Λίγοι γνωρίζουν ότι κατά μέσο όρο, περίπου η μισή ενέργεια του σώματος συνολικά δαπανάται από τον εγκέφαλο κατά την πρώιμη παιδική ηλικία.
Στη μελέτη τους με τίτλο «Θεωρία σύνδεσης των ενεργειακών αναγκών του εγκεφάλου με τον κίνδυνο παχυσαρκίας» που δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), οι συγγραφείς από το Πανεπιστήμιο Northwestern και την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, Christopher Kuzawa και Clancy Blair διατυπώνουν τη θεωρία ότι οι διακυμάνσεις στις ενεργειακές ανάγκες των παιδιών για την ανάπτυξη του εγκεφάλου – σε όρους χρόνου, έντασης και διάρκειας της κατανάλωσης ενέργειας – μπορεί να επηρεάζουν το μοτίβο των ενεργειακών δαπανών και της αύξησης του βάρους γενικότερα στη ζωή.
«Στην ηλικία των πέντε ετών, ο εγκέφαλος των παιδιών χρησιμοποιεί περίπου τη μισή από το σύνολο της ενέργειάς τους. Παρόλο αυτά, δεν ξέρουμε πόσο μεγάλη μπορεί να είναι η διαφορά στη δαπάνη ενέργειας του εγκεφάλου ανάμεσα στα παιδιά. Πρόκειται για ένα κενό στην κατανόηση της ενεργειακής δαπάνης, γι’αυτό και σκοπός της μελέτης μας είναι να εστιάσουμε την προσοχή σε αυτό κενό και να ενθαρρύνουμε την επιστημονική κοινότητα ώστε να ασχοληθεί με τη μέτρηση της κατανάλωσης ενέργειας από τον εγκέφαλο σε μελλοντικές μελέτες της παιδικής ανάπτυξης και κυρίως σε εκείνες που επικεντρώνονται στην κατανόηση της διαδικασίας αύξησης του βάρους και του κινδύνου παχυσαρκίας», αναφέρει ο Δρ. Kuzawa, καθηγητής Ανθρωπολογίας.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ένα επιπλέον σημαντικό στοιχείο που παραμένει ακόμα άγνωστο είναι αν τα σχολικά και προσχολικά προγράμματα που έχουν σχεδιαστεί για να ενεργοποιούν την ανάπτυξη του εγκεφάλου μέσω του εμπλουτισμού του, μπορεί να επηρεάζουν το πλάνο ενεργειακής κατανάλωσης του εγκεφάλου.
«Πιστεύουμε πως είναι εύλογο η αυξημένη δαπάνη ενέργειας από τον εγκέφαλο να αποτελεί ένα απρόσμενο πλεονέκτημα για τα προγράμματα πρώιμης παιδικής ανάπτυξης, γεγονός το οποίο, φυσικά, έχει πολλά ακόμα αποδεδειγμένα αποτελέσματα», σχολιάζει ο Δρ. Kuzawa.
Τη νέα αυτή θεωρία εμπνεύστηκε ο καθηγητής μαζί με τους συνεργάτες του σε μια μελέτη του 2014, στην οποία έδειξαν ότι ο εγκέφαλος καταναλώνει τα 2/3 της σωματικής ενέργειας ολόκληρης της ζωής και σχεδόν το μισό της συνολικής ενέργειας, στην ηλικία των πέντε ετών. Η μελέτη εκείνη έδειξε, επίσης, ότι οι εποχές κατά τις οποίες οι ενεργειακές ανάγκες του εγκεφάλου αυξάνονται κατά την πρώιμη παιδική ηλικία είναι επίσης εποχές πτωτικών τάσεων στην αύξηση του βάρους. Καθώς η ενέργεια που χρειάζεται ο εγκέφαλος μειώνεται στα μεγαλύτερα παιδιά και τους ενήλικες, αυξάνεται αντίστοιχα το ποσοστό αύξησης του βάρους.
«Το εύρημα αυτό επιβεβαίωσε μια ανθρωπολογική θεωρία που υποστηρίζει ότι τα παιδιά των ανθρώπων εξελίχθηκαν με πολύ βραδύτερο ρυθμό σε σχέση με τα παιδιά άλλων θηλαστικών, κυρίως επειδή ο εγκέφαλός τους απαιτούσε περισσότερη ενέργεια για να αναπτυχθεί», σημείωσε καταληκτικά ο Δρ. Kuzawa.