Την ανάγκη να συνεχιστεί, ακόμη και τώρα, ο εμβολιασμός κατά των εποχικών λοιμώξεων, για όσους ευάλωτες πολίτες τον έχουν αμελήσει, τονίζει με εγκύκλιό της η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, επαναλαμβάνοντας τις συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για παιδιά και ενήλικες.
Με την εφετινή προσθήκη του εμβολίου κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV) στην επιστημονική «φαρέτρα», η ετήσια θωράκιση του πληθυσμού έναντι επιπλοκών του αναπνευστικού συστήματος αφορά σε πέντε λοιμώξεις. Η κυρία Αγαπηδάκη επισημαίνει στην εγκύκλιό της την αναμενόμενη αύξηση των ιώσεων κατά το προσεχές διάστημα συνεπεία του έντονου συγχρωτισμού – ιδιαίτερα κατά την εορταστική περίοδο.
Ποιοι ενήλικες και ποια παιδιά πρέπει να κάνουν εμβόλια; Ποια είναι αυτά και πότε πρέπει να γίνονται; Γίνεται να χορηγούνται ταυτόχρονα; Αναλυτικά οι απαντήσεις στον «οδηγό» εμβολιασμού που ακολουθεί.
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός είναι απαραίτητος κάθε χρόνο για όλα τα άτομα ηλικίας από 60 ετών και πάνω, τα βρέφη και παιδιά από 6 μηνών έως 5 ετών και όλα τα άτομα με χρόνια νοσήματα ή επιβαρυντικούς παράγοντες υγείας. Επίσης, για τις έγκυες γυναίκες, τα άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία, τα παιδιά που λαμβάνουν ασπιρίνη μακροχρόνια, τα άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με βρέφη ή φροντίζουν ανθρώπους με υποκείμενα νοσήματα, τους κλειστούς πληθυσμούς, τους επαγγελματίες υγείας, τους αστέγους και τα άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.
Σε ό,τι αφορά στον εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού, επίσης συστήνεται για όλα τα άτομα από 60 ετών και πάνω, καθώς και παιδιά και ενήλικες που παρουσιάζουν χρόνια νοσήματα. Για τη χρονική περίοδο 2024-25 συστήνεται ο εμβολιασμός με το επικαιροποιημένο μονοδύναμο εμβόλιο έναντι της παραλλαγής JN.1 του κορωνοϊού.
Σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, το εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί ακόμη και την ίδια ημέρα με το αντιγριπικό εμβόλιο, αλλά σε διαφορετικά ανατομικά σημεία. Το ελάχιστο προτεινόμενο μεσοδιάστημα από προηγούμενο εμβολιασμό ή νόσηση για τον εμβολιασμό με το επικαιροποιημένο μονοδύναμο εμβόλιο JN.1 για τη χρονική περίοδο 2024-2025 είναι τουλάχιστον τρεις μήνες.
RSV, πνευμονιόκοκκος, κοκκύτης
Ως προς τον εμβολιασμό έναντι του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV), κατόπιν ιατρικής συνταγογράφησης, συστήνεται η χορήγηση μίας δόσης του εμβολίου σε άτομα που ανήκουν στις παρακάτω ομάδες αυξημένου κινδύνου:
1. Άτομα ηλικίας 75 ετών και άνω.
2. Άτομα ηλικίας 60 έως 74 ετών με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω
επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
• Χρόνιες σοβαρές καρδιαγγειακές παθήσεις (π.χ. συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια ισχαιμικής ή άλλης αιτιολογίας, μυοκαρδιοπάθεια, συγγενής καρδιοπάθεια, αλλά όχι απλή αρτηριακή υπέρταση).
• Χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις (άσθμα ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια σε χρόνια αγωγή, εμφύσημα, κυστική ίνωση, διάμεση πνευμονοπάθεια υπό αγωγή).
• Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια σταδίου 4 ή 5 (υπό εξωνεφρική κάθαρση).
• Σακχαρώδης διαβήτης με βλάβες οργάνων στόχος (διαβητική νεφροπάθεια,
νευροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, καρδιαγγειακή νόσος).
• Σοβαρή νοσογόνος παχυσαρκία με Δείκτη Μάζας Σώματος 40 kg/m2 και άνω
• Καταστάσεις μέτριας ή σοβαρής ανοσοκαταστολής (φαρμακευτική ή λόγω νόσου).
• Νευρολογικές ή νευρομυϊκές καταστάσεις που επηρεάζουν τον μηχανισμό της κατάποσης ή το αντανακλαστικό του βήχα, ή προκαλούν αδυναμία των μυών της αναπνοής.
• Χρόνια ηπατική ανεπάρκεια (π.χ. κίρρωση).
• Σοβαρές αιμοσφαιρινοπάθειες (π.χ. δρεπανοκυτταρική νόσος, θαλασσαιμία).
• Διαμονή σε κέντρα φροντίδας ηλικιωμένων ή άλλες δομές μακροχρόνιας φροντίδας.
Παράλληλα με τα παραπάνω, διαχρονική αξία έχει ο εμβολιασμός κατά του πνευμονιόκοκκου και του κοκκύτη. Ειδικότερα, για τον πνευμονιόκοκκο συστήνεται ο εμβολιασμός με μια δόση του 20δύναμου συζευγμένου πνευμονιοκοκκικού εμβολίου σε ενήλικες 65 ετών και άνω, καθώς και σε άτομα ηλικίας 18 έως 64 ετών με υποκείμενα νοσήματα.
Ομοίως, συστήνεται εμβολιασμός έναντι του πνευμονιόκοκκου (PCV) για όλα τα υγιή παιδιά 2–59 μηνών. Για τα παιδιά και τους εφήβους που παρουσιάζουν επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα συνιστάται εμβολιασμός και με τα δύο είδη πνευμονιοκοκκικών εμβολίων (πρέπει να προηγείται το PCV, είτε PCV13 ή PCV15, και σε ηλικίες ≥2 ετών να ακολουθεί τουλάχιστον 8 εβδομάδες αργότερα μια δόση του PPSV23). Παιδιά 2 ετών και άνω αυξημένου κινδύνου για σοβαρές πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις θα πρέπει να εμβολιάζονται επιπλέον του συζευγμένου PCV και με το PPSV23 το συντομότερο δυνατόν μετά τη διάγνωση του υποκείμενου επιβαρυντικού παράγοντα.
Ιός hMPV: 8 αλήθειες και μύθοι από έναν Έλληνα ειδικό
Πνευμονιόκοκκος: Πώς μεταδίδεται – Πώς μας προστατεύει το εμβόλιο
Αντιγριπικό: Ποιοι και πότε χρειάζονται αναμνηστική δόση – Οι ειδικοί απαντούν