Μόνο θετικά νέα υποδεχόμαστε τα τελευταία χρόνια από το επιστημονικό μέτωπο της αντιμετώπισης της λοίμωξης HIV, με τις προκαταλήψεις όμως και τα ταμπού να εμποδίσουν την αναχαίτιση της πανδημίας αυτής, η οποία ήδη κρατά τέσσερις δεκαετίες. Σήμερα 1η Δεκεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS το μήνυμα είναι: Λέμε OXI στο φόβο της εξέτασης για τον HIV και στην Πλατεία Μοναστηράκι, από τις 11:00 μέχρι και τις 14:00 δίνουμε όλοι ραντεβού για να εξεταστούμε δωρεάν.
Κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται νέα περιστατικά μολύνσεων HIV, διότι υπάρχουν αδιάγνωστοι συνάνθρωποί μας οι οποίοι μη γνωρίζοντας μεταδίδουν. Κι όμως αν το γνώριζαν θα εξασφάλιζαν καλύτερη υγεία για τους ίδιους αλλά θα προστάτευαν και την υγεία των άλλων. Η εξέταση για τον ιό HIV είναι μια απλή διαδικασία – δίνοντας λίγο σάλιο ή μια σταγόνα αίμα από την άκρη του δακτύλου – που δίνει τη δυνατότητα στον οποιονδήποτε να γνωρίζει αν έχει μολυνθεί, ώστε να λάβει γρήγορα την κατάλληλη θεραπεία και να συνεχίσει φυσιολογικά τη ζωή του. Γνωρίζοντας την αλήθεια προστατεύουμε τον εαυτό μας, τον/την σύντροφό μας και την κοινωνία.
Όπως αναφέρει στο ygeiamou.gr ο παθολόγος και επιστημονικός συνεργάτης στην Δ’ Παθολογική Μονάδα του ΠΓΝ «Αττικόν» Κωνσταντίνος Πρωτoπαπάς, «πλέον μέσω των θεραπειών που διαθέτουμε για τον ιό HIV, έχουμε σχεδόν ισοφαρίσει το προσδόκιμο ζωής των ατόμων που ζουν με HIV με εκείνων που ζουν χωρίς τον ιό. Αυτό που καθορίζει το προσδόκιμο ζωής ενός ατόμου που ζει με λοίμωξη HIV δεν είναι ο ίδιος ο ιός, αλλά άλλοι παράγοντες όπως η κληρονομικότητα, ο τρόπος ζωής, η χρήση ουσιών, το κάπνισμα και γενικότερα οι καταχρήσεις. Επίσης αυτό που θα παίξει ρόλο σε σχέση με τη λοίμωξη και το προσδόκιμο επιβίωσης, είναι το εάν διαγνωστεί κάποιος αργά, δηλαδή αν έχουν περάσει κάποια χρόνια από τη μόλυνση και δεν το γνωρίζει, με αποτέλεσμα να έχει επηρεαστεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Σύμφωνα δε με στοιχεία, στην Ευρώπη φαίνεται πως οι μισοί απ’ όσους διαγιγνώσκονται έρχονται στην δομές υγείας αργά, δηλαδή έχει περάσει αρκετό διάστημα, ενώ επίσης ένας στους τέσσερις δηλαδή το 25% όταν έρχεται είναι ήδη σε ανοσοκαταστολή και κινδυνεύει να νοσήσει. Θα έλεγα ότι ένας άνθρωπος που είναι σεξουαλικά δραστήριος και δεν έχει σταθερό σύντροφο καλό θα ήταν μία με δύο φορές το χρόνο να εξετάζεται. Για κάποιον άλλον ίσως να μην χρειάζεται αυτή η συχνότητα, αλλά κανέναν δεν έβλαψε η εξέταση».
Ο κ. Πρωτοπαπάς εντοπίζει και μια όμως παράμετρο η οποία δείχνει πόσο ταμπού αποτελεί ακόμη η εξέταση για τον ιό HIV. «Ένα δυσάρεστο γεγονός το οποίο έχουμε διαπιστώσει, είναι ότι ενώ έρχονται άτομα σε επαφή με το σύστημα υγείας χάνετε η ευκαιρία διάγνωσης γιατί απλά και οι γιατροί δεν εξετάζουν όσο θα έπρεπε, επειδή θεωρείται ένα θέμα γενικά ταμπού το να ζητήσεις από ένα άτομο που θα απευθυνθεί στο σύστημα υγείας να εξεταστεί για HIV. Έχουμε αντιληφθεί περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι θα μπορούσαν να είχαν διαγνωστεί νωρίτερα αλλά όταν ήρθαν σε επαφή με το σύστημα υγείας δυστυχώς δεν τους προτάθηκε να εξεταστούν. Μάλιστα σύμφωνα με στοιχεία τα οποία παρουσιάστηκαν στο τελευταίο Πανελλήνιο Συνέδριο AIDS, σε μια εργασία με επικεφαλής την καθηγήτρια Μήνα Ψυχογυιού, με στοιχεία από 10 Μονάδες Λοιμώξεων, βρέθηκε ότι το 40% των ανθρώπων που διαγνώστηκαν την τελευταία τριετία θα μπορούσαν να είχαν διαγνωστεί νωρίτερα».
Η εξίσωση U=U
Στη HIV λοίμωξη η εξίσωση U=U (προκύπτει από τα αρχικά των αγγλικών λέξεων Undetectable και Untransmittable) αποτελεί την επιστημονική τεκμηρίωση που αλλάζει όλα όσα γνωρίζαμε παλιότερα για τον ιό HIV και τους τρόπους μετάδοσης του, καθώς αποδεικνύει ότι ένα άτομο που ζει με HIV, λαμβάνει αντιρετροϊκή αγωγή και έχει επιτύχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο στο αίμα του, δε μπορεί πρακτικά να μεταδώσει τον ιό στον ερωτικό του σύντροφο. Και η μείωση του ιικού φορτίου στην κοινότητα σημαίνει ελάττωση της επιδημίας.
Νέα αντιρετροϊκά θεραπευτικά σχήματα
Όσον αφορά στις νέες θεραπείες υπάρχουν πολλές θετικά νέα και το καλό είναι ότι φυσικά η έρευνα δεν σταματάει καθόλου.
«Υπήρξε κάποια περίοδος που ένας άνθρωπος με λοίμωξη HIV έπρεπε να παίρνει ακόμα και πάνω από 20 χάπια τη μέρα όταν συνειδητοποιήσαμε ότι για να αντιμετωπίσουμε τον ιό θα έπρεπε να δίνουμε συνδυασμό θεραπειών, δηλαδή ένα κοκτέιλ φαρμάκων. Σήμερα η θεραπεία αφορά στη χορήγηση ενός χαπιού την ημέρα, χωρίς παρενέργειες και πλέον πηγαίνουμε με μεγάλη ταχύτητα προς την ανακάλυψη αγωγής μακράς δράσης. Ήδη κυκλοφορεί ενέσιμο φάρμακο σε κάποιες χώρες και αφορά σε δίμηνη θεραπεία. Δηλαδή το άτομο με HIV λαμβάνει δύο ενέσεις σε μια ημέρα και μετά επανέρχεται μετά από δύο μήνες. Κι εδώ περιμένουμε κι άλλες θεραπείες μακράς διάρκειας που μπορεί να γίνονται πιο αραιά, δηλαδή να τις λαμβάνει κάποιος δύο φορές το χρόνο» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Πρωτόπαπας.
Αν θες να μάθεις βάζεις δάχτυλο
Η βιοφαρμακευτική εταιρεία Gilead Sciences, με την υποστήριξη της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS (Ε.Ε.Μ.Α.Α.), του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή» και υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων, συνεχίζει και φέτος τις δράσεις ενημέρωσης ενάντια στο στίγμα της εξέτασης για τον ιό HIV.
Με σύνθημα «Αν θες να μάθεις βάζεις δάχτυλο», στην Πλατεία Μοναστηρακίου, από τις 11:00 έως τις 14:00, όποιος επιθυμεί μπορεί να εξεταστεί δωρεάν στο ειδικό περίπτερο που έχει στηθεί σε συνεργασία με το ΑthCheckpoint, αρκεί να υποβληθεί σε ένα μικρό τσίμπημα στο ακροδάχτυλό του ώστε να συλλεχθεί μια σταγόνα αίμα.
Στόχος της δράσης – που εντάσσεται στην εκστρατεία #ZeroStigma της Gilead Sciences – είναι να μάθει ο καθένας μας το “HIV status” με μια απλή εξέταση, καθώς ο ιός αφορά όλους ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, την σεξουαλικότητα και τις επιλογές.
Σύμφωνα με τον κ. Στέργιο Μάτη, προϊστάμενο του ΑthCheckpoint , «η πρόσβαση στην εξέταση για τον ιό HIV με τα χρόνια έχει αλλάξει πια. Πλέον υπάρχουν πολλά σημεία στα οποία μπορεί να απευθυνθεί κάποιος ώστε να εξεταστεί δωρεάν και νόμιμα όπως είναι για παράδειγμα το Check Point, τα δημοτικά ιατρεία του Δήμου Αθηναίων και το Κέντρο Σεξουαλικής Υγείας του ΕΟΔΥ στην Πολυκλινική Αθηνών. Και αυτό διότι μετά το 2011, στην κρίση δεν ήταν ανώνυμη και δωρεάν η εξέταση για τον HIV. Αυτό έκανε πολύ κόσμο να αποφεύγει την εξέταση λόγω της πιθανότητας έκθεσης των προσωπικών τους δεδομένων. Διότι ακόμη και αν πληρώνεις για να παραλάβεις τα αποτελέσματα της εξέτασης χρειάζονται ταυτότητα. Δυστυχώς εξακολουθεί και τώρα ακόμη να είναι στιγματισμένη η εξέταση. Γιατί για παράδειγμα αν ένας ετεροφυλόφιλος πάει σε μια παρέα και πει ότι εξετάστηκε για HIV, συνήθως η πρώτη εντύπωση που δημιουργεί είναι ότι για ποιο λόγο έκανε την εξέταση. Μήπως επειδή κάνει σεξ με άλλους άντρες ή μήπως κάνει χρήση ναρκωτικών. Έτσι δημιουργήθηκε ένας φόβος στον κόσμο να αποφεύγει την εξέταση. Δημιουργήθηκε λοιπόν το Check Point όπου μπορεί κάποιος να κάνει την εξέταση γρήγορα ανώνυμα και να είναι και εμπιστευτική. Και αυτή διαδικασία δίνει μία δυνατότητα περιορισμού της εξάπλωσης της HIV λοίμωξης γιατί από τη μια οι πρακτικές που ακολουθούμε και τα μέτρα πρόληψης από την άλλη όμως είναι απόλυτα σημαντική και η εξέταση».
Συμπληρώνει ακόμα ότι σε μια χώρα με σημαντική έλλειψη σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία και γενικότερα ενημέρωσης για τη λοίμωξη, το Check Point έχει εκπαιδεύση μια ολόκληρη γενιά: τα τελευταία 10 χρόνια το επισκέφτηκαν πολλές χιλιάδες οφελούμενα άτομα καθώς έχουν ήδη γίνει 118.000 τεστ. Επίσης οι διαγνώσεις του Check Point συμμετέχουν σε ποσοστό 25-30% στο σύνολο των διαγνώσεων HIV τα τελευταία χρόνια.
Και αναφερόμενος ο κ. Μάτης στη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS σημειώνει ότι «είναι μια μέρα η οποία πρέπει να μας υπενθυμίζει ότι τα προηγούμενα χρόνια χάθηκαν πολλοί άνθρωποι, είναι μια μέρα μνήμης. Πολλοί λένε παγκόσμια ημέρα κατά του AIDS όμως δεν είναι κατά του AIDS. Είναι παγκόσμια ημέρα AIDS, και δεν πρέπει να υπάρχει φυσικά εφησυχασμός σε όλους τους ανθρώπους. Ο ιός HIV εξακολουθεί να είναι επικίνδυνος αν δεν μπει σε μία νόρμα να το διαχειριστεί ο καθένας μας. Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν δεν ακολουθήσεις αυτό που πρέπει, δηλαδή την αγωγή, την παρακολούθηση, οι επιπτώσεις του HIV θα είναι ίδιες με αυτές του παρελθόντος. Το γεγονός ότι υπάρχουν καινούργια κρούσματα σημαίνει ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν διαγνωστεί και φυσικά δε λαμβάνουν θεραπεία, η οποία θωρακίζει το ανοσοποιητικό, καταστέλλει τα επίπεδα του ιού σε σημείο που να μην πάθει κάτι ο άνθρωπος και κατ’ επέκταση βεβαίως να μη μεταδίδει τον ιό. Αν μπορούσαμε τώρα να κάνουμε όλοι εξέταση, αν και θα πρέπει αυτό να είναι επιθυμία μας τότε θα ήταν πολύ πιθανόν να είχε εξαφανιστεί ο ιός».
Από την πλευρά του ο υπεύθυνος επικοινωνίας της «Θετικής Φωνής» Γιώργος Κεράτσας λέει πως «αν και τα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με τον HIV έχουν πλέον αλλάξει εντελώς, δυστυχώς δεν τα έχει εμπεδώσει η ελληνική κοινωνία και εξακολουθούν να υφίστανται διακρίσεις και στίγμα τα άτομα που ζουν με HIV».
Σύμφωνα με τον κ. Κεράτσα «υπάρχει μεγάλος φόβος και στίγμα γύρω και από την εξέταση και πολλά άτομα εξακολουθούν να φοβούνται καθώς την έχουν συνδέσει με διάφορες ταυτότητες. Αν και γνωρίζουμε πως είναι κάτι πολύ θεμιτό και βοηθάει στην έγκαιρη διάγνωση και φυσικά στην γενικότερη πορεία της λοίμωξης. Σήμερα τα άτομα που ζουν με τον ιό δεν αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα στην καθημερινότητά τους και την υγεία τους, καθώς λαμβάνουν καθημερινά σε ένα χάπι την αντιρετροϊκή αγωγή τους και εξακολουθούν να έχουν υγεία».
Στόχος οι μηδενικές νέες διαγνώσεις
Υπενθυμίζει παράλληλα ο υπεύθυνος επικοινωνίας της «Θετικής Φωνής» τον στόχο της UNAIDS για έως το 2030 α) σχεδόν μηδενικές νέες διαγνώσεις, β) το 95% του πληθυσμού που φέρει τον ιό να έχει διαγνωστεί και γ) να έχουν πρόσβαση στην θεραπεία όλοι οι φορείς του ιού, έτσι ώστε να έχουν μία ανιχνεύσιμο οίκο φορτίο. «Όμως για να το πετύχουμε αυτό χρειαζόμαστε ενημέρωση και πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης. Δυστυχώς το κοινό δεν έχει εμπεδώσει όλα όσα έχουν συμβεί τις τελευταίες δεκαετίες», τονίζει ο κ. Κεράτσας.
Και καταλήγει λέγοντας πως χρειαζόμαστε και θεσμικές αλλαγές, νομικές ενέργειες. «Φέτος ευτυχώς είμαστε στην ευχάριστη θέση να έχουμε ήδη κάποιες. Όπως είναι για παράδειγμα η απαγόρευση των διακρίσεων στους επαγγελματικούς χώρους σε βάρος των ατόμων με HIV, η επικείμενη θεσμοθέτησης της ηλεκτρονική συνταγογράφησης της αντιρετροϊκής αγωγής, η συμπερίληψη των ατόμων που ζουν HIV στις διαδικασίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Αλλά φυσικά πάντα στοχεύουμε στο καλύτερο. Γιατί το στίγμα εξακολουθεί να υπάρχει και θα πρέπει η Πολιτεία να κάνει το πρώτο βήμα και να ακολουθήσει στη συνέχεια και κοινωνία», λέει.
Διαβάστε επίσης:
