Οι χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών (ΧΕΝ) στη Θεσσαλονίκη, οι οποίοι δεν είναι ενταγμένοι σε προγράμματα απεξάρτησης/υποκατάστασης, θα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν εύκολα και δωρεάν εξετάσεις για ηπατίτιδα B, C καθώς και για HIV, να παίρνουν τα αποτελέσματα και να έχουν άμεση σύνδεση με το σύστημα υγείας, χάρη σε ένα νέο πρόγραμμα που αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή εντός του 2019.
Πρόκειται για το πρόγραμμα «Αλέξανδρος», το οποίο θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά, αύριο Πέμπτη, σε ημερίδα με θέμα: «Αντιμετώπιση Ανισοτήτων στην Υγεία 2019: Ηπατίτιδα C και Χρήση Ναρκωτικών στη Βόρεια Ελλάδα». Την ημερίδα συνδιοργανώνουν ο Σύλλογος Ασθενών Ήπατος «Προμηθέας», το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής του ΕΚΠΑ και η Δ’ Παθολογική Κλινική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
Η ηπατίτιδα C είναι πλέον μία νόσος που μπορεί μέσα σε τρεις μήνες να θεραπευτεί με τα νέας γενιάς φάρμακα και πλέον ο στόχος που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είναι η εξάλειψή της μέχρι το 2030.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ήπατος «Προμηθέας» Γιώργος Καλαμίτσης, ο οποίος θα παρουσιάσει το πρόγραμμα «Αλέξανδρος», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι προβλέπεται η δημιουργίας μιας δομής εύκολα προσβάσιμης, όπου οι ΧΕΝ που έχουν ηπατίτιδα C και οι οποίοι δεν έχουν απευθυνθεί σε κάποια άλλη δομή υγείας, θα μπορούν να κάνουν όλες τις απαραίτητες εξετάσεις, να διασυνδέονται άμεσα με το σύστημα υγείας και να παίρνουν τη θεραπεία τους.
Το πρόγραμμα «Αλέξανδρος» είναι αντίστοιχο του προγράμματος «Αριστοτέλης», που υλοποιήθηκε την περίοδο 2012-2013 από το ΕΚΠΑ σε συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ και τον «Προμηθέα» στην Αθήνα και του οποίου συνέχεια αποτελεί το πρόγραμμα «Αριστοτέλης HCV & HIV» που υλοποιείται (2018-2019).
Στόχος του προγράμματος «Αριστοτέλης» είναι ο περιορισμός της μετάδοσης της ηπατίτιδας C και του HIV αλλά και η αύξηση της διάγνωσης και της διασύνδεσης σε φροντίδα/ θεραπεία για τους ΧΕΝ της Αθήνας.
Σε μία ειδικά διαμορφωμένη δομή στο κέντρο της Αθήνας (πλατεία Βάθης, Λιοσίων 1), οι ωφελούμενοι του προγράμματος έχουν τη δυνατότητα να κάνουν όλες τις απαραίτητες εξετάσεις για την έναρξη θεραπείας. Στον έλεγχο συμπεριλαμβάνεται και η εξέταση ελαστογραφίας ήπατος (fibroscan). Ταυτόχρονα, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ατομική συμβουλευτική, ενώ έχει δημιουργηθεί ένα δίκτυο συνεργαζόμενων ιατρών του ΕΣΥ, στους οποίους παραπέμπονται απευθείας οι ασθενείς. Κάτι αντίστοιχο προβλέπεται να γίνει και στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο του προγράμματος «Αλέξανδρος».
Οκτώ στους 10 ΧΕΝ έχουν Ηπατίτιδα C
«Ενώ στον γενικό πληθυσμό ο επιπολασμός της ηπατίτιδας C είναι περίπου 1% (100.000 στην Ελλάδα), στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών είναι 8 στους 10. Δηλαδή είναι στα όρια της πανδημίας και γι’ αυτό η ημερίδα είναι στοχευμένη στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών και στο πώς αντιμετωπίζεται η ηπατίτιδα C στα προγράμματα υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ και στα προγράμματα απεξάρτησης του ΚΕΘΕΑ. Από το 2014 και μετά έχουν ανακαλυφθεί τα φάρμακα που αντιμετωπίζουν την ασθένεια μέσα σε τρεις μήνες χωρίς παρενέργειες. Οι χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών είναι ευαίσθητες πληθυσμιακές ομάδες, οι οποίες για να αποκτήσουν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας χρειάζεται καλύτερος σχεδιασμός κάποιων υπηρεσιών με βάση τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητές τους. Οι χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών δεν μπορούν να ανταποκριθούν όπως ο γενικός πληθυσμός, γιατί μπορεί π.χ. να βρίσκονται στον δρόμο χωρίς να είναι ενταγμένοι σε κάποιο πρόγραμμα, να βρίσκονται σε σωφρονιστικά ιδρύματα, να μην έχουν ΑΜΚΑ κ.λπ», επισημαίνει ο κ. Καλαμίτσης.
Η μόνη νόσος που μπορεί να εξαλειφθεί με φάρμακα
Σήμερα το ζητούμενο δεν είναι να βρεθούν φάρμακα για την ηπατίτιδα C αλλά η εξάλειψή της, αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αναπληρωτής καθηγητής Γαστρεντερολογίας στο ΑΠΘ, Ιωάννης Γουλής.
«Σήμερα, το 95-99% των ασθενών που έχουν ηπατίτιδα C θεραπεύεται με πολύ σύντομες αγωγές των 12 εβδομάδων, με ελάχιστες έως καθόλου ανεπιθύμητες ενέργειες, δηλαδή έχουμε τα ιδανικά φάρμακα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει βάλει έναν στόχο, την εξάλειψη σε όλο τον πλανήτη της ηπατίτιδας C μέχρι το 2030. Αυτό είναι κάτι πρωτοφανές στην ιστορία της ιατρικής. Δεν υπάρχει άλλος ιός που να έχει φύγει με θεραπεία. Υπάρχουν κάποιοι ιοί, όπως π.χ. ο ιός της ευλογιάς, που έχουν εξαλειφθεί με εμβόλια, αλλά δεν έχουμε εξαλείψει άλλη φορά ιό δίνοντας φάρμακα. Άρα, το θέμα της συζήτησης μετατοπίζεται από την αντιμετώπιση στο να βρούμε τους ασθενείς όπου υπάρχουν και να προχωρήσουμε σε αυτά τα προγράμματα της μαζικής αντιμετώπισης θεραπείας και στην ουσία εκρίζωσης του ιού», επισημαίνει ο κ. Γουλής.
Ήδη, από το 2017 υπάρχει στη χώρα μας Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την αντιμετώπιση της ηπατίτιδας C, για την υλοποίηση του οποίου έχει συγκροτηθεί μια επιτροπή, η οποία, όπως αναφέρει ο κ. Γουλής, ο οποίος είναι μέλος της, έχει κάνει σημαντικά βήματα.
«Ο πληθυσμός ο οποίος έχει μεγάλο επιπολασμό της ηπατίτιδας C είναι ο πληθυσμός των χρηστών ουσιών. Πρακτικά, σήμερα, η μεγάλη πλειονότητα των ανθρώπων που κολλάνε ηπατίτιδα C, στο 80-90% των πιθανοτήτων, έχει κάνει χρήση ουσιών και έχει μοιραστεί σύριγγα. Από αυτούς που έχουν ιστορικό χρήσης ουσιών ή είναι χρήστες και βρίσκονται σε προγράμματα όπως ο ΟΚΑΝΑ κ.λπ, το 60-70% έχουν ηπατίτιδα C. Στρεφόμαστε στους ΧΕΝ γιατί είναι περισσότεροι αλλά και γιατί αν θεραπευτούν αυτοί, ακόμη και αν γίνεται κοινή χρήση σύριγγας δεν θα υπάρχει ηπατίτιδα C για να μεταδοθεί», προσθέτει ο κ. Γουλής.
Δωρεάν πλέον για όλους η θεραπεία
Παράλληλα, επισημαίνει ότι στο Ιπποκράτειο υπάρχει από το 2007 ειδικό ιατρείο για την αντιμετώπιση της ηπατίτιδας C σε χρήστες ουσιών, το οποίο γίνεται κάθε Τετάρτη και η πρόσβαση είναι δωρεάν.
«Η αντιμετώπιση της ηπατίτιδας C από τον Σεπτέμβριο του 2018 γίνεται δωρεάν για όλους. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2018 έπαιρναν δωρεάν θεραπεία όσοι είχαν πιο προχωρημένη νόσο, τώρα παίρνουν όλοι δωρεάν. Όποιος έχει ηπατίτιδα C, ασφαλισμένος ή ανασφάλιστος αρκεί να έχει ΑΜΚΑ, παίρνει δωρεάν θεραπεία. Υπάρχουν 20-25 νοσοκομεία που έχουν δηλώσει ότι δέχονται τους ασθενείς με ηπατίτιδα C στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, χωρίς ραντεβού, στα ηπατολογικά ιατρεία. Στη Θεσσαλονίκη είναι τέσσερα (Παπανικολάου, Παπαγεωργίου, ΑΧΕΠΑ και Ιπποκράτειο), τα οποία δεχόμαστε χωρίς ραντεβού και μπαίνουν αμέσως στη θεραπεία. Εμείς στη Θεσσαλονίκη στοχεύουμε σε τρεις άξονες: ο ένας είναι οι ασθενείς που κάνουν χρήση και είναι στον ΟΚΑΝΑ, ο δεύτερος είναι να μαζέψουμε όλους τους ασθενείς που είναι σε όλα τα άλλα προγράμματα και ο τρίτος είναι το πρόγραμμα “Αλέξανδρος”, που στοχεύει σε όλους αυτούς που είναι έξω στο δρόμο, που δεν έχουν απευθυνθεί σε μονάδες, είναι χρήστες, που είναι και η δυσκολότερη ομάδα. Στοχεύουμε, σε λίγα χρόνια, η Θεσσαλονίκη να είναι ελεύθερη από ηπατίτιδα C σε όλους τους χρήστες», καταλήγει ο κ. Γουλής.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
