Τα άλματα της ρομποτικής χειρουργικής τα τελευταία χρόνια είναι το λιγότερο εντυπωσιακά. Τα τελευταία 30 χρόνια, η λαπαροσκοπική χειρουργική έχει εξελιχθεί σε μεγάλο βαθμό με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, δίνοντας ασφαλείς και αποτελεσματικές επεμβάσεις σε πολλές χειρουργικές ειδικότητες, όπως η γυναικολογία και η ουρολογία.
Σε αυτό το πλαίσιο καινοτομίας, μια τεχνολογική εξέλιξη έρχεται να διευκολύνει όχι μόνο τα χέρια, αλλά και τα… πόδια των χειρουργών, με τη βοήθεια των ρομποτικών βραχιόνων.
Μια επιστημονική ομάδα από την Ομοσπονδιακή Πολυτεχνική Σχολή της Λωζάνης στην Ελβετία παρουσίασε το πρώτο ρομποτικό σύστημα ικανό να διευκολύνει τη λαπαροσκοπική χειρουργική με τέσσερις βραχίονες. Τι σημαίνει αυτό; Ότι το καινοτόμο σύστημα επιτρέπει στους χειρουργούς να ελέγχουν δύο επιπλέον ρομποτικούς βραχίονες με χειριστήρια που λειτουργούν με τα πόδια.
Ειδικότερα, το συγκεκριμένο επίτευγμα προσφέρει τη δυνατότητα στους χειρουργούς να ελέγχουν, εκτός από τα δύο φυσικά τους χέρια, δύο επιπλέον ρομποτικούς βραχίονες. Οι συγκεκριμένοι βραχίονες ελέγχονται με τη χρήση απτικών διεπαφών με τα πόδια που επιτρέπουν πέντε βαθμούς ελευθερίας.
Χειρουργείο με τα… πόδια
Τα ευρήματα της μελέτης, που δημοσιεύονται στο The International Journal of Robotics Research, επιβεβαιώνουν τη σκοπιμότητα του συστήματος, καθώς και τη δυνατότητά του να μειώσει τον φόρτο εργασίας των χειρουργών, αυξάνοντας παράλληλα την ακρίβεια και την ασφάλεια των διαδικασιών. Οι ειδικοί έχουν ήδη εκπαιδευτεί με επιτυχία στο σύστημα, ενώ κλινικές δοκιμές βρίσκονται σε εξέλιξη στη Γενεύη.
Στο πλαίσιο αυτού του καινοτόμου συστήματος, κάθε χέρι του χειρουργού χειρίζεται ένα εργαλείο, ενώ το ένα πόδι χειρίζεται ένα ενδοσκόπιο/κάμερα και το άλλο μια ενεργοποιημένη δαγκάνα.
Μία από τις βασικές καινοτομίες του συστήματος είναι ο κοινός έλεγχος μεταξύ του χειρουργού και των ρομποτικών βοηθών. Το πλαίσιο ελέγχου, το οποίο αναπτύχθηκε από την ερευνητική ομάδα, εξασφαλίζει ότι ο χειρουργός και τα ρομπότ μπορούν να εργάζονται από κοινού σε έναν ταυτόχρονο χώρο εργασίας, εκπληρώνοντας τις απαιτήσεις ακρίβειας και ασφάλειας που είναι κρίσιμες για τη λαπαροσκοπική χειρουργική.
«Το σύστημά μας ανοίγει νέες δυνατότητες για τους χειρουργούς να εκτελούν λαπαροσκοπικές επεμβάσεις με 4 χέρια, επιτρέποντας σε ένα μόνο άτομο να κάνει μια εργασία που συνήθως εκτελείται από δύο, μερικές φορές από τρία άτομα. Οι ενεργοποιητές στα πεντάλ των ποδιών παρέχουν απτική ανατροφοδότηση στον χρήστη, καθοδηγώντας το πόδι προς τον στόχο σαν να ακολουθεί ένα αόρατο πεδίο δυνάμεων, και επίσης περιορίζουν τη δύναμη και την κίνηση για να διασφαλίσουν ότι οι λανθασμένες κινήσεις των ποδιών δεν θέτουν σε κίνδυνο τον ασθενή» εξηγεί σχετικά με τη λειτουργία του συστήματος ο δρ. Mohamed Bouri, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας REHAssist.
Σε μια διαδικασία γνωστή ως κοινός έλεγχος, οι ρομποτικοί βοηθοί μπορούν περιστασιακά να καθοδηγούν το εργαλείο του χειρουργού με βάση τις προβλεπόμενες προθέσεις κίνησης. Για παράδειγμα, όταν ένας χειρουργός δένει έναν κόμπο, το ενδοσκόπιο προσαρμόζεται στη σωστή θέση και η λαβίδα επανα-τοποθετείται, έτσι ώστε να μην μπαίνει στη μέση.
«Για να μειωθεί η πολυπλοκότητα του ελέγχου, τα ρομπότ βοηθούν ενεργά τον χειρουργό συντονίζοντας τις κινήσεις τους με αυτές του χειρουργού μέσω ενεργής πρόβλεψης της πρόθεσης του χειρουργού και προσαρμοστικής οπτικής παρακολούθησης των λαπαροσκοπικών εργαλείων με την κάμερα. Επιπλέον, προσφέρεται βοήθεια για ακριβέστερη σύλληψη των ιστών», συμπληρώνει ο καθηγητής Aude Billard, επικεφαλής του εργαστηρίου LASA.
«Με την ενσωμάτωση ρομποτικών βοηθών που ελέγχονται από τα πόδια και στρατηγικές κοινού ελέγχου, μειώνουμε το ψυχικό και σωματικό φορτίο των χειρουργών και υποθέτουμε ότι θα βελτιώσουμε τα χειρουργικά αποτελέσματα» καταλήγει ο δρ. Mohamed Bouri.
Διαβάστε επίσης:
Κουραστήκατε από τις δουλειές του σπιτιού; Έρχονται τα ρομπότ που θα σας ξεκουράσουν
