Σχέση μεταξύ της υψηλής LDL (κακής) χοληστερόλης και της πρώιμης έναρξης της νόσου Αλτσχάιμερ παρατήρησαν ερευνητές από το Ιατρικό Κέντρο Atlanta Veterans Affairs και το Πανεπιστήμιο Emory.
Τα αποτελέσματα της έρευνας που δημοσιεύθηκε στο JAMA Neurology θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους γιατρούς να καταλάβουν πώς αναπτύσσεται η νόσος και ποιες είναι οι πιθανές αιτίες της συμπεριλαμβανομένης και της γενετικής αιτιολογίας.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της μελέτης Δρ. Thomas Wingo τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η «κακή» χοληστερόλη ενδέχεται να παίζει ρόλο αιτίου στην ανάπτυξη της νόσου Αλτσχάιμερ.
«Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν υπάρχει αιτιώδης σχέση μεταξύ των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα και του κινδύνου εμφάνισης νόσου του Alzheimer», λέει ο Δρ. Wingo. «Τα υπάρχοντα δεδομένα είναι ασαφή σε αυτό το σημείο. Μία ερμηνεία των δεδομένων που έχουμε μέχρι στιγμής είναι ότι η LDL παίζει έναν αιτιώδη ρόλο. Αν συμβαίνει αυτό, ίσως χρειαστεί να αναθεωρήσουμε τα όρια-στόχους για την κακή χοληστερόλη για να βοηθήσουμε στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης νόσου Αλτσχάιμερ. Η δουλειά μας τώρα εστιάζεται στην εξέταση αν υπάρχει αιτιώδης σχέση», λέει.
Η πρώιμη έναρξη της νόσου Αλτσχάιμερ είναι ένα σπάνιο φαινόμενο. Η νόσος θεωρείται «πρώιμη» όταν εμφανίζεται πριν την ηλικία των 65 ετών.
Για να ελέγξουν εάν η πρώιμη έναρξη της νόσου Αλτσχάιμερ σχετίζεται με τη χοληστερόλη και να εντοπίσουν τις γενετικές μεταλλάξεις που θα μπορούσαν να στηρίξουν αυτή την πιθανή συσχέτιση, οι ερευνητές ανέλυσαν συγκεκριμένες γονιδιωματικές περιοχές 2.125 ατόμων, 654 από τα οποία είχαν πρώιμη έναρξη της νόσου Αλτσχάιμερ και 1.471 εξ αυτών ήταν ομάδα ελέγχου. Εξέτασαν επίσης δείγματα αίματος 267 συμμετεχόντων για τη μέτρηση της ποσότητας «κακής» χοληστερόλης.
Διαπίστωσαν ότι η παρουσία του γονιδίου APOE E4 εξηγούσε περίπου το 10% των πρώιμων εμφανίσεων της νόσου Αλτσχάιμερ, ποσοστό παρόμοιο με τις εκτιμήσεις για την καθυστερημένη έναρξη της νόσου. Οι ερευνητές έλεγξαν επίσης τα γονίδια APP, PSEN1 και PSEN2. Περίπου το 3% των πρώιμων περιπτώσεων της νόσου Αλτσχάιμερ είχαν τουλάχιστον έναν από από αυτούς τους γνωστούς παράγοντες κινδύνου για εκδήλωση της νόσου.
Μετά τη εξέταση δειγμάτων αίματος, οι ερευνητές βρήκαν ότι οι συμμετέχοντες με αυξημένα επίπεδα «κακής» χοληστερόλης ήταν πιο πιθανό να έχουν πρώιμη εκδήλωση της νόσου Αλτσχάιμερ, συγκριτικά με ασθενείς με χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης. Η διαπίστωση αυτή αποδείχτηκε σωστή ακόμα και όταν οι ερευνητές έλεγξαν τυχόν μετάλλαξη του APOE, κάτι που σήμαινε ότι η χοληστερόλη θα μπορούσε να είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για τη νόσο, ανεξάρτητα από το αν το επίμαχο APOE υπάρχει.
Οι ερευνητές δεν βρήκαν κάποια σχέση μεταξύ των επιπέδων HDL («καλής») χοληστερόλης και της πρώιμης ανάπτυξης της νόσου Αλτσχάιμερ και μόλις μία πολύ αδρή συσχέτιση μεταξύ της νόσου και των τριγλυκεριδίων.
Οι ερευνητές βρήκαν επίσης ένα νέο πιθανό γενετικό κίνδυνο πρώιμης εκδήλωσης της νόσου Αλτσχάιμερ σε συμμετέχοντες με μία σπάνια μετλαλλαξη του γονιδίου APOB. Αυτό το γονίδιο κωδικοποιεί μία πρωτεΐνη η οποία εμπλέκεται στον μεταβολισμό των λιπιδίων ή του λίπους συμπεριλαμβανομένης και της χοληστερόλης. Τα ευρήματα δείχνουν ότι υπάρχει ένας άμεσος συσχετισμός μεταξύ της σπάνιας μετάλλαξης του APOB και της νόσου Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με τους ερευνητές. Ωστόσο η σχέση μεταξύ των επιπέδων «κακής» χοληστερόλης και πρώιμης έναρξης νόσου Αλτσχάιμερ δεν εξηγείται πλήρως από το APOE ή το APOB κάτι που δείχνει ότι και άλλα γονίδια ή μηχανισμοί αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο της νόσου.
Ενώ η μελέτη ρίχνει φως στους πιθανούς παράγοντες για την πρώιμη εκδήλωση της νόσου Αλτσχάιμερ, οι ερευνητές αναφέρουν ότι είναι απαραίτητη περαιτέρω έρευνα για την πλήρη εξήγηση της σχέσης μεταξύ της νόσου και της χοληστερόλης.
