Τις δυσλειτουργίες της Επιτροπής Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας (ΗΤΑ) θα επιχειρήσει να αποκαταστήσει το επόμενο διάστημα η ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Η πορεία της Επιτροπής, τους τελευταίους έξι μήνες που αυτή συνεδριάζει και λειτουργεί, δείχνει στην Αριστοτέλους, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα, κ. Γιώργο Γιαννόπουλο, τα προβλήματα που (ή θα) ανακύπτουν και συνεπώς τον τρόπο που πρέπει να αντιμετωπιστούν από τη λειτουργία πλέον του Οργανισμού Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας.
Η αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας θεωρείται βασικό εργαλείο για την επένδυση πόρων στην υγεία ενώ παράλληλα ενισχύει την καλή ιατρική πρακτική και βελτιώνει την αποδοτικότητα του συστήματος υγείας, από πλευράς θεραπειών και πόρων. Ωστόσο, τα οφέλη της προκύπτουν όταν υπάρχει σωστά μελετημένο πλαίσιο λειτουργίας της. Η Ελλάδα έχοντας την …τύχη ή την ατυχία να διαμορφώνει ως μνημονιακή υποχρέωση τώρα τον Οργανισμό ΗΤΑ – κι ενώ αυτός αποτελεί σημαντικός φορέας στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες- έχει και την ευκαιρία να διαμορφώσει με άλλους όρους και με καλύτερα «δάνεια» το πλαίσιο λειτουργίας του. Μάλιστα, ο γενικός γραμματέας αναφέρει πως η χώρα μας θα συμμετάσχει ενεργά στις ευρωπαϊκές διαδικασίες της EunetΗTΑ, με τους εκπροσώπους της να ετοιμάζονται να υποδεχθούν το νέο μέλος, την Ελλάδα.
Ένα από τα μείζονα εμπόδια της Επιτροπής, που επισημαίνεται τόσο από τον κλάδο των φαρμακευτικών εταιριών όσο και το υπουργείο Υγείας, αφορά την εξεύρεση εξωτερικών αξιολογητών, δηλαδή των επιστημόνων στους οποίους ανατίθεται η αξιολόγηση των νέων φαρμάκων. Η κατάρτιση της σχετικής λίστας με τους εξωτερικούς αξιολογητές δεν αποδείχθηκε εύκολη υπόθεση, με τους πιθανούς υποψήφιους εμπειρογνώμονες να δηλώνουν κώλυμα λόγω ασυμβίβαστου – γεγονός που αποτυπώθηκε στην αργή διαδικασία της αξιολόγησης φακέλων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ένταξη νέων θεραπειών στην αγορά και την ενδεχόμενη κάλυψη των ασθενών. Σημειώνεται βεβαίως πως ο πρόεδρος της Επιτροπής, κ. Δημήτρης Κούβελας, μιλώντας στο ygeiamou.gr, είχε αναφέρει πως «δεν υπάρχει πρόβλημα με τους εξωτερικούς αξιολογητές» ενώ δεν «έβλεπε» καμία καθυστέρηση στη διαδικασία
Η απόφαση, πάντως, της Επιτροπής να γίνεται πλέον ανάθεση σε έναν αξιολογητή – και όχι σε δύο όπως προβλεπόταν- όταν ο φάκελος αφορά νέο γενόσημο ή βιοομοειδές σκεύασμα, δείχνει πως υπήρχε -και αντιμετωπίζεται- πρόβλημα με τον επαρκή αριθμό των εμπειρογνωμόνων και τη διαθεσιμότητά τους. Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) είχε ζητήσει να εξαιρεθούν πλήρως τα γενόσημα φάρμακα από αυτήν τη διαδικασία. Η ευελιξία της Επιτροπής φαίνεται ότι ικανοποίησε τη φαρμακευτική αγορά, εκπρόσωποι της οποίας έχουν υπογραμμίσει επανειλλημμένως την ανάγκη της επάρκειας, ποσοτικής και ποιοτικής, των αξιολογητών ώστε να υπάρχει πραγματικά αξιολόγηση της καινοτομίας και αποτίμηση αυτής.
Μάλιστα, το υπουργείο Υγείας δρομολογεί τη νομοθέτηση αμοιβών προς τους εξωτερικούς αξιολογητές με νομοθετική ρύθμιση που θα κατατεθεί άμεσα προς ψήφιση στη Βουλή, όπως υποστήριξε ο γενικός γραμματέας σε πρόσφατο συνέδριο για τον φορέα ΗΤΑ. Την ίδια ταχεία διαδικασία διαβεβαιώνει τους συνομιλητές της με κάθε ευκαιρία η ηγεσία της Αριστοτέλους ότι θα ακολουθήσει με τον Οργανισμό ΗΤΑ: Ο φορέας βρίσκεται προ των πυλών, θα έχει μορφή Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), με εποπτικό ρόλο στη διαχείριση των Μητρώων Ασθενών. Διοικητικό συμβούλιο, νομικό συμβούλιο και επιτροπές διαπραγμάτευσης για φάρμακα και ιατροτεχνολογικά προϊόντα, θα ανήκουν όλα στον εν λόγω οργανισμό, ενώ η σημερινή Επιτροπή αξιολόγησης με διευρυμένη σύνθεση θα αποτελέσει το επιστημονικό συμβούλιο του νέου φορέα ΗΤΑ.
Οι εκπρόσωποι της φαρμακευτικής αγοράς, από την πλευρά τους, υπογραμμίζουν πως είναι σημαντικό να έχουν εξασφαλιστεί -μετά τη νομοθέτηση των αμοιβών- και οι πόροι ώστε αυτές οι αμοιβές να καταβάλλονται στους αξιολογητές και να μην αποτελεί το οικονομικό ζήτημα μία ακόμη αγκύλωση για μία τόσο σημαντική διαδικασία. Προς την ίδια κατεύθυνση καταθέτουν και τον προβληματισμό τους σχετικά με μια άλλη παράμετρο, το προσωπικό του νέου Οργανισμού. Η πεπατημένη των άλλων ευρωπαϊκών ΗΤΑ κινείται στη λειτουργία του φορέα με μόνιμο προσωπικό, και μάλιστα αποσυνδεδεμένο με τον μέγεθος της χώρας ή των προϊόντων προς αξιολόγηση, αλλά με την ποιότητα και την εμβάθυνση στην αξιολόγηση.
Η εξάμηνη λειτουργία έχει πάντως ως αποτέλεσμα δεκάδες φάκελοι να έχουν κατατεθεί στην Επιτροπή -περισσότεροι από 70 σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Φαρμακευτικών Εταιριών Ελλάδας (ΣΦΕΕ)- και να έχουν αξιολογηθεί περίπου 10!
Σημειωτέον η Επιτροπή πρέπει να αξιολογήσει τη θεραπευτική καινοτομία αλλά και το κόστος των υπό έγκριση φαρμάκων και στη συνέχεια να στείλει τους φακέλους και τις θετικές εισηγήσεις της στην Επιτροπή Διαπραγμάτευσης η οποία με τη σειρά της θα εισηγηθεί στον υπουργό την αποζημίωση των φαρμάκων.
