Με ταχύ ρυθμό προχωρά η διαπραγμάτευση τιμών φαρμάκων επιτυγχάνοντας εξοικονόμηση για τον ΕΟΠΥΥ, που κινείται σε πάνω από μισό δις ευρώ για την τριετία 2020 – 2022, ενώ μόνο για το 2023 εκτιμάται ότι η εξοικονόμηση θα διαμορφωθεί στο 63% του συνολικού ποσού που επιτεύχθηκε σε τρία χρόνια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στο 8ο Συνέδριο για την Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας (HTA) η πρόεδρος της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, Νάντια Γκογκοζώτου, το όφελος για τον ΕΟΠΥΥ από τις διαπραγματεύσεις τιμών φαρμάκων την τριετία 2020-2022 ανέρχεται σε 630 εκατομμύρια ευρώ. Τα 81 εκατ ευρώ αντιστοιχούν στο 2020, τα 159 εκατ ευρώ στο 2022 και τα 390 εκατ ευρώ στο 2022. Μάλιστα, η εκτίμηση για το 2023 είναι πως η εξοικονόμηση από τις διαπραγματεύσεις τιμών φαρμάκων θα ανέλθει το μίνιμουμ στα 400 εκατ ευρώ.
Οι εξοικονομήσεις αυτές μεταφράζονται σε μείωση των αυτόματων επιστροφών (clawback), όπως ορίζουν οι στόχοι του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF). Η Ελλάδα, στο πλαίσιο των στόχων αυτών, έχει δεσμευτεί για μείωση του clawback, σε σχέση με το 2020, κατά 50 εκατ. ευρώ το 2022, κατά 150 εκατ. ευρώ το 2023, κατά 300 εκατ. ευρώ το 2024 και κατά 400 εκατ. ευρώ το 2025.
«Όχημα» για να εξοικονομούνται χρήματα υπέρ του ΕΟΠΥΥ είναι η εφαρμογή κλειστών προϋπολογισμών στα φάρμακα. Συνολικά από το 2018 έχουν υπογραφεί, μέσω της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, 563 συμφωνητικά με τις φαρμακευτικές εταιρείες για κλειστούς προϋπολογισμούς. Το 2022, υπογράφηκαν 268 συμφωνητικά, δηλαδή το 58,6% των συμφωνητικών της τετραετίας. Σε ό,τι αφορά το 2023, από τον Ιανουάριο, η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης έχει ήδη υπογράψει 124 συμφωνητικά, ενώ προς υπογραφή είναι άλλα 38. Πρόκειται για το 28% του συνολικού αριθμού συμφωνητικών (από το 2018).
Οι κλειστοί προϋπολογισμοί αφορούν σε μεγάλο θεραπευτικό εύρος. Ενδεικτικά, ορισμένες από τις κατηγορίες είναι οι βιταμίνες, τα φάρμακα για τον διαβήτη, το άσθμα, η ψωρίαση, η ηπατίτιδα C, η πολλαπλή σκλήρυνση, κ.ά.
Το ποσό των κλειστών προϋπολογισμών παρουσιάζει αλματώδη αύξηση από το 2020 στο 2023. Είναι χαρακτηριστικό ότι για το 2023 (πάνω από 1 δις ευρώ για ΕΟΠΥΥ και νοσοκομεία) είναι ήδη αυξημένο κατά 110 εκατ. σε σχέση με το 2022, ενώ εκκρεμούν ακόμη ορισμένες κατηγορίες προς διαπραγμάτευση. Για το 2024 έχουν δεσμευτεί πάνω από 142 εκατ ευρώ, υπερβαίνοντας το συνολικό ποσό των κλειστών προϋπολογισμών του 2020.
Μόνο εννέα αιτήσεις για αξιολόγηση σε εκκρεμότητα
Την ίδια στιγμή, «φορτσάτη» είναι και η Επιτροπή Αξιολόγησης και Αποζημίωσης Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης (ΕΑΑΦΑΧ). Όπως δείχνουν τα στοιχεία που παρουσίασε στο Συνέδριο HTA η πρόεδρος της Επιτροπής, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Εφηβικής Ιατρικής ΕΚΠΑ, Φλώρα Μπακοπούλου, συνολικά από τα μέσα Ιανουαρίου 2020, η ΕΑΑΦΑΧ δέχθηκε 994 αιτήσεις για αξιολόγηση, αριθμός που αντιστοιχεί σε 24 αιτήσεις το μήνα. Οι 274 εξ αυτών αφορούν σε καινοτόμα φάρμακα.
Η…πρόοδος που παρατηρείται και στο έργο της ΕΑΑΦΑΧ είναι αξιοσημείωτη. Το 2020 πραγματοποιήθηκαν 125 αξιολογήσεις, το 2021 οι αξιολογήσεις ανήλθαν σε 213, το 2022 σε 229 και το 2023 έως σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 48 αξιολογήσεις. Η κυρία Μπακοπούλου αιτιολόγησε τον εφετινό μικρό αριθμό πρώτον γιατί έχουν μειωθεί οι αιτήσεις και δεύτερον επειδή το 2023 μπήκε χωρίς καμία εκκρεμότητα προς αξιολόγηση. Αντίστοιχα μειωμένος είναι και ο χρόνος για την αξιολόγηση φαρμάκων. Οι εταιρείες περίμεναν το 2020 περίπου 160 ημέρες, το 2021 οι ημέρες μειώθηκαν σε 123, το 2022 σε 106 και σήμερα η αξιολόγηση έχει «πέσει» στις 32 ημέρες.
Διαβάστε επίσης:
Νοσοκομεία: Άμεση ενίσχυση με 70 εκατ. ευρώ για προμήθεια φαρμάκων
Φαρμακευτική δαπάνη: Ενίσχυση 150 εκατ. ευρώ – Ποιες φαρμακευτικές κατηγορίες ευνοούνται
ΕΟΠΥΥ: Σε ποια φάρμακα πέτυχε σημαντικές εκπτώσεις η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Τιμών