Υπάρχουν κάποιοι ηλικιωμένοι που εξακολουθούν να έχουν κοφτερό μυαλό και να αποφεύγουν την άνοια ακόμα και μετά τα 80 τους χρόνια. Τώρα, λοιπόν, Γερμανοί ερευνητές αποκάλυψαν έναν πιθανό λόγο που μπορεί να εξηγεί αυτό το φαινόμενο: Τα γονίδιά τους ενδεχομένως να βοηθούν ώστε να αποτραπεί η συσσώρευση πρωτεϊνών στον εγκέφαλο.
Το εύρημα αυτό βασίστηκε σε μία μελέτη εγκεφαλικής απεικόνισης 94 συμμετεχόντων άνω των 80 ετών, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν ανάλογα με την ποσότητα της πρωτεΐνης tau και των πλακών β-αμυλοειδούς που βρέθηκαν στον εγκέφαλό τους. Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο JAMA Network Open.
Όσοι βαθμολογήθηκαν υψηλότερα στα τεστ μνήμης –οι λεγόμενοι super-agers- είχαν εγκεφαλικό προφίλ παρόμοιο με εκείνο των νεότερων υγιών συνανθρώπων τους, δηλαδή πολύ μικρή συσσώρευση της πρωτεΐνης tau και των πλακών β-αμυλοειδούς.
Από την άλλη, όσοι γερνούσαν φυσιολογικά και βαθμολογήθηκαν χαμηλότερα στα τεστ μνήμης είχαν μεγαλύτερη αντίστοιχη συσσώρευση από τους νεότερούς τους και όσοι είχαν ήδη διαγνωσθεί με ήπια εξασθένιση των ικανοτήτων σκέψης είχαν μεγαλύτερη συσσώρευση τόσο της πρωτεΐνης όσο και των πλακών.
«Με απλά λόγια, οι super-agers είναι άνθρωποι με ιδιαιτέρως υψηλή γνωστική λειτουργικότητα, ακόμα και μετά τα 80 ή 90», αναφέρει χαρακτηριστικά η επικεφαλής ερευνήτρια Merle Hoenig από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Κολωνίας στη Γερμανία.
Σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Γήρανσης, η μη φυσιολογική συσσώρευση πρωτεΐνης tau και πλακών β-αμυλοειδούς θεωρούνται προειδοποιητικό σημάδια για την εξασθενημένη σκέψη, ωστόσο κάποιοι γηραιότεροι φαίνεται να έχουν μικρή ή καθόλου νοητική φθορά ακόμα και σε πολύ μεγάλη ηλικία.
«Στη μελέτη μας παρατηρήσαμε ότι οι super-agers δεν φαίνονταν να συσσωρεύουν πρωτεΐνες στον εγκέφαλο που σχετίζονται με την γήρανση, όπως η παθολογία της tau και του β-αμυλοειδούς. Αντιθέτως, οι άνθρωποι που γερνούν φυσιολογικά πράγματι παρουσίασαν παθολογία της tau, αναδεικνύοντας ότι αυτή η ‘πρωτεϊνοπάθεια’ μπορεί να είναι μέρος της φυσιολογικής διαδικασίας γήρανσης», προσθέτει η ειδικός.
Τι μπορεί να κρατήσει υπό έλεγχο τις πρωτεΐνες στον εγκέφαλο;
Η Δρ. Hoenig θεωρεί ότι η απάντηση είναι πιθανό να βρίσκεται στον συνδυασμό των επιλογών του τρόπου ζωής και της γενετικής προδιάθεσης. Η νέα μελέτη δεν εξέτασε τις επιδράσεις των επιλογών του τρόπου ζωής, γι’αυτό και χρειάζονται περισσότερες έρευνες επ’αυτού.
Από γενετικής πλευράς, όμως, η ερευνήτρια ανέφερε ότι τα νέα ευρήματα καταδεικνύουν μια ανάγκη διερεύνησης της «μοριακής υπογραφής» στους εγκεφάλους των ατόμων που είναι ανθεκτικοί στη συσσώρευση των πρωτεϊνών που σχετίζονται με τη γήρανση.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων θεραπειών για τη νόσο Αλτσχάιμερ και άλλες παθήσεις που σχετίζονται με τη γήρανση. Στο πλαίσιο αυτό, οι ερευνητές ήδη αναζητούν τρόπους για να χρησιμοποιήσουν αυτά τα στοιχεία προκειμένου να αποτρέψουν ή να καθυστερήσουν τη συσσώρευση της πρωτεΐνης tau και του β-αμυλοειδούς και να βρουν νέες μεθόδους βελτίωσης της παράδοσης θρεπτικών συστατικών τόσο εντός όσο και μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων.
Διαβάστε επίσης
Μυαλό για πάντα νέο: Αυτό είναι το μυστικό των αιωνόβιων
Νόσος Αλτσχάιμερ: Ελπίδες από νέο φάρμακο κατά της νόσου που επιβραδύνει την επιδείνωσή της
