Οι μεγαλύτερης ηλικίας ενήλικες που μπορούν να μυρίσουν τα τριαντάφυλλα διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας σύμφωνα με νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια που συσχετίζει την όραση, την ακοή, την αφή και την όσφρηση με την γνωστική ικανότητα. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Alzheimer’s and Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association.
Οι ηλικιωμένοι που μπορούν να αναγνωρίσουν τις μυρωδιές από τα τριαντάφυλλα, το διαλυτικό, το νέφτι και τα λεμόνια και παράλληλα έχουν διατηρήσει την αίσθηση της ακοής, της όρασης και της αφής ενδέχεται να διατρέχουν μειωμένο κατά το ήμισυ κίνδυνο εκδήλωσης άνοιας συγκριτικά με τους συνομιλήκους τους που έχουν διαπιστωμένη έκπτωση των παραπάνω αισθήσεων.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια παρακολούθησαν για δέκα χρόνια 1800 συμμετέχοντες μέσου όρου ηλικίας 70 ετών οι οποίοι δεν είχαν γνωστική εξασθένιση στην έναρξη της μελέτης, ωστόσο στη διάρκεια της μελέτης 18% αυτών – 328 συμμετέχοντες – εκδήλωσαν άνοια.
Προηγούμενες έρευνες έχουν εστιάσει στο ρόλο της εξασθένισης συγκεκριμένων αισθήσεων σε σχέση με την άνοια, αλλά η συγκεκριμένη έρευνα εστίασε στη σωρρευτική επίδραση πολλαπλών προβλημάτων των αισθήσεων στη γνωστική λειτουργία.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι παρότι τα προβλήματα των αισθήσεων είναι κομβικά στον κίνδυνο γνωστικής εξασθένισης, η αίσθηση της όσφρησης συσχετίζεται στενότερα με την άνοια συγκριτικά με την αφή, την ακοή ή την όραση.
Οι συμμετέχοντες των οποίων η όσφρηση μειώθηκε κατά 10% είχαν κατά 19% υψηλότερο κίνδυνο άνοιας, συγκριτικά με μια αύξηση του κινδύνου κατά 1-3% για αντίστοιχες εκπτώσεις στην όραση, την ακοή και την αφή.
Όπως επισημαίνει η πρώτη συγγραφέας της έρευνας Δρ. Willa Brenowitz από το Τμήμα Ψυχιατρικής και Συμπεριφορικών Επιστημών του Ινστιτούτου Νευροεπιστημών Well «ο οσφρητικός βολβός που είναι κομβικός για την αίσθηση της όσφρησης επηρεάζεται σχετικά γρήγορα κατά την εξέλιξη της άνοιας» και συμπληρώνει ότι «η εξασθένιση της όσφρησης μπορεί να είναι ένα προκλινικό σύμπτωμα άνοιας, ενώ η ακοή και η όραση μάλλον παίζουν περισσότερο ρόλο στην εξέλιξη της άνοιας».
Η μελέτη έδειξε ότι οι συμμετέχοντες που παρέμειναν χωρίς άνοια είχαν υψηλότερο σκορ αντιληπτικής ικανότητας στην έναρξη της μελέτης και έτειναν να μην παρουσιάζουν εξασθένηση των αισθήσεων. Εκείνοι που κατατάσσονταν στο μέσο όρο όσον αφορά την γνωστική λειτουργία τους παρουσίαζαν πολλαπλές ήπιες εξασθενίσεις των αισθήσεων ή μία μεμονωμένα μέτρια προς σοβαρή βλάβη, ενώ οι συμμετέχοντες υψηλότερου κινδύνου γνωστικής εξασθένισης είχαν πολλαπλές μέτριες προς σοβαρές βλάβες στη λειτουργία των αισθήσεων.
«Ακόμη και ήπιες ή μέτριες αισθητικές βλάβες σε πολλαπλούς τομείς συσχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο άνοιας, υποδηλώνοντας ότι τα άτομα με κακή λειτουργία πολλών αισθήσεων συνιστούν ομάδα υψηλού κινδύνου στους οποίους θα μπορούσαν να γίνουν ιατρικές παρεμβάσεις πριν την εκδήλωση άνοιας» επισημαίνει η κύρια συγγραφέας της μελέτης Δρ. Kristine Yaffe από το Τμήμα Ψυχιατρικής και Συμπεριφορικών Επιστημών του Ινστιτούτου Νευροεπιστημών Well.
Σημειώνεται ακόμη ότι 780 συμμετέχοντες με καλή πολυαισθητική λειτουργία ήταν πιο πιθανό να είναι πιο υγιείς από τους 499 συμμετέχοντες με κακή πολυαισθητηριακή λειτουργία, γεγονός που υποδηλώνει ότι ορισμένες συνήθειες τρόπου ζωής μπορεί να διαδραματίσουν ρόλο στη μείωση του κινδύνου άνοιας. Τα άτομα της πρώτης ομάδας ήταν πιο πιθανό να είναι απόφοιτοι λυκείου (85% vs 27,9%), λιγότερο πιθανό να έχουν διαβήτη (16,9% vs 27,9%) και είχαν οριακά λιγότερες πιθανότητες να έχουν καρδιαγγειακές νόσους, υπέρταση και να έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο.
