κύτταρα διαιρούνται για την αναγέννηση ιστών και οργάνων. Τα γηράσκοντα κύτταρα σταματούν να διαιρούνται όταν τα τελομερή γίνονται πολύ κοντά. Συνεπώς, η επιταχυνόμενη μείωση των τελομερών λόγω της υπνικής άπνοιας μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη γήρανση των κυττάρων.
«Η μείωση των τελομερών είναι αναπόφευκτη, διότι σχετίζεται με τη γήρανση, τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες, αλλά η υπνική άπνοια την επιταχύνει. Διαπιστώσαμε ότι μια συσκευή CPAP μετρίασε αυτή την επιτάχυνση μετά από τρεις και έξι μήνες», δήλωσε η δρ Priscila Farias Tempaku, πρώτη συγγραφέας του άρθρου και ερευνήτρια στη βιολογία του ύπνου στο Τμήμα Ψυχοβιολογίας του UNIFESP.
Η μέθοδος που μειώνει τη φλεγμονή
Οι ερευνητές αξιολόγησαν 46 άνδρες ασθενείς ηλικίας 50-60 ετών που είχαν διαγνωστεί με μέτρια ή σοβαρή υπνική άπνοια για έξι μήνες. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, όπου στη μία ακολούθησαν τη θεραπεία CPAP και στην άλλη ένα εικονικό φάρμακο (ένα μηχάνημα CPAP με κρυφή διαρροή στη θύρα εξαγωγής της μάσκας για τη διασπορά της θεραπευτικής πίεσης).
Στις μηνιαίες επισκέψεις η ερευνητική ομάδα αξιολόγησε την τήρηση της θεραπείας CPAP, η οποία θεωρείται πολύπλοκη και δύσκολα συνηθίζεται. Πήραν δείγματα αίματος για να μετρήσουν το μήκος των τελομερών στην αρχή της δοκιμής, τρεις μήνες αργότερα και στο τέλος της παρέμβασης. Ανέλυσαν επίσης δείκτες φλεγμονής και οξειδωτικού στρες.
Κατά τη διερεύνηση των μοριακών μηχανισμών που σχετίζονται με την υπνική άπνοια και τη σμίκρυνση των τελομερών, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η φλεγμονή είναι πιθανώς η κύρια οδός μέσω του παράγοντα νέκρωσης όγκων άλφα (TNF-α), μιας κυτταροκίνης που είναι γνωστό ότι εμπλέκεται στην παθογένεια ορισμένων φλεγμονωδών και αυτοάνοσων ασθενειών.
«Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν την κρισιμότητα του ύπνου ως προστατευτικού παράγοντα στη γήρανση και ως παράγοντα κινδύνου σε ασθενείς με αλλοιώσεις. Αυτό αποτελεί εξαιρετικό κίνητρο, δεδομένου ότι οι περισσότεροι άνθρωποι διστάζουν να χρησιμοποιήσουν το μηχάνημα CPAP», καταλήγει ο δρ Sergio Tufik, τελευταίος συγγραφέας της μελέτης και επικεφαλής του Ινστιτούτου Ύπνου του UNIFESP.
Διαβάστε ακόμη:
Το απλό κόλπο που βελτιώνει τον ύπνο και ακονίζει το μυαλό
Δεν κοιμάστε καλά; Υπάρχει τρόπος να αντισταθμίσετε τα δεινά του διαταραγμένου ύπνου
Δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε; Διπλάσιος ο κίνδυνος αυτής της αναπνευστικής πάθησης