*γράφει η Γεωργία Σαδανά
Ένα ντόμινο μέτρων εξελίσσεται με ραγδαίους ρυθμούς τις τελευταίες ώρες στην ευρωπαϊκή ήπειρο, καθώς η πανδημία του κορωνοϊού την έχει στοχεύσει περισσότερο από κάθε άλλη περιοχή του πλανήτη. Μετά τη σφοδρότητα, με την οποία πλήττει ακόμη και οργανωμένες υγειονομικά χώρες -όπως η Γερμανία- το τέταρτο πανδημικό κύμα, η αναδυόμενη παραλλαγή Omicron έρχεται να δοκιμάσει στο έπακρο τις υγειονομικές αντοχές των ευρωπαϊκών κρατών, σύμφωνα με τις προβλέψεις των ειδικών.
Μπροστά στην νέα, δυσοίωνη κατάσταση για την ευρωπαϊκή επικράτεια, γενικό συναγερμό έχουν σημάνει τα περισσότερα κράτη της Γηραιάς Ηπείρου, προχωρώντας σε άμεσα περιοριστικά μέτρα και υποχρεωτικό εμβολιασμό του πληθυσμού τους ως αντίβαρο στην ορμή της πανδημίας. Την «πολεμική» ετοιμότητα απέναντι στην πανδημία υπαγορεύει και η εκτίμηση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), σύμφωνα με την οποία παραλλαγή Όμικρον είναι πιθανόν να κυριαρχήσει στην Ευρώπη «τους προσεχείς μήνες», προκαλώντας επί ευρωπαϊκού εδάφους περισσότερο από το ήμισυ των κρουσμάτων της Covid-19.
«Με βάση μαθηματικά μοντέλα που επεξεργάσθηκε το ECDC, υπάρχουν ενδείξεις ότι η Όμικρον είναι πιθανόν να προκαλεί τους προσεχείς μήνες περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου των μολύνσεων με τον SARS-CoV-2 στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο που περιλαμβάνει τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ και την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και την Νορβηγία», αναφέρεται στην ανακοίνωση του ECDC, τη στιγμή που η νέα παραλλαγή αφίχθη σε τουλάχιστον 15 ευρωπαϊκές χώρες.
«Υπό κατάληψη» 15 σημεία
Στην πρόβλεψη του ECDC συνηγορούν τα επιβεβαιωμένα κρούσματα της νέας παραλλαγής στον ευρωπαϊκό χώρο, αφού αυτή είναι πλέον παρούσα τουλάχιστον 15 σημεία του ευρωπαϊκού χάρτη, ανάμεσα στα οποία και η Ελλάδα, μετά την ταυτοποίηση του πρώτου κρούσματος στα Χανιά.
Μέχρι αυτή τη στιγμή, κρούσματα της Omicron έχουν εντοπιστεί στις εξής χώρες : Αυστρία (4), Βέλγιο (3), Τσεχία (1), Δανία (6), Γαλλία (2 εκ των οποίων 1 στη Ρεoυνιόν), Γερμανία (10), Ελλάδα (1), Ισλανδία (1), Ιρλανδία (1), Ιταλία (9), Ολλανδία (16), Νορβηγία (4), Πορτογαλία (14), Ισπανία (3) και Σουηδία (4), ενώ η πλειοψηφία τους προέρχεται από ταξιδιώτες αφρικανικών χωρών.
Η παρουσία της Omicron στις παραπάνω ευρωπαϊκές χώρες προκάλεσε άμεσα αντανακλαστικά στις ηγεσίες τους, με δεδομένο ότι ο κίνδυνος από την νέα παραλλαγή είναι «πολύ υψηλός», σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ήδη, σειρά ευρωπαϊκών χωρών έχουν λάβει νέα περιοριστικά μέτρα, ενώ στις περισσότερες από τις χώρες, όπου εμφανίστηκε η παραλλαγή Omicron, έχει καταστεί υποχρεωτικός εμβολιασμός. Επιπλέον, με νωπή την εμπειρία των προηγούμενων κυμάτων της πανδημίας, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες επίσπευσαν τη λήψη άμεσων μέτρων, σε μια προσπάθεια να αναχαιτίσουν την περαιτέρω διάδοση της παραλλαγής μέσα στην κοινότητα.
Αναγκαίος ο εμβολιασμός
Δίνοντας μια ευρωπαϊκή μάχη με το χρόνο, «χρειάζεται μια πολυεπίπεδη προσέγγιση για την καθυστέρηση της περεταίρω εξάπλωσης της Όμικρον στην ΕΕ/ΕΟΧ. Είναι αναγκαίος ο εμβολιασμός όσων είτε δεν έχουν ακόμα εμβολιαστεί είτε δεν έχουν ακόμα ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους, καθώς και η χορήγηση ενισχυτικών δόσεων στα άτομα άνω των 40 ετών», τόνισε η διευθύντρια του ECDC, κινητοποιώντας τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Σε μια προσπάθεια να προλάβουν τις εξελίξεις, πλάνο υποχρεωτικού εμβολιασμού και νέων περιορισμών έχουν καταρτίσει ήδη οι ισχυρότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη στιγμή που η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εκτίμησε πως η συζήτηση για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού «είναι μια συζήτηση που πιστεύω ότι πρέπει να γίνει».
Σύμφωνα με τα σχέδια έκτακτης ανάγκης που έχουν καταρτιστεί στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες προβλέπεται:
Γαλλία: Υποχρεωτικός εμβολιασμός για τους άνω των 65 ετών από τις 15 Δεκεμβρίου.
Αυστρία: Καθολικός υποχρεωτικός εμβολιασμός από την 1η Φεβρουαρίου και εφαρμογή lockdown. Από τον εμβολιασμό εξαιρούνται έγκυες, βαριά ασθενείς και παιδιά κάτω των 12 ετών, ενώ επιβάλλεται πρόστιμο 3.600 ευρώ ή 4 εβδομάδες φυλάκισης, σε όσους δεν προσέλθουν μετά από δύο κλήσεις για εμβολιασμό.
Βρετανία: Υποχρεωτική τρίτη δόση για όλους τους ενήλικες Βρετανούς πολίτες, ξεκινώντας από τις μεγαλύτερες ηλικίες, μέχρι τα τέλη του ερχόμενου Ιανουαρίου.
Γερμανία: Γενικό lockdown για τους ανεμβολίαστους σε όλη τη χώρα αποφάσισαν σήμερα ομοσπονδία και κρατίδια, ενώ υποχρεωτικό εμβολιασμό εισηγήθηκε η απερχόμενη Καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ από τον Φεβρουάριο.
Όπως αποφασίστηκε σήμερα, στη Γερμανία η πρόσβαση σε καταστήματα λιανικού εμπορίου, εστίασης και ψυχαγωγίας (εστιατόρια, κινηματογράφους, θέατρα κλπ), θα επιτρέπεται στο εξής μόνο σε όσους έχουν εμβολιαστεί κατά της Covid-19 ή αναρρώσει από τη νόσο. Τα νυχτερινά κλαμπ και οι ντισκοτέκ θα παραμένουν κλειστά, όταν ο δείκτης νέων κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους εντός επτά ημερών υπερβεί το 350, ενώ σε αυτή την περίπτωση θα επιβάλλονται περιορισμοί ακόμη και στην συγκέντρωση εμβολιασμένων και ιαθέντων: έως 50 άτομα σε εσωτερικούς χώρους και έως 200 σε εξωτερικούς.
Ο νέος Καγκελάριος, Όλαφ Σόλτς από την πλευρά του επανέλαβε την έκκληση στους πολίτες για εμβολιασμό, υπενθυμίζοντας τον στόχο των 30 εκατομμυρίων εμβολίων έως τα Χριστούγεννα. «Πρόκειται για φιλόδοξο στόχο και μια μεγάλη πρόκληση σε τεχνικό επίπεδο και μπορεί να λειτουργήσει μόνο εάν συνεισφέρουν όλοι», ανέφερε, για να προσθέσει: «Αν είχαμε υψηλότερο ποσοστό εμβολιασμού, δεν θα συζητούσαμε τον υποχρεωτικό εμβολιασμό».
Ελλάδα: Υποχρεωτικός εμβολιασμός για πολίτες άνω των 60 ετών από 16 Ιανουαρίου 2022.
Ιταλία: Υποχρεωτικός εμβολιασμός από τις 15 Δεκεμβρίου του εκπαιδευτικού προσωπικού και των διοικητικών υπαλλήλων που εργάζονται στα σχολεία, των μελών των αστυνομικών και στρατιωτικών δυνάμεων και του διοικητικού προσωπικού των νοσοκομείων, ενώ υποχρεωτικά είναι ήδη τα εμβόλια για όλο το υγειονομικό προσωπικό.
Έναρξη του εμβολιασμού για παιδιά ηλικίας 5-11 ετών από τις 16 Δεκεμβρίου. Παράλληλα, από τις 6 Δεκεμβρίου, σε όποιον θα μπαίνει σε μέσα αστικής μεταφοράς χωρίς αρνητικό τεστ κορωνοϊού ή πράσινο πάσο, θα του επιβάλλεται πρόστιμο από 600 μέχρι 1.000 ευρώ.
Νέοι περιορισμοί
Παράλληλα, νέα περιοριστικά μέτρα ανακοινώνει σήμερα και η Πορτογαλία στη σκιά της παραλλαγής Omicron, ενώ αυστηροποίηση του πλαισίου αναμένεται τις επόμενες ημέρες και στις Δανία και Σουηδία.
Σε επιφυλακή οι ΗΠΑ
Μετά τη δραματική έκκληση του Επιδημιολόγου, Άντονι Φάουτσι προς τους Αμερικανούς πολίτες να εμβολιαστούν άμεσα και με τις τρεις δόσεις, νέους περιορισμούς στα ταξίδια από το εξωτερικό επεξεργάζεται ο Λευκός Οίκος, μπροστά στην επελαύνουσα παραλλαγή Omicron. Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση της Ουάσιγκτον αναμένεται να ανακοινώσει ότι όλοι οι ταξιδιώτες από το εξωτερικό- συμπεριλαμβανομένων και των Αμερικανών ταξιδιωτών- θα μπορούν να ταξιδέψουν αεροπορικώς με προορισμό τις ΗΠΑ, μόνον εάν έχουν κάνει μόνο μία ημέρα πριν τεστ (και είναι αρνητικό), προκειμένου να επιβιβαστούν.
Η παγκόσμια «απειλή» της παραλλαγής Omicron έχει προβληματίσει τα περισσότερα κράτη αναφορικά με το τέλος της πανδημίας, που για τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών είναι πλέον εφικτό μόνο μέσα από ένα σχέδιο «παγκόσμιου εμβολιασμού», σύμφωνα με το Γ.Γραμματέα του Οργανισμού, Αντόνιο Γκουτέρες.
Εκτός από τη λήψη μέτρων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, βασική παράμετρος για το τέλος της πανδημίας αποτελεί και η συμμετοχή των πολιτών στο εμβολιαστικό πρόγραμμα, καθώς ο κίνδυνος, ιδίως για την ευρωπαϊκή ήπειρο φαντάζει απειλητικός, έχοντας ήδη κοστίσει τη ζωή σε 1,5 εκατομμύριο Ευρωπαίους πολίτες. Τα μηνύματα, τόσο σε ευρωπαϊκή, όσο και σε εθνική κλίμακα τις τελευταίες ώρες είναι αρκούντως ενθαρρυντικά, καθώς ορατή είναι η ανταπόκριση και των Ελλήνων πολιτών στο μέτρο του υποχρεωτικού εμβολιασμού τις τελευταίες ώρες.
Τουλάχιστον 20.000 ραντεβού για την πρώτη δόση έχουν προγραμματιστεί στην Ελλάδα για πολίτες άνω των 60 ετών, ένα μόλις εικοσιτετράωρο μετά την ανακοίνωση του μέτρου της υποχρεωτικότητας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στην διάθεσή του το protothema.gr, χθες κλείστηκαν συνολικά 29.000 ραντεβού πρώτης δόσης, εκ των οποίων τα 15.000 έγιναν από πολίτες άνω των 60 ετών, ενώ τα νούμερα αυτά προστίθενται στα νούμερα της πρώτης ημέρας οπότε και έγινε γνωστή η υποχρεωτικότητα στην οποία είχαν ήδη κλειστεί άλλα περίπου 15.000 ραντεβού.
Στη σταθερά αυξανόμενη εμβολιαστική ροή συμβάλλει και το γεγονός ότι, σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις το εμβόλιο καλύπτει και την παραλλαγή Omicron, όπως τόνισε η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Μίνα Γκάγκα, προκαλώντας ανακούφιση μπροστά στο δύσκολο ευρωπαϊκό χειμώνα από την πανδημία.