Τα φάρμακα για την ωοθηκική διέγερση χορηγούνται στις γυναίκες κατά τη διάρκεια της Εξωσωματικής Γονιμοποίησης δεν αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού, σύμφωνα με μεγάλη διεθνή ανασκόπηση μελετών -με ελληνική συμμετοχή- που δίνει οριστική απάντηση σε έναν θεμελιώδες ερώτημα που επί χρόνια έμενε αναπάντητο γεμίζοντας φόβο τα υπογόνιμα ζευγάρια.
Επιστημονική ομάδα υπό τον Δρ Γιουσούφ Μπιμπιτζάν από το Βασιλικό Κολέγιο του Λονδίνου και με τη συμμετοχή του Γυναικολόγου-Μαιευτήρα, Διευθυντή Γονιμότητας του βρετανικού κολεγίου, Ιπποκράτη Σαρρή, ανέλυσαν στοιχεία από κλινικές μελέτες που αφορούσαν σε 1,8 εκατομμύρια γυναίκες οι οποίες είχαν υποβληθεί σε θεραπείες υπογονιμότητας. Οι γυναίκες αυτές είχαν τεθεί υπό ιατρική παρακολούθηση κατά μέσο όρο για 27 χρόνια και δεν καταγράφηκε διαχρονικά καμιά αύξηση στον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του μαστού.
Τα αποτελέσματα της μελέτης -που δημοσιεύθηκαν το καλοκαίρι στο επιστημονικό περιοδικό Fertility and Sterility– αναλύθηκαν από τους Δρ Σαρρή και Μπιμπιτζάν κατά τη διάρκεια επιστημονικής ημερίδας με θέμα «Θεραπεία Υπογονιμότητας και Καρκίνος Μαστού: Μύθος και Πραγματικότητα» που διοργάνωσε στο Ηράκλειο Κρήτης το Σάββατο 13 Νοεμβρίου, η Ελληνική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής.
Τέλος στον φόβο του καρκίνου για τις υπογόνιμες γυναίκες
Η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα ανασκόπηση μελετών για τη σχέση Εξωσωματικής Γονιμοποίησης – Καρκίνου Μαστού έρχεται να βάλει τέλος στον φόβο εκατομμυρίων υπογόνιμων γυναικών ανά τον κόσμο που προκειμένου να τεκνοποιήσουν χρειάζεται να λάβουν φάρμακα (ορμόνες) για τη διέγερση των ωοθηκών.
Τα θεραπευτικά πρωτόκολλα για την υπογονιμότητα περιλαμβάνουν μια ευρεία γκάμα φαρμάκων με στόχο από την ενίσχυση της ωορρηξίας σε έναν φυσικό κύκλο εμμηνορρυσίας έως την εξωσωματική γονιμοποίηση με την λήψη ωαρίων απευθείας από τις ωοθήκες, τη γονιμοποίηση στο εργαστήριο και την μεταφορά του εμβρύου στη μήτρα.
Τα φάρμακα για τη διέγερση των ωοθηκών χρησιμοποιούνται από τις αρχές της δεκαετίας του 1960. Τα σκευάσματα αυτά που προκαλούν διέγερση των ωοθηκών, αυξάνουν την παραγωγή των οιστρογόνων ενώ επιδρούν και επί των κυττάρων του μαστού. Κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί ανησυχίες ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να μετατρέψει τα κύτταρα σε καρκινικά, τροφοδοτώντας τις φήμες για τη σχέση καρκίνου μαστού και των ορμονικών αυτών σκευασμάτων.
Η επιστημονική ομάδα του Βασιλικού Κολεγίου του Λονδίνου ανέλυσε μελέτες που είχαν γίνει από το 1990 έως και τον Ιανουάριο του 2020. Στο κλινικό δείγμα είχαν συμπεριληφθεί γυναίκες όλων των αναπαραγωγικών ηλικιών και είχαν τεθεί υπό ιατρική παρακολούθηση για 27 χρόνια μετά την υποβολή τους σε Εξωσωματική Γονιμοποίηση (έχοντας λάβει κιτρική κλομιφαίνη και γοναδοτροπίνες, είτε ως μονοθεραπείες, είτε συνδυαστικά).
Από την ανάλυση των στοιχειών προέκυψε τελικά ότι δεν υπάρχει καμία σημαντική αύξηση του κινδύνου για καρκίνο του μαστού στις γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε ορμονική ωοθηκική διέγερση, συγκριτικά με τις υπογόνιμες γυναίκες που δεν υποβλήθηκαν σε ανάλογη αγωγή.
«Η μελέτη μας αποτελεί μια ξεκάθαρη απάντηση στο χρόνιο ερώτημα που βασανίζει πολλά υπογόνιμα ζευγάρια για τους κινδύνους που απορρέουν από την Εξωσωματική Γονιμοποίηση», υπογράμμισε ο Δρ Μπιμπιτζάν κατά την παρουσίαση της μελέτης.
Απαντώντας σε ερώτημα του ygeiamou.gr/protothema.gr ο Δρ Μπιμπιτζάν εξήγησε ότι η απουσία του συσχετισμού Εξωσωματικής Γονιμοποίησης-Καρκίνου Μαστού αφορά όλες τις υπογόνιμες γυναίκες, ακόμα και σε εκείνες με προδιάθεση για καρκίνο του μαστού. «Πρόκειται για μια μεθοδολογικά άρτια μελέτη, με το μεγαλύτερο αριθμητικά πληθυσμιακό δείγμα που καλύπτει τον γενικό πληθυσμό των υπογόνιμων γυναικών αλλά και υποομάδες όπως γυναίκες με γενετική προδιάθεση για καρκίνο του μαστού από χώρες υψηλού, μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος», ξεκαθάρισε ο ερευνητής.
Ενώ ο Ιπποκράτης Σαρρής συμπλήρωσε ότι το συμπέρασμα της μελέτης είναι σημαντικό «δεδομένου ότι ο καρκίνος του μαστού αφορά σε 1 στις 8 γυναίκες, καθιστώντας τον, τον συχνότερο γυναικολογικό καρκίνο παγκοσμίως. Παράλληλα διεθνή στοιχεία δείχνουν ότι όλο και περισσότερες γυναίκες καταφεύγουν σε θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής προκειμένου να τεκνοποιήσουν μετά την ηλικία των 40 ετών. Έχει λοιπόν ιδιαίτερη σημασία να είναι ξεκάθαρο ότι τα υπογόνιμα ζευγάρια μπορούν να συνεχίσουν να επιδιώκουν την απόκτηση απογόνων χωρίς τον φόβο του καρκίνου του μαστού».
Ελληνοκυπριακή συνεργασία για ασφαλείς κυήσεις
Επίσης κατά τη διάρκεια της επιστημονικής ημερίδας, ο παγκοσμίου φήμης Κύπριος καθηγητής Εμβρυϊκής Ιατρικής στο Βασιλικό Κολέγιο του Λονδίνου, Δρ Κύπρος Νικολαΐδης -εφευρέτης της αυχενικής διαφάνειας, ενός σημαντικού δείκτη για την αυξημένη πιθανότητα να παρουσιάζει το έμβρυο κάποια χρωμοσωματική ανωμαλία (π.χ. σύνδρομο Down, τρισωμία 18, τρισωμία 13) ή ανωμαλία από το καρδιαγγειακό του σύστημα (συγγενείς καρδιοπάθειες)- ανακοίνωσε τη συνεργασία του για πρώτη φορά με ελληνικό κέντρο αναπαραγωγικής ιατρικής.
«Με μεγάλη μου χαρά ανακοινώνω τη συνεργασία μου με τον κ. Κωνσταντίνο Πάντο και την Κλινική “Γένεσις” στην Ελλάδα. Από την επόμενη εβδομάδα ξεκινάμε κοινό πρόγραμμα για την πρόγνωση των προβλημάτων που μπορεί να προκύψουν σε μια κύηση, πριν καν επιτευχθεί η κυοφορία», εξήγησε ο Δρ Νικολαΐδης.
Στόχος της ελληνο-κυπριακής επιστημονικής συμμαχίας είναι μέσα από τα ειδικά διαγνωστικά πρωτόκολλα που θα αναπτυχθούν να προβλεφθεί πριν καν από την επίτευξη της κύησης -με Εξωσωματική Γονιμοποίηση- αν η γυναίκα και το κύημα κινδυνεύουν να εκδηλώσουν ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως πρόωρο τοκετό, διαβήτη κύησης, γενετικές ανωμαλίες, περιγεννητική θνησιμότητα, μικρού μεγέθους νεογνό κ.α. Μια τέτοιου είδους πρόβλεψη μπορεί να βοηθήσει τους Γυναικολόγους-Μαιευτήρες να εντοπίσουν εγκαίρως τις γυναίκες υψηλού κινδύνου, να παρέμβουν εγκαίρως και να περιορίσουν τον κίνδυνο για την έγκυο και το έμβρυο.
