Λίγο η πανδημία και τα άγχη της, λίγο ο εγκλεισμός στο σπίτι, παλιοί αλλά και νέοι καπνιστές συνέχισαν ή ξεκίνησαν το κάπνισμα, συμπέρασμα που προκύπτει από τις πωλήσεις των προϊόντων καπνού, οι οποίες εκτοξεύθηκαν στις ΗΠΑ τους 15 μήνες της πανδημίας, ξεπερνώντας τις δικές τους προσδοκίες κατά 14%.
Ωστόσο, όπως σημειώνουν και οι ειδικοί, η μελέτη παρέχει έμμεσες ενδείξεις σχετικά με την αύξηση του καπνίσματος, καθώς δεν σημαίνει απαραίτητα ότι αυξήθηκε άμεσα το κάπνισμα, όμως συσχετίζονται οι πωλήσεις με την κατανάλωση. Επιπλέον, δεν είναι πλήρως ξεκάθαρο εάν αυτή η διαπίστωση ευθύνεται στην αύξηση της χρήσης των τσιγάρων από τους ήδη καπνιστές ή οφείλεται στην επανεκκίνηση του καπνίσματος για όσους το είχαν διακόψει ή σε μη καπνιστές που ξεκίνησαν να καπνίζουν.
Τα αποτελέσματα αυτά προέκυψαν από τη σύγκριση των πωλήσεων των τσιγάρων την περίοδο από το Μάρτιο εώς τον Ιούνιο του 2021, με τις προβλεπόμενες πωλήσεις να βασίζονται στην μακροπρόθεσμη πτωτική τάση στη ζήτηση των προϊόντων καπνού πριν από την πανδημία, από τον Ιανουάριο του 2007 έως τον Φεβρουάριο του 2020. Εν συνεχεία, οι ερευνητές προσάρμοσαν τις αναμενόμενες αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της εποχικότητας.
Συμπέραναν ότι οι πωλήσεις των τσιγάρων ξεπέρασαν τις αναμενόμενες πωλήσεις όλους τους μήνες μετά την έναρξη της πανδημίας. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο Annals of Internal Medicine.
Όπως εξηγεί και ο Samuel Asare, συν-συγγραφέας της μελέτης και επιστήμονας στην Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία, αρκετοί μπορεί να είναι οι λόγοι που συνέβαλαν σε αυτή την αύξηση: «Ας μην ξεχνάμε ότι μερικοί άνθρωποι δούλευαν σε χώρους εργασίας όπου ισχύουν απαγορεύσεις του καπνίσματος. Τώρα λοιπόν που μένουν στο σπίτι, έχουν την ελευθερία να καπνίσουν».
Μια άλλη εξήγηση είναι η αντιμετώπιση του καπνίσματος ως μιας αγχολυτικής διαδικασίας. Επιπλέον, προγράμματα που παρείχαν οικονομική βοήθεια σε Αμερικανούς κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενδέχεται να οδήγησαν τα νοικοκυριά να αυξήσουν τις δαπάνες τους, στις οποίες θα μπορούσαν να συμπεριλαμβάνονται τα τσιγάρα για τους καπνιστές σύμφωνα με τον Asare. Δεν θα πρέπει βέβαια να ξεχνάμε και την υπέρμετρη αποθήκευση αγαθών στις απαρχές της πανδημίας, με το φόβο των ελλείψεων, ένας παράγοντας που θα μπορούσε να εξηγήσει το άλμα αυτό των πωλήσεων τσιγάρων.
Όσο όμως αυξάνονταν οι πωλήσεις των τσιγάρων, τόσο μειώνονταν και οι συμμετοχές σε προγράμματα διακοπής του καπνίσματος. Μάλιστα, σύμφωνα με τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό για τη διακοπή του καπνίσματος The North American Quitline Consortium παρουσιάστηκε 27% μείωση στις αντίστοιχες συμβουλευτικές τηλεφωνικές κλήσεις για τη διακοπή του καπνίσματος το 2020 σε σύγκριση με το 2019.
Για την Patricia Folan, διευθύντρια του Κέντρου Ελέγχου του Καπνίσματος Northwell Health, η αύξηση αυτή του καπνίσματος δεν αποτέλεσε έκπληξη καθώς αρκετές μορφές κατάχρησης παρουσιάστηκαν την περίοδο της πανδημίας: «Υπήρξαν πλήθος αναφορών που υποδεικνύουν αυξήσεις στη χρήση άλλων ουσιών, καθώς και αύξηση των ψυχικών διαταραχών, όπως το άγχος και η κατάθλιψη, καταστάσεις που προκαλούν υποτροπή. Αντίστοιχα, μετά την 11η Σεπτεμβρίου, παρουσιάστηκε αύξηση του καπνίσματος και υποτροπή στο κάπνισμα. Αν και πρόκειται για πολύ διαφορετικές καταστάσεις, το άγχος και στις δύο περιπτώσεις συνέβαλε στο αυξημένο κάπνισμα ή στην υποτροπή του καπνίσματος» σημειώνει.
Στα προγράμματα διακοπής καπνίσματος όμως που η ίδια ηγείται, παρουσιάστηκε αύξηση των εγγραφών κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Αντίστοιχα με όσα δήλωσε ο Samuel Asare, οι ασθενείς της κάπνιζαν περισσότερο όσο εργάζονταν υπό το καθεστώς της τηλεργασίας στο σπίτι. Όπως ήταν αναμενόμενο, ανέφεραν υποτροπή στο τσιγάρο λόγω συναισθημάτων άγχους και στρες αλλά και απομόνωσης.
Ποιες θα πρέπει να είναι οι επόμενες κινήσεις; Σύμφωνα με την Patricia Folan, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης θα πρέπει να είναι δίπλα στους ασθενείς και να ελέγχουν τη χρήση του τσιγάρου, ακόμα κι αν είχε διακοπεί στο παρελθόν. Εάν υποτροπιάσουν, θα πρέπει να τους συμβουλεύσουν να επισκεφτούν κάποιο Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος σε δημόσια ή ιδιωτική δομή υγείας.
Ένα καλό επιχείρημα που προστίθεται από την εμπειρία του κορωνοϊού είναι ότι το κάπνισμα συμπεριλαμβάνεται στους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για σοβαρή νόσηση και θάνατο.
Διαβάστε επίσης:
Κορωνοϊός: Οι καπνιστές κινδυνεύουν περισσότερο ή όχι
Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο αιμορραγικού εγκεφαλικού
