Σύμφωνα με τις πρώτες αναλύσεις δειγμάτων από τη σεζόν 2019/2020 οι ιοί της εποχικής γρίπης που επικρατούν στην Ευρώπη είναι οι τύποι Α (71%) και Β (29%), ένα «μείγμα» που δυνητικά μπορεί να συντελέσει σε υψηλή θνησιμότητα κυρίως των ηλικιωμένων ασθενών και σε μεγάλη επιβάρυνση των συστημάτων υγείας, υπογραμμίζουν σε κοινή ανακοίνωσή τους το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) και το Περιφερειακό Γραφείο για την Ευρώπη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Δεδομένου ότι είμαστε ακόμα στην αρχή της εποχικής γρίπης στην Ευρώπη δεν υπάρχουν ενδείξεις για σημαντικά αυξημένη θνησιμότητα. Ωστόσο, ο ιός της γρίπης τύπου Α (H3N2) συνήθως σχετίζεται με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία σε άτομα 60 ετών και άνω, όπως τουλάχιστον έχει διαπιστωθεί σε άλλες περιόδους που έχει επικρατήσει αυτό το στέλεχος.
Στην Ελλάδα την περίοδο 2-8 Δεκεμβρίου στα δύο Εθνικά Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης (Τμήμα Ιολογίας, Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, και Β’ Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ.), στο Μικροβιολογικό Εργαστήριο του Ε.Κ.Π.Α και στο Εργαστήριο Κλινικής Ιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, ελέγχθηκαν για ιούς γρίπης συνολικά 50 κλινικά δείγματα όλα από νοσοκομεία. Τα 3 (6%) εξ αυτών ήταν θετικά για ιούς γρίπης τύπου Α. Από τα τρία στελέχη τύπου Α υποτυποποιήθηκε το ένα και ανήκε στον υπότυπο Α(Η1Ν1)pdm09.
Από την εβδομάδα 30 Σεπτεμβρίου – 6 Οκτωβρίου, έως και την εβδομάδα 2–8 Δεκεμβρίου καταγράφηκαν 3 σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης, με νοσηλεία σε Μ.Ε.Θ. Κανένα από τα κρούσματα δεν είχε εμβολιαστεί για την εποχική γρίπη αν και ανήκαν σε ομάδα υψηλού κινδύνου για την οποία συστήνεται εμβολιασμός σύμφωνα με την σχετική εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας. Το ίδιο χρονικό διάστημα δεν καταγράφηκε κανένας θάνατος από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη.
«Από όλες τις λοιμώδεις νόσους, η εποχική γρίπη είναι αυτή που σχετίζεται με υψηλή θνησιμότητα στην Ευρώπη. Προτρέπουμε τις χώρες να συνεχίσουν να εστιάζουν στον εμβολιασμό των ηλικιωμένων και άλλων ευπαθών ομάδων, όπως τα άτομα με καρδιολογικά και πνευμονολογικά νοσήματα», σημειώνει ο Pasi Penttinen, Επικεφαλής του ECDC για τα πρόγραμμα για τη γρίπη και τις αναπνευστικές νόσους.
Η περίοδος 2019/2020 της εποχικής γρίπης στην περιοχή ευθύνης του ΠΟΥ για την Ευρώπη μέχρι στιγμής χαρακτηρίζεται ως χαμηλής δραστηριότητας καθώς μόλις το 10% των δειγμάτων έχουν βρεθεί θετικά στον ιό της γρίπης.
«Είναι πολύ νωρίς για να προβλέψουμε πως θα εξελιχθεί η σεζόν ως προς την κορύφωση, τη σοβαρότητα και τη διάρκεια», εξηγεί ο Pasi Penttinen προσθέτοντας ότι «ωστόσο, είναι πιθανόν μερικές χώρες να έχουν κορύφωση των κρουσμάτων την περίοδο των εορτών, όταν δηλαδή οι υπηρεσίες υγείας είναι μειωμένες. Επομένως, η ικανότητα αντιμετώπισης μιας ξαφνικής εισροής ασθενών θα πρέπει να αναθεωρηθεί ενόψει πιθανών αυξανόμενων ροών στην επείγουσα περίθαλψη κατά τη διάρκεια των εβδομάδων κορύφωσης της γρίπης».
Ο Richard Pebody επικεφαλής της Ομάδας Διαχείρισης των Υψηλού Κινδύνου Μολυσματικών Παθογόνων του ΠΟΥ στο Περιφερειακό Γραφείο της Ευρώπης συμπληρώνει ότι «ο εμβολιασμός παραμένει το μόνο απλό αποτελεσματικό μέτρο για την πρόληψη της γρίπης και της εκδήλωσης σοβαρών επιπλοκών στις ευπαθείς ομάδες. Αν κάποιος νοσήσει από γρίπη, συστήνεται η άμεση χορήγηση αντιβιοτικών για την πρόληψη σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών στα άτομα υψηλού κινδύνου».
Φυσικά, οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει επίσης να εμβολιάζονται έναντι της γρίπης για να μειώνεται ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού σε ευπαθείς ομάδες ασθενών αλλά και την καλύτερη προστασία του εαυτού τους.
Μη φαρμακευτικά μέτρα προστασίας κατά της γρίπης, όπως η αποφυγή του συγχρωτισμού, το καλό πλύσιμο των χεριών, ο καλός αερισμός των κλειστών χώρων και η απομόνωση των πασχόντων από γρίπη, θα πρέπει να εφαρμόζονται καθ’ όλη τη διάρκεια της εποχικής γρίπης.
