«Επικίνδυνη αποστολή»: ο τίτλος της δημοφιλούς ταινίας θα μπορούσε να αποτελεί μια σύντομη περιγραφή των καθηκόντων των διοικητών, που θα αρχίσουν να τοποθετούνται στα δημόσια νοσοκομεία το πρώτο 15νθήμερο του Νοεμβρίου.
Οι διοικητές των νοσοκομείων έχουν κομβικό ρόλο στην «ανάταξη» του συστήματος που ουσιαστικά επιχειρείται από την ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Το τρίπτυχο «αξιολόγηση – αποτελεσματικότητα – λογοδοσία» συνοψίζει το ζητούμενο της Αριστοτέλους για τις νέες διοικήσεις.
Από τα λογιστήρια -όπου έχουν εντοπιστεί «μαύρες τρύπες»- μέχρι τα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) όπου συνωστίζονται με τις ώρες εκατοντάδες ασθενείς, και από τα τμήματα προμηθειών -οι αναθέσεις γίνονται συνήθως χωρίς διαγωνιστικές διαδικασίες- και τα φαρμακεία μέχρι τα κέντρα πληροφορικής για τον έλεγχο της πορείας του ψηφιακού ΕΣΥ -ο ηλεκτρονικός φάκελος ασθενή παραμένει στα χαρτιά- , οι διαδρομές που θα κληθούν να διανύσουν οι νέοι επικεφαλής των νοσηλευτικών ιδρυμάτων είναι και ταχύτητας και αντοχής. Στο… νήμα θα τους περιμένουν ο διοικητής της αρμόδιας Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ) και στη συνέχεια ο υπουργός Υγείας.
Το αποτέλεσμα για κάθε διοικητή θα προσδιορίζεται με βάση τις επιδόσεις του σε 23 τομείς-στόχους όπως αυτοί περιέχονται στο «Συμβόλαιο Αποδοτικότητας» που έχει καταρτίσει η ηγεσία του υπουργείου. Οι νέοι επικεφαλής (112 θέσεις διοικητών και αναπληρωτών διοικητών έχουν προκηρυχθεί) θα υπογράψουν αμέσως μετά την τοποθέτησή τους από τον υπουργό Υγείας, κ. Βασίλη Κικίλια, το «Συμβόλαιο Αποδοτικότητας» με τον διοικητή της ΥΠΕ. Η δε αθέτηση των υποχρεώσεων τους θα θεωρείται «σπουδαίος λόγος, ικανός να επιφέρει την πρόωρη λήξη της θητείας τους, αζημίως για το Δημόσιο».
Οι τέσσερις κατηγορίες των στόχων
Το έργο των διοικητών ταξινομείται σε τέσσερις κατηγορίες: οικονομική διαχείριση, βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, ηλεκτρονική διακυβέρνηση και εφαρμογή εργαλείων μάνατζμεντ.
Οι οικονομικοί-διαχειριστικοί στόχοι καταλαμβάνουν ευλόγως την πρώτη θέση στο «Συμβόλαιο Αποδοτικότητας». Έτσι, οι νέοι επικεφαλής των νοσοκομείων θα ελέγχονται για την πορεία (μείωσης) των ληξιπρόθεσμων οφειλών, για την έκδοση ισολογισμών, τη σωστή λειτουργία των λογιστηρίων και την παραγωγική χρήση αναλυτικής λογιστικής. Όπως είχε αποκαλύψει το ΘΕΜΑ τον περασμένο Αύγουστο, η κατάρτιση και η δημοσίευση ισολογισμού τα προηγούμενα χρόνια -που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επαιρόταν για πλεονάσματα στα νοσοκομεία- γινόταν ανάλογα με τη βούληση κάθε διοικητή: είναι ενδεικτικό ότι το 2018, 85 από τα 118 νοσοκομεία δεν δημοσίευσαν ισολογισμό. Δέκα από αυτά τα 85 δεν δημοσίευσαν ισολογισμό ούτε για το 2017.
Η συνετή διαχείριση των νοσηλευτικών μονάδων επιβάλλει επίσης στους διοικητές να μειώσουν το κόστος προμηθειών, ενέργειας αλλά και συντήρησης του νοσοκομείου, να παρακολουθούν τις δαπάνες για φάρμακο, υγειονομικό υλικό, αντιδραστήρια και ορθοπεδικό υλικό, να αξιοποιήσουν την ακίνητη περιουσία των νοσοκομείων και τέλος να βελτιώσουν το επίπεδο αξιοπιστίας των οικονομικών δεδομένων.
Άλλοι επτά, αποκαλούμενοι ποιοτικοί, στόχοι περιλαμβάνονται στη δεύτερη βασική κατηγορία του «Συμβολαίου Αποδοτικότητας» -στόχοι που επηρεάζουν άμεσα και τους πολίτες που επισκέπτονται τα νοσοκομεία αναζητώντας υπηρεσίες υγείας. Η μείωση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων είναι ο πρώτος, κι αυτό είναι ενδεικτικό και της διάστασης του προβλήματος για τη δημόσια υγεία. Τα ελληνικά νοσοκομεία καταγράφουν αρνητική πρωτιά σε ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις και τουλάχιστον 1.600 θάνατοι αποδίδονται σε αυτές. Υψηλές επιδόσεις πρέπει να έχουν οι διοικητές και στη μείωση της κατανάλωσης αντιβιοτικών που συνδέονται με την αντοχή στα μικρόβια και συνεπώς στην αύξηση των λοιμώξεων. Στους στόχους είναι επίσης η μέτρηση και η βελτίωση του βαθμού ικανοποίησης ασθενών και εργαζομένων, καθώς και η αύξηση του αριθμού πιστοποιήσεων και διαπιστεύσεων «ποιότητας» τμημάτων των νοσοκομείων. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση δράσεων για τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών του νοσοκομείου είναι επίσης σημαντικό εργαλείο μέτρησης της αποτελεσματικότητας του διοικητή. Οι δύο τελευταίοι στόχοι αφορούν την «πληγή» των ΤΕΠ, τις πολύωρες αναμονές και τις εκατοντάδες ασθενών που πηγαίνουν στα εφημερεύοντα νοσοκομεία. Οι νέοι διοικητές θα κληθούν να καταγράψουν και να μειώσουν τους χρόνους αναμονής στα ΤΕΠ ενώ ο υπουργός Υγείας έχει καταστήσει σαφές ότι είναι υποχρεωτική η φυσική παρουσία των διοικητών στα ΤΕΠ προκειμένου να δίνουν λύσεις σε άμεσα προβλήματα λειτουργίας του νοσοκομείου, όταν αυτά εμφανιστούν.
Η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση είναι η τρίτη μαραθώνια διαδρομή που περιμένει τους νέους επικεφαλής του ΕΣΥ. Οι διοικητές θα ελέγχονται για την αξιοποίηση του ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου, την αύξηση της διασύνδεσης ιατρικών πρωτοκόλλων και ιατρονοσηλευτικών ηλεκτρονικών εφαρμογών, τη διείσδυση της τεχνολογίας υγείας στα βιοπαθολογικά απεικονιστικά τμήματα και την ενίσχυση των υποδομών δικτύων και εξοπλισμού πληροφορικής στα νοσοκομεία. Θα μετράται επίσης η αξιοπιστία των δεδομένων που καταχωρούνται στο BI-Health και η παρακολούθηση συμβολαίων συντήρησης Πληροφοριακών Συστημάτων.
Τέλος, οι διοικητές δεσμεύονται μέσω του Συμβολαίου Αποδοτικότητας να εφαρμόζουν σύγχρονα εργαλεία μάνατζμεντ, και συγκεκριμένα καλούνται να εκπονούν Επιχειρησιακά Σχέδια Δράσης εκτέλεσης και ελέγχου βαθμού υλοποίησης των στόχων καθώς και να παρακολουθούν τους ιατρονοσηλευτικούς δείκτες του Β.Ι. Ηealth του υπουργείου Υγείας.
Χιλιάδες οι υποψήφιοι μάνατζερ για το ΕΣΥ
Η Επιτροπή Αξιολόγησης Διοικητών παρέλαβε συνολικά 1.661 αιτήσεις για 112 θέσεις διοικητών και αναπληρωτών διοικητών στο ΕΣΥ. Το ενδιαφέρον αποδεικνύεται μεγάλο. Για τις 19 θέσεις της 1ης ΥΠΕ Αττικής υπέβαλαν αίτηση 434 υποψήφιοι. Στην 3η ΥΠΕ Μακεδονίας τις 9 θέσεις διεκδκούν 202 υποψήφιοι. Η Επιτροπή έχει ήδη ολοκληρώσει την προεπιλογή με κριτήρια τους τίτλους σπουδών, το επιστημονικό έργο, την εμπειρία σε θέσεις ευθύνης και την κοινωνική/επαγγελματική αναγνώριση. Αναμένεται να εισηγηθεί τις επόμενες ημέρες στον υπουργό Υγείας τους καταλληλότερους ανά ΥΠΕ προκειμένου αυτός να προβεί και στην τελική επιλογή και ανακοίνωσή τους.