Σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο για την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή αποκτά η Ελλάδα με το σχέδιο νόμου που θα τεθεί προς ψήφιση εντός του Μαΐου στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Ο Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής, Επιστημονικός Διευθυντής της «Γένεσις Αθηνών» Δρ. Κωνσταντίνος Πάντος εξηγεί στο protothema.gr και το ygeiamou.gr τους λόγους που επέβαλαν τις νομοθετικές αλλαγές.

Σύμφωνα με όσα παρουσιάστηκαν την Παρασκευή στο υπουργικό συμβούλιο το νέο νομοθετικό πλαίσιο επιφέρει δύο σημαντικές αλλαγές: την αύξηση του ορίου ηλικίας στα 54 έτη και τη νομική κατοχύρωση της κρυοσυντήρησης ωαρίων για κοινωνικούς λόγους. Επίσης καταργείται η απαιτούμενη συναίνεση του συζύγου για την κρυοσυντήρηση των ωαρίων ενώ επιτρέπεται στη διαζευγμένη γυναίκα να κάνει χρήση των κρυοσυντηρημένων ωαρίων της χωρίς τη συναίνεση του συζύγου/συντρόφου.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα έκανε λόγο για «καινοτόμο νομοσχέδιο για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή», υπογραμμίζοντας ότι «όλα τα ζευγάρια, άνδρες και γυναίκες, που θέλουν να κάνουν οικογένεια με αυτήν την επιλογή μπορούν να πραγματοποιήσουν τα σχέδια και τα όνειρά τους. Ένα ευαίσθητο θέμα των καιρών μας βρίσκει τον δρόμο για τη λύση του».

Τι επέβαλε τον εκσυγχρονισμό του νομικού πλαισίου

Η Ελλάδα διαχρονικά θεωρείται πρωτοπόρος στον τομέα της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, με τους ειδικούς επιστήμονες στον τομέα αυτό της Ιατρικής να αποτελούν σημείο αναφοράς στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Σήμερα στη χώρα λειτουργούν περισσότερες από 45 Μονάδες Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και – εκτός από τα ζευγάρια που διαμένουν στην Ελλάδα – βοηθούν ετησίως υπογόνιμια ζευγάρια από περισσότερες από 67 χώρες να αποκτήσουν υγιή παιδιά.

«Η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικό επιστημονικό δυναμικό και πάντα είχε μια προοδευτική νομοθεσία σε ότι αφορά στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή. Το μέχρι τώρα ισχύον νομικό πλαίσιο είχε τεθεί σε εφαρμογή το 2005 και για τα τότε δεδομένα θεωρούνταν πρωτοπόρο σε σχέση με άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Αλλά με τα σημερινά επιστημονικά και κοινωνικά δεδομένα είναι πια ξεπερασμένο. Δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις κοινωνικές και επιστημονικές εξελίξεις που έχουν συμβεί», εξηγεί ο Δρ. Πάντος.

Το νέο πλαίσιο κατοχυρώνει νομικά την κρυοσυντήρηση ωαρίων για κοινωνικούς λόγους. Μέχρι σήμερα επιτρέπεται η κρυοσυντήρηση ωαρίων μόνο για ιατρικούς λόγους, δηλαδή λόγω σοβαρού προβλήματος υγείας με επιπτώσεις στο αναπαραγωγικό σύστημα (π.χ. καρκίνος) για να είναι νομικά κατοχυρωμένη η κρυοσυντήρηση ωαρίων αλλά και σπέρματος.

«Σήμερα άνδρες και γυναίκες επιλέγουν να τεκνοποιήσουν σε μεγαλύτερη ηλικία απ’ ότι οι προηγούμενες γενιές, δίνοντας προτεραιότητα σε σπουδές και επαγγελματική εξέλιξη. Η κατάψυξη ωαρίων και σπέρματος είναι μια αποτελεσματική μέθοδος διατήρησης της γονιμότητας, που έπρεπε να κατοχυρωθεί νομικά τόσο για ιατρικούς λόγους – όπως με τον προηγούμενο νόμο – όσο και κοινωνικά. Πολλές νέες γυναίκες επιθυμούν να καταψύξουν ωάρια – συνήθως έως την ηλικία των 35 ετών – και να τα χρησιμοποιήσουν σε μεταγενέστερο χρόνο για να αποκτήσουν απογόνους με τη βοήθεια της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής», σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής.

Τα νεότερα επιστημονικά και κοινωνικά δεδομένα επέβαλαν και την αύξηση του ορίου ηλικίας στα 54 έτη για την υποβολή σε κύκλο IVF. «Άλλες χώρες, όπως το Ισραήλ και η Αυστραλία ήδη εδώ και χρόνια έχουν ως ηλικιακό όριο τα 54 έτη για την υποβολή σε IVF. Αμερικανικά επιστημονικά δεδομένα που είναι ήδη γνωστά από 2016 τεκμηριώνουν την ασφάλεια της κύησης, εφόσον δεν υπάρχει υποκείμενο νόσημα, σε γυναίκες ηλικίας έως και 55 ετών. Στο αντίστοιχο νομοθετικό πλαίσιο των ΗΠΑ υπάρχει ως σύσταση να γίνεται ‘με προσοχή’ η προσπάθεια για τεκνοποίηση σε ηλικία 55 ετών και άνω. Η Ελλάδα έπρεπε λοιπόν να αυξήσει το ηλικιακό όριο στα 54 έτη για να συγχρονιστεί με τα διεθνή επιστημονικά και κοινωνικά δεδομένα», εξηγεί ο Δρ. Κωνσταντίνος Πάντος.

Πόλος έλξης για υπογόνιμα ζευγάρια η Ελλάδα

Το νέο νομοθετικό πλαίσιο της Ελλάδας για την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή αναμένεται να τονώσει το ενδιαφέρον των υπογόνιμων ζευγαριών από άλλες χώρες να εμπιστευθούν τις εγχώριες υποδομές.

«Η Ελλάδα είναι πρωτοπόρος στο ερευνητικό και κλινικό πεδίο της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Υποδεχόμαστε υπογόνιμα ζευγάρια από 67 χώρες του κόσμου και τα βοηθάμε να κάνουν πραγματικότητα το όνειρο τους για ένα παιδί. Κι αυτό μας καθιστά προορισμό ιατρικού τουρισμού. Με τον νέο νόμο οι 45 και πλέον Μονάδες IVF της χώρας είναι έτοιμες να υποδεχθούν περισσότερα ζευγάρια που θέλουν να τεκνοποιήσουν. Ενώ παράλληλα δεν θα υπάρχει λόγος για τα ελληνικά ζευγάρια να αναζητούν λύσεις υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε όμορες χώρες, όπως η Αλβανία, που έχουν πιο χαλαρά ηλικιακά όρια», καταλήγει ο Επιστημονικός Διευθυντής της «Γένεσις Αθηνών» συμπληρώνοντας ότι «παράλληλα με την αύξηση του ηλικιακού ορίου στα 54 έτη, θα πρέπει να αυξηθεί και το χρονικό πλαίσιο για την κρυοσυντήρηση των ωαρίων πέραν των 25 ετών. Ήδη υπάρχουν περιπτώσεις (π.χ. κορίτσια που νόσησαν από καρκίνο στα 13-14 έτη και συλλέξαμε ωάρια πριν την ογκολογική θεραπεία) όπου αυτό το εύρος χρόνου συντήρησης του βιολογικού υλικού δεν είναι επαρκές για να υλοποιηθεί το πλάνο για την απόκτηση απογόνων. Στην Αγγλία το αντίστοιχο χρονικό όριο είναι τα 50 χρόνια. Θα μπορούσαμε και στην Ελλάδα να αυξήσουμε τον χρόνο διατηρησης πολύτιμου βιολογικού υλικού, όπως το ωάριο και το σπέρμα».

Eιδήσεις σήμερα: 

Μέτρα για τον κορωνοϊό: Οι νέες χαλαρώσεις που ισχύουν από σήμερα και… οι μάσκες που μένουν