Πολλοί ασθενείς με δυνητικά θανατηφόρα κίρρωση του ήπατος και καρκίνο του ήπατος διαγιγνώσκονται σε αρκετά προχωρημένα στάδια της νόσου, σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης.
Η μελέτη των 18 εκατομμυρίων συμμετεχόντων από όλη την Ευρώπη, που δημοσιεύτηκε στο BMC Medicine, υποδεικνύει επίσης ότι οι άνθρωποι που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος, της «σιωπηλής» αυτής νόσου και πρέπει να παρακολουθούνται στενά για την πρόληψη της απειλητικής για τη ζωή τους εξέλιξής της.
Η μη αλκοολική λιπώδης ηπατοπάθεια (NAFLD) επηρεάζει έως και το ένα τέταρτο των ανθρώπων στη Δύση και αποτελεί τη συνηθέστερη αιτία ηπατικής νόσου σε όλο τον κόσμο. Συνδέεται στενά με την παχυσαρκία και τον διαβήτη τύπου 2 και η άνοδός της αντικατοπτρίζει κοινωνικά προβλήματα όπως αυτό της κακής διατροφής και του καθιστικού τρόπου ζωής. Οι παθολόγοι σε πολλές περιπτώσεις δεν γνωρίζουν την κατάσταση και οι ασθενείς συχνά δεν διαγιγνώσκονται.
Για την πλειοψηφία των ανθρώπων, η NAFLD είναι μια καλοήθης κατάσταση, αλλά ένας στους έξι ανθρώπους θα αναπτύξει την επιθετική μορφή της ασθένειας, που ονομάζεται μη αλκοολική στεατοηπατοπάθεια (NASH), οδηγώντας σε ηπατική βλάβη και τελικά σε κίρρωση ή και ακόμη και καρκίνο του ήπατος. Αν μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε τους ασθενείς οι οποίοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης της πιο επιθετικής μορφής της ασθένειας, οι παρεμβάσεις και οι θεραπείες θα μπορούσαν να απευθύνονται σε αυτούς που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη, τονίζουν οι επιστήμονες.
Στη μεγαλύτερη μελέτη αυτού του είδους, η ερευνητική ομάδα συνδύασε τα αρχεία υγειονομικής περίθαλψης 18 εκατομμυρίων Ευρωπαίων ενηλίκων από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ολλανδία, την Ιταλία και την Ισπανία. Αντιστοίχησαν κάθε ασθενή NAFLD με 100 ασθενείς που δεν είχαν καταγεγραμμένη διάγνωση και αναζήτησαν όσους είχαν εμφανίσει κίρρωση του ήπατος και καρκίνο του ήπατος με την πάροδο του χρόνου.
«Ο αριθμός των ασθενών με καταγεγραμμένες διαγνώσεις μη αλκοολικής λιπώδους ηπατοπάθειας ήταν πολύ μικρότερος από τον αναμενόμενο, πράγμα που σημαίνει ότι πολλές περιπτώσεις είναι πραγματικά αδιάγνωστες στην πρωτοβάθμια φροντίδα. Ακόμα και κατά το βραχύ χρονικό διάστημα της μελέτης, ορισμένοι ασθενείς ανέπτυξαν τα πιο προχωρημένα, απειλητικά για τη ζωή στάδια της νόσου, υποδηλώνοντας ότι διαγιγνώσκονται πολύ αργά. Το κοινό, οι γιατροί και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να γνωρίζουν αυτή τη σιωπηλή ασθένεια και να δημιουργηθούν στρατηγικές για την αντιμετώπιση των ριζικών αιτίων και την αποφυγή της εξέλιξης σε απειλητικά για τη ζωή στάδια», τόνισε ο επικεφαλής ερευνητής Δρ. William Alazawi από το Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, περισσότεροι από 136.000 ασθενείς ταυτοποιήθηκαν με NAFLD/NASH και ήταν πιο πιθανό να έχουν διαβήτη τύπου 2, υπέρταση και παχυσαρκία από τους αντίστοιχους ασθενείς της ομάδας ελέγχου.
Η ισχυρότερη συσχέτιση παρατηρήθηκε σε ασθενείς με NAFLD/NASH που είχαν διαγνωσθεί με διαβήτη τύπου 2, καθώς ήταν περισσότερο από δύο φορές πιο πιθανό να αναπτύξουν επιθετική ηπατική νόσο. Αυτό υποδηλώνει ότι ο διαβήτης μπορεί να αποτελέσει καλό προγνωστικό παράγοντα της εξέλιξης της ασθένειας, υποστηρίζουν οι επιστήμονες.
Εξετάζοντας συγκεκριμένους τύπους προχωρημένης ηπατοπάθεια;, οι ασθενείς με NAFLD/NASH ήταν σχεδόν πέντε φορές πιο πιθανό να διαγνωστούν με κίρρωση και είχαν τρεισήμισι φορές περισσότερες πιθανότητες διάγνωσης καρκίνου του ήπατος.
Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι οι ασθενείς με NAFLD/NASH διαγνώστηκαν με την απειλητική για τη ζωή μορφή ηπατικής νόσου σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα (περίπου 3,3 έτη). Οι ερευνητές λένε ότι κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό και ότι δεν αντικατοπτρίζει τα πραγματικά ποσοστά εξέλιξης της νόσου, καθώς μια νέα διάγνωση στο μητρώο υγειονομικής περίθαλψης δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η εξέλιξη της νόσου έχει συμβεί εκείνη την εποχή, ούτε ότι το προχωρημένο στάδιο της ασθένειας δεν υπήρχε ήδη από την περίοδο της αρχικής διάγνωσης. Αυτό υποδηλώνει ότι οι ασθενείς στην Ευρώπη διαγιγνώσκονται στα μεταγενέστερα στάδια της νόσου, τα οποία συνδέονται με μεγαλύτερο κίνδυνο θνησιμότητας σχετιζόμενης με το ήπαρ.
Τα αποτελέσματα δείχνουν, τέλος, ότι η πρωτοβάθμια φροντίδα υποτιμά τη σοβαρότητα της νόσου και ότι ορισμένοι ασθενείς με διάγνωση NAFLD έχουν ήδη προχωρημένη κίρρωση.
