Ενδιαφέροντα, αν και ταυτόχρονα εξαιρετικά πρώιμα, είναι τα ευρήματα αμερικανικής μελέτης που καταδεικνύουν ότι ένα ενέσιμο πειραματικό φάρμακο αντισωμάτων που μιμείται τη δράση του αυξητικού παράγοντα ινοβλαστών 21 (FGF21) -φυσική ορμόνη που συμβάλει στη ρύθμιση του μεταβολισμού, της καύσης θερμίδων και της πρόσληψης τροφής- δύναται ενδεχομένως να βοηθήσει υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα να χάσουν βάρος.
Στη σχετική μελέτη -που δημοσιεύεται στο Proceedings of the National Academy of Sciences- ερευνητές του Κέντρου Βιοιατρικής Έρευνας Πένινγκτον στο Μπατόν Ρουζ της Λουϊζιάνα διαπίστωσαν ότι και μόνο μία ένεση του πειραματικού φαρμάκου προκάλεσε βελτιώσεις στο μεταβολισμό σε υπέρβαρους και παχύσαρκους ενήλικες που διήρκεσαν έως και δύο μήνες.
Κατά μέσο όρο, οι συμμετέχοντες άρχισαν να καταναλώνουν λιγότερες θερμίδες έπειτα από μία εβδομάδα, και είδαν την «καλή» HDL χοληστερόλη τους να αυξάνεται και ταυτόχρονα να μειώνονται τα επίπεδα της «κακής» LDL χοληστερόλης, της ινσουλίνης και των τριγλυκεριδίων. Και πέραν αυτού, οι διατροφικές προτιμήσεις τους άρχισαν να απομακρύνονται από τα γλυκά, ενώ κατόρθωσαν να χάσουν και λίγα γραμμάρια -αν και προσωρινά.
Οι ειδικοί χαρακτηρίζουν τα ευρήματα «ενδιαφέροντα», τονίζουν ωστόσο είναι εξαιρετικά πρώιμα. Θα χρειαστεί πολύ περισσότερη έρευνα για να αποδειχθεί ότι το φάρμακο είναι ασφαλές και αποτελεσματικό και αυτή θα είναι μία μακρά και δύσκολη διαδικασία, σχολιάζει ενδεικτικά η Δρ Donna Ryan του Κέντρου Βιοιατρικής Έρευνας Πένινγκτον.
Αποτυπώνοντας το γενικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται η διεξαγωγή της νέας αυτής μελέτης, η Δρ Ryan επισημαίνει ότι υπάρχει μεγάλος «ενθουσιασμός» στο πεδίο της ανάπτυξης φαρμάκων για την παχυσαρκία: Οι ερευνητές μελετούν πώς διάφορα «μόρια» στο σώμα ρυθμίζουν το μεταβολισμό και προσπαθούν να μετατρέψουν αυτά τα μόρια σε φάρμακα. Η κυκλοφορία ενός σχετικού φαρμάκου είχε ήδη εγκριθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2014.
Ο αυξητικός παράγοντας ινοβλαστών 21 πρόκειται για ορμόνη που βοηθά στον έλεγχο του μεταβολισμού διεγείροντας ορισμένους υποδοχείς στον λιπώδη ιστό, το ήπαρ, το πάγκρεας και το κεντρικό νευρικό σύστημα. Προγενέστερες έρευνες έχουν καταδείξει ότι τα άτομα που φέρουν ορισμένες παραλλαγές του γονιδίου FGF21 τείνουν να έχουν προτίμηση στα γλυκά και τους υδατάνθρακες.
Επιπλέον, τα άτομα με παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2 ή μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος φαίνεται να έχουν υψηλά επίπεδα FGF21 στο αίμα. Και αυτό υποδηλώνει ότι μπορεί να έχουν αποκτήσει ανθεκτικότητα στην ορμόνη -κατά παρόμοιο τρόπο με την ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη-, δηλώνει ο ανώτερος συγγραφέας της μελέτης Δρ. Puneet Arora.
Οι επιστήμονες είχαν επιχειρήσει να χορηγήσουν γενετικά τροποποιημένες εκδοχές του αυξητικού παράγοντα ινοβλαστών 21 προς βελτίωση του μεταβολισμού. Ωστόσο, η πρωτεΐνη απομακρύνεται από τον οργανισμό πολύ γρήγορα ώστε να προλάβει να καταστεί χρήσιμη, εξήγησε ο Δρ Arora, ο οποίος κατά την περίοδο της μελέτης συμμετείχε στο δυναμικό εταιρείας βιοτεχνολογίας. Κατ’ επέκταση, ο ίδιος και οι συνεργάτες του ανέπτυξαν εργαστηριακά ένα αντίσωμα που ουσιαστικά μιμείται την ορμόνη.
Σε αρχικό πλαίσιο, λοιπόν, οι ειδικοί χορήγησαν σε συνολικά 60 υπέρβαρους και παχύσαρκους ενήλικες είτε μία μεμονωμένη ενέσιμη δόση του φαρμάκου αντισωμάτων, είτε εικονικού φαρμάκου.
Για διάστημα περίπου μίας εβδομάδας, οι συμμετέχοντες παρέμειναν στο ερευνητικό κέντρο ακολουθώντας ελεγχόμενη διατροφή. Και μέχρι το τέλος αυτής της εβδομάδας, οι άνθρωποι που έλαβαν το φάρμακο αντισωμάτων είχαν χάσει περισσότερο βάρος από την ομάδα του εικονικού φαρμάκου -περίπου 900 γραμμάρια περισσότερα, κατά μέσο όρο.
Μόλις οι συμμετέχοντες επέστρεψαν στο σπίτι, «επέστρεψε» σύντομα και το βάρος. Ωστόσο, βελτιώθηκαν η χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και το σάκχαρο στο αίμα τους, ενώ αυξήθηκε και παρέμεινε αυξημένη η ορμόνη αδιπονεκτίνη, η οποία συμβάλει στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και της διάσπασης των λιπαρών οξέων.
Ο Δρ. Puneet Arora αποσαφηνίζει σε κάθε περίπτωση πως η υπόσχεση του φαρμάκου αντισωμάτων δεν έγκειται στην πραγματικότητα στην απώλεια βάρους, αλλά στο να λειτουργήσει πιθανώς ως θεραπεία για μεταβολικές καταστάσεις που συχνά σχετίζονται με την παχυσαρκία.
Ως παράδειγμα ο ίδιος ανέφερε τη μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος, κατά την οποία για άγνωστους λόγους το λίπος συσσωρεύεται στο ήπαρ και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε κίρρωση του ήπατος. Και ο αυξητικός παράγοντας ινοβλαστών 21 φαίνεται να καθαρίζει το λίπος από το ήπαρ.
Στη βάση αυτού, ο Δρ Arora έδωσε έμφαση στα ευρήματα της μελέτης που αφορούν στις προτιμήσεις προς τα τρόφιμα: Η συγκεκριμένη μελέτη, αλλά και προηγούμενες εργαστηριακές έρευνες, υποδηλώνουν ότι η διέγερση των υποδοχέων του αυξητικού παράγοντα ινοβλαστών 21 μπορεί να μειώσει την όρεξη των ανθρώπων όχι μόνο για γλυκά, αλλά και για το αλκοόλ. Εάν αυτές οι επιδράσεις έχουν διάρκεια, τότε αυτό θα μπορούσε όντως να συμβάλει στην απώλεια βάρους, σύμφωνα με τον συγγραφέα της μελέτης.
«Υπάρχουν όλες αυτές οι ενδιαφέρουσες προοπτικές» επισήμανε ο Δρ Puneet Arora, τονίζοντας ωστόσο εκ νέου την προκαταρκτική φύση της μελέτης. Στο πλαίσιο αυτής δεν προέκυψαν παρενέργειες. Ορισμένοι άνθρωποι που έλαβαν το φάρμακο αντισωμάτων εμφάνισαν ναυτία, διάρροια ή δυσκοιλιότητα. Ωστόσο, η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα επαναλαμβανόμενων ενέσεων σε βάθος χρόνου παραμένουν άγνωστες.
Διαβάστε επίσης
Παχυσαρκία: Δοκιμάζεται φόρμουλα που οδηγεί σε περισσότερες καύσεις
Οι τρεις ώρες που γιγαντώνουν τον κίνδυνο διαβήτη και παχυσαρκίας
Παχυσαρκία: Ο παράγοντας που σας προσθέτει κιλά – Δεν είναι το φαγητό!
