Η 8η Μαΐου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου των Ωοθηκών, με σκοπό την επαρκή και αξιόπιστη ενημέρωση των γυναικών αλλά και την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για αυτή την ασθένεια.
Ο καρκίνος των ωοθηκών παρόλο που είναι λιγότερα συχνός από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας ή τον καρκίνο του ενδομητρίου, είναι ο πιο θανατηφόρος, χωρίς να υπάρχει για αυτόν αξιόπιστο τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου. Πολλές φορές τα συμπτώματα συγχέονται με άλλες, λιγότερο σοβαρές ασθένειες (όπως το ευερέθιστο έντερο) και οι περισσότερες γυναίκες αναζητούν βοήθεια αφού ο καρκίνος έχει ήδη εξαπλωθεί, γεγονός που καθιστά δυσκολότερη τη θεραπεία.
Κάθε γυναίκα στον κόσμο κινδυνεύει να αναπτύξει καρκίνο των ωοθηκών, ο οποίος αποτελεί σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας την 8η συχνότερη αιτία θνητότητας από καρκίνο στις γυναίκες, ενώ είναι ο 7ος συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες. 314.000 γυναίκες διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο ενώ 207.000 γυναίκες θα πεθάνουν από αυτόν το καρκίνο κάθε χρόνο. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της GLOBOCAN για το 2020, μέχρι το 2040 ο αριθμός των γυναικών σε όλο τον κόσμο που θα διαγνωστούν με καρκίνο των ωοθηκών θα αυξηθεί σχεδόν κατά 37% φτάνοντας τις 428.966. Ο αριθμός των γυναικών που πεθαίνουν από καρκίνο των ωοθηκών κάθε χρόνο προβλέπεται να αυξηθεί σε 313.617, μια αύξηση άνω του 50% από το 2020.Τα ποσοστά πενταετούς επιβίωσης για τον καρκίνο των ωοθηκών ποικίλλουν μεταξύ των χωρών. Για παράδειγμα, στις πιο ανεπτυγμένες χώρες, τα τρέχοντα ποσοστά κυμαίνονται από 36% έως 46%, όπου αντίστοιχα τα ποσοστά πενταετούς επιβίωσης για τον καρκίνο του μαστού αγγίζουν το 90%.
Ο «καρκίνος των ωοθηκών» δεν είναι ένας μόνο τύπος, μάλλον είναι ένας γενικός όρος για μια σειρά διαφορετικών τύπων καρκίνου που επηρεάζουν τις ωοθήκες, τις σάλπιγγες και την πρωτογενή περιτοναϊκή κοιλότητα. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περισσότεροι από 30 διαφορετικοί τύποι καρκίνου των ωοθηκών και υπάρχει πολύ μεγάλη ποικιλία στη συχνότητα εμφάνισης και τις προοπτικές όσον αφορά τους διαφορετικούς τύπους.
Η έγκαιρη διάγνωση είναι πάρα πολύ σημαντική για την σωστότερη θεραπεία.Η χειρουργική επέμβαση, η χημειοθεραπεία αλλά και ο συνδυασμός των δύο οδηγούν σε καλύτερα ποσοστά επιβίωσης. Για αυτό το λόγο η ενημέρωση για τους παράγοντες κινδύνου, η γνώση των συμπτωμάτων και των ενδείξεων, καθώς και το οικογενειακό ιστορικό είναι όλα εξίσου σημαντικά για τον εντοπισμό της νόσου νωρίτερα.
Εάν μια γυναίκα αντιμετωπίζει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας για τρεις συνεχόμενες εβδομάδες, θα πρέπει να επισκεφθεί το γιατρό της για περαιτέρω αξιολόγηση:
- Επίμονο αίσθημα φουσκώματος στην κοιλιά
- Αίσθημα κορεσμού μετά την κατανάλωση μικρού γεύματος
- Πόνος στην πύελο ή την κοιλιά
- Αλλαγές στο ουροποιητικό σύστημα (Επείγουσα ούρηση, ή συχνοουρία).
Άλλα συμπτώματα είναι
- Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου.
- Μη φυσιολογική αιμορραγία – Οποιαδήποτε μετεμμηνοπαυσιακή αιμορραγία θα πρέπει πάντα να ελέγχεται από τον γιατρό σας.
- Υπερβολική κούραση χωρίς αιτία
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
Οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο των ωοθηκών είναι η ηλικία, ο τρόπος ζωής, το ιστορικό αναπαραγωγής και το οικογενειακό ιστορικό.
Ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών είναι ιδιαίτερα αυξημένος σε γυναίκες με συγκεκριμένες κληρονομικές γενετικές ανωμαλίες, όπως μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1 ή BRCA2, ή άλλες αλλοιώσεις στο γενετικό προφίλ, που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης του.
Οι τρόποι διάγνωσης είναι συνδυαστικά η πυελική εξέταση, το διακολπικό ή πυελικό υπερηχογράφημα και η εξέταση αίματος για την πρωτεΐνη CA-125. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γιατροί μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν αξονική τομογραφία ή PETscan ως μέρος της διαγνωστικής διαδικασίας. Όμως ο μόνος σίγουρος τρόπος για να διαπιστωθεί εάν μία ασθενής έχει καρκίνο των ωοθηκών είναι μέσω της βιοψίας.
Σε μια παγκόσμια έρευνα που έκανε η worldovariancancercoalition.org η οποία βασίζεται στις απαντήσεις από περισσότερες από 1.500 γυναίκες που ζουν με καρκίνο των ωοθηκών, διαπίστωσε ότι 9 στις 10 γυναίκες παρουσίασαν πολλαπλά συμπτώματα πριν από τη διάγνωση, ανεξάρτητα από το στάδιο της διάγνωσης ή τον τύπο του καρκίνου των ωοθηκών. Ανησυχητικά, η μελέτη επίσης διαπίστωσε ότι πάνω από τα δύο τρίτα των γυναικών δεν είχαν ακούσει για τον καρκίνο των ωοθηκών ή δεν γνώριζαν τίποτα για αυτόν, πριν από τη διάγνωσή τους.
Η ευαισθητοποίηση σχετικά με τον καρκίνο των ωοθηκών και τα συμπτώματά του με τις γυναίκες –και τους κλινικούς γιατρούς– είναι απαραίτητη εάν θέλουμε να μειώσουμε τις καθυστερήσεις στη διάγνωση.
Καθώς δεν υπάρχει κανένα συνηθισμένο, απλό τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου για την ανίχνευση του καρκίνου των ωοθηκών είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μην αμελούμε το ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο όπου θα συζητήσουμε οποιαδήποτε αλλαγή βλέπουμε ή νιώθουμε στο αναπαραγωγικό μας σύστημα. Πρέπει να ακούμε το σώμα μας και να το εμπιστευόμαστε και να ζητήσουμε βοήθεια από τον ειδικό γιατρό που θα μπορέσει να αναγνωρίσει τα σημάδια.
Το Γ.Ν.Α Αλεξάνδρα στην Αθήνα καθώς και το νοσοκομείο Παπαγεωργίου στην Θεσσαλονίκη είναι αναγνωρισμένα κέντρα αναφοράς για τον καρκίνο των Ωοθηκών από το ESGO την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Γυναικολόγων Ογκολόγων,ESGO.
Ο Σύλλογος Κ.Ε.Φ.Ι. και η Ομάδα Ασθενών Γυναικολογικού Καρκίνου «Εριφύλη»Κ.Ε.Φ.Ι., συμμετέχουν στην παγκόσμια προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης που γίνεται από τoν Παγκόσμιο Συνασπισμό για τον Καρκίνο των Ωοθηκών,WorldOvarianCancerCoalition , από το Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Ομάδων Γυναικολογικού Καρκίνου, ENGAGE και την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Γυναικολόγων Ογκολόγων ESGO, με τίτλο «Καμιά Γυναίκα Να Μην Μείνει Πίσω» “Νo Woman Left Behind” μέσω ποστ στα Μέσα Μαζικής Δικτύωσης και με μία εκδήλωση ενδυνάμωσης στα γραφεία του Συλλόγου για τα μέλη μας με καρκίνο Ωοθηκών.
