Ο κορωνοϊός εξακολουθεί να προκαλεί κρούσματα Covid-19 στην κοινότητα, επηρεάζοντας τον προγραμματισμό ιατρικών πράξεων, όπως οι χειρουργικές επεμβάσεις.
Μελέτη που δημοσιεύεται στο Anaesthesia, από τους Δρ Alwyn Kotzé και Ciarán McInerney στα Πανεπιστήμια του Λιντς και του Σέφιλντ έρχεται να απαντήσει στο θεμελιώδες ερώτημα «πότε επιτρέπεται η διενέργεια χειρουργείου σε ασθενή που έχει νοσήσει με Covid-19».
Να σημειωθεί ότι, το παραπάνω ερώτημα ετέθη από τις αρχές της πανδημίας και σύμφωνα με τις ισχύουσες κατευθυντήριες οδηγίες έπρεπε να μεσολαβήσουν επτά εβδομάδες από τη νόσηση.
Οι αποφάσεις για τη διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων μετά από λοίμωξη Covid-19 επηρεάζονται από τις συνοσηρότητες, τη σοβαρότητα της λοίμωξης και αν το χειρουργικό πρόβλημα είναι επείγον ή όχι. Η μελέτη COVIDSurg, η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα έρευνα για την αξιολόγηση του χειρουργικού αποτελέσματος μετά από λοίμωξη Covid-19 είχε εντοπίσει υψηλό μετεγχειρητική θνησιμότητα και αναπνευστικές επιπλοκές έως και επτά εβδομάδες μετά το θετικό τεστ σε ασθενείς που είχαν αναρρώσει πλήρως από κορωνοϊό. Η θνησιμότητα σε αυτή τη μελέτη ήταν 9,1% εντός 30 ημερών για χειρουργική επέμβαση εντός δύο εβδομάδων από θετικό τεστ Covid-19, και μειωνόταν στο 2,0% για χειρουργική επέμβαση έξι εβδομάδες ή περισσότερο μετά από ένα θετικό τεστ.
Η μελέτη είχε γίνει σε 116 χώρες και σε 140.000 ασθενείς πριν τη διαθεσιμότητα των εμβολίων ή ή φαρμακευτική αγωγή βασισμένη σε στοιχεία για τη σοβαρή Covid-19. Ωστόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία εξακολουθεί να συνιστά την αναβολή της χειρουργικής επέμβασης για επτά εβδομάδες μετά τη μόλυνση από τον SARS-CoV-2. Αντίθετα, οι τελευταίες οδηγίες στις ΗΠΑ συνιστούν αναβολή επτά εβδομάδων μόνο σε μη εμβολιασμένα άτομα. Οι οδηγίες από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία συνιστούν τη διαστρωμάτωση κατά χειρουργικό γεγονός, με αναβολή που κυμαίνεται από τέσσερις εβδομάδες για ήσσονος σημασίας έως 12 εβδομάδες σε μείζονα χειρουργική επέμβαση.
Που καταλήγει η νέα βρετανική μελέτη
Δεδομένου ότι η καθυστέρηση της χειρουργικής επέμβασης συνήθως οδηγεί σε χειρότερα αποτελέσματα, οι συγγραφείς της νέας μελέτης ήθελαν να κάνουν μια νέα ανάλυση για να δουν πόσο ασφαλής είναι η επέμβαση μετά τη μόλυνση κορωνοϊό τόσο στην εποχή με τα εμβόλια για την πρόληψη της Covid-19 όσο και στην εποχή της πανδημίας πριν από τα εμβόλια.
Η μελέτη ανέλυσε επεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Αγγλία μεταξύ 17 Μαρτίου 2018 και 17 Μαρτίου 2022 (δύο χρόνια πριν και μετά τις 17 Μαρτίου 2020, όταν όλες οι προαιρετικές χειρουργικές επεμβάσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο αναβλήθηκαν προσωρινά ως μέρος των πρώτων μέτρων για την πρόληψη της διασποράς της Covid-19), και αφορούσε σε μια ομάδα 3.658.140 ασθενών που υποβλήθηκαν σε χειρουργικές επεμβάσεις. Από αυτές, 1.242.180 πραγματοποιήθηκαν από τότε που τα εμβόλια έγιναν ευρέως διαθέσιμα, σε ασθενείς με μέση ηλικία τα 55 έτη.
Συνολικά, η μετεγχειρητική θνησιμότητα 30 ημερών ήταν 0,2% και οι μετεγχειρητικές επιπλοκές 30 ημερών κάτω από 1,0% στην εποχή της πανδημίας με το εμβόλιο. Η θνησιμότητα για χειρουργική επέμβαση που διεξήχθη εντός δύο εβδομάδων από το θετικό τεστ ήταν 1,1% (σε σύγκριση με 9,1% στη μελέτη COVIDSurg), μειούμενη σε 0,3% στις τέσσερις εβδομάδες (5,5% στην COVIDSurg).
Ακόμη και όταν οι συγγραφείς εξέτασαν την περίοδο της πανδημίας πριν από το εμβόλιο (την ίδια εποχή που καλύπτεται από την COVIDsurg), τα αποτελέσματα της νέας μελέτης έδειξαν χαμηλότερη θνησιμότητα στην Αγγλία από ό,τι στο παγκόσμιο δείγμα, 4,1% για χειρουργική επέμβαση που διεξήχθη εντός δύο εβδομάδων από θετικό τεστ Covid-19, μειούμενο στο 1,3% στις 4-6 εβδομάδες και 0,9% στις 6 εβδομάδες και άνω.
«Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι τα αποτελέσματα για την υγεία των ασθενών ήταν καλύτερα για όσους λαμβάνουν περίθαλψη σε νοσοκομεία στην Αγγλία από τον παγκόσμιο μέσο όρο της μελέτης COVIDSurg. Ενώ οι πιο πρόσφατες κατευθυντήριες γραμμές του Ηνωμένου Βασιλείου προτείνουν μια προσέγγιση βάσει κινδύνου για το χρονοδιάγραμμα της χειρουργικής επέμβασης μετά τη μόλυνση από SARS-CoV-2, η κλινική εμπειρία προτείνει ότι, για όλες εκτός από την επείγουσα χειρουργική επέμβαση, οι κλινικοί γιατροί συνεχίζουν να αναβάλλουν τις επεμβάσεις εάν προγραμματιστούν εντός 7 εβδομάδων από τη μόλυνση από τον κορωνοϊό. Εάν, όπως υποδεικνύουν τα δεδομένα μας, ο κίνδυνος που σχετίζεται με χειρουργική επέμβαση μετά από λοίμωξη Covid-19 είναι πολύ χαμηλότερος από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως, η καθυστέρηση της χειρουργικής επέμβασης μπορεί να προκαλέσει περισσότερο κακό παρά καλό, ιδιαίτερα σε ασθενείς που έχουν ήδη περιμένει περισσότερο από το επιθυμητό για χειρουργική επέμβαση», αναφέρει οι συγγραφείς της μελέτης.