Ερευνητές από το Ινστιτούτο Karolinska στη Σουηδία διαπίστωσαν έπειτα από έρευνα ότι συγκεκριμένα βακτήρια του πεπτικού συστήματος θα μπορούσαν να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες βλάβες στα κύτταρα του παγκρέατος, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης κακοήθων όγκων. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές ανέλυσαν για πρώτη φορά ζωντανά βακτήρια από κυστικές αλλοιώσεις του παγκρέατος, που προμηνύουν τον καρκίνο του παγκρέατος. Η μελέτη δημοσιεύεται στο Gut Microbes.
Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι μια από τις πιο επιθετικές μορφές καρκίνου, με έντονα συμπτώματα και υψηλή θνησιμότητα. Οι κυστικές αλλοιώσεις, που περιλαμβάνουν τα ενδοπορικά θηλώδη-βλεννώδη νεοπλάσματα παγκρέατος (IPMN) είναι ιδιαίτερα συχνές. Οι συγκεκριμένοι όγκοι οδηγούν πολλούς ασθενείς σε τακτικές εξετάσεις, ενώ μερικοί μπορεί επίσης να χρειαστούν χειρουργική επέμβαση.
Η σύνδεση, παρόλα αυτά των IPMN και του καρκίνου του παγκρέατος δεν είναι πλήρως κατανοητή από την επιστημονική κοινότητα, όμως το ερευνητικό υπόβαθρο των επιστημόνων του Ινστιτούτου Karolinska τους επέτρεψε να διερευνήσουν περαιτέρω αυτή τη συσχέτιση.
Τι περιελάμβανε η έρευνα
Χρησιμοποιώντας σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας και μια νέα πρωτεομική τεχνική, οι ερευνητές μπόρεσαν να συλλέξουν ζωντανά βακτήρια του παγκρέατος για να τα μελετήσουν στο εργαστήριο. Στη νέα τους μελέτη, ανέλυσαν το κυστικό υγρό από 29 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση για κυστικούς όγκους του παγκρέατος την περίοδο μεταξύ 2018 και 2019.
Αυτό που διαπίστωσαν είναι μεγάλη περιεκτικότητα σε Gammaproteobacteria και άλλο ένα γένος βακτηρίων, που ονομάζονται βάκιλλοι. Τα συγκεκριμένα βακτήρια υπάρχουν φυσιολογικά στο πεπτικό σύστημα και έχουν αποδειχθεί προηγουμένως ότι ενισχύουν την αντίσταση στις αγωγές για τον καρκίνο, παρεμποδίζοντας την επίδραση της γεμσιταβίνης, ενός κυτταροστατικού φαρμάκου που χρησιμοποιείται στη θεραπεία του καρκίνου του παγκρέατος.
Η μελέτη έδειξε ότι αυτά τα βακτήρια ήταν παρόντα στα ενδοπορικά θηλώδη-βλεννώδη νεοπλάσματα του παγκρέατος (IPMN) και καλλιεργήσιμα στο 24% των περιπτώσεων.
Σε μια περαιτέρω εργαστηριακή ανάλυση, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι πολλά από αυτά τα βακτήρια θα μπορούσαν να μολύνουν τον οργανισμό, ακόμη και να κρύβονται μέσα στα κύτταρα του παγκρέατος, με επιβλαβείς συνέπειες: «Ορισμένα βακτήρια θα μπορούσαν να «σπάσουν» το δίκλωνο DNA που θεωρείται το πρώτο βήμα κυτταρικής βλάβης και του καρκίνου», εξηγεί η Margaret Sällberg Chen, καθηγήτρια στο Τμήμα Οδοντιατρικής στο Karolinska Institutet. «Διαπιστώσαμε επίσης ότι τα αντιβιοτικά θα μπορούσαν να αποτρέψουν τη βλάβη αυτή στο DNA. Τα ευρήματά μας επιβεβαιώνουν ότι τα βακτήρια παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του καρκίνου».
Πώς όμως τα βακτήρια του πεπτικού συστήματος εισέρχονται στο πάγκρεας με στόχο να κρυφτούν στη συνέχεια; «Υπό κανονικές συνθήκες, η δίοδος που συνδέει το έντερο με το πάγκρεας είναι κλειστή, αλλά εάν παρουσιαστεί φλεγμονή ή κάποιος τραυματισμός, τα βακτήρια ίσως καταφέρουν να περάσουν», σημειώνει ο Volkan Özenci, ανώτερος σύμβουλος και αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Εργαστηριακής Ιατρικής του Karolinska Institutet. «Τα βακτήρια πιθανότατα έχουν μετατοπιστεί από τη στοματική κοιλότητα και τη γαστρεντερική οδό στο πάγκρεας μέσω αυτού του πόρου. Ορισμένα βακτήρια μπορούν επίσης να κρυφτούν στα ανθρώπινα κύτταρα, όπως στα λευκά αιμοσφαίρια, και να ταξιδέψουν στο πάγκρεας με τη βοήθεια αυτών των κυττάρων».
Τέλος, η ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι τα ευρήματά τους έχουν πιθανές κλινικές εφαρμογές.
Διαβάστε επίσης:
Καρκίνος: Εννέα τρόποι να μειώσετε έως και 50% τον κίνδυνο νόσου
Καρκίνος: Οι επιπτώσεις της πανδημίας – Οι εξελίξεις στην θεραπεία των όγκων του πεπτικού
