Η πανδημία και τα συνακόλουθα lockdown, που δυστυχώς ρίχνουν ξανά βαριά τη σκιά τους στην Κίνα, έχουν αφήσει ανεξίτηλο το σημάδι της στην υγεία, αλλά και την φαρμακευτική αγορά – διεθνή και εγχώρια – καθώς και την οικονομία, τόσο σε εθνικό όσο και παγκόσμιο επίπεδο.
Ένα από τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν λόγω των lockdown αφορά στις ελλείψεις στην παγκόσμια παραγωγή δραστικών ουσιών. Υπολογίζεται πως το 60% της παγκόσμιας παραγωγής δραστικών ουσιών, μεταξύ αυτών και των αντίστοιχων γενόσημων, παράγονται σε Ινδία και Κίνα. Τα πρόσφατα lockdowns εξαιτίας της πανδημίας, εφαρμόστηκαν εξίσου και στα κράτη αυτά με άμεσο αντίκτυπο στην παραγωγή και διακίνηση των φαρμάκων αλλά και των δραστικών ουσιών και των πρώτων υλών που παράγονται στις μονάδες της Ασίας για την διεθνή αγορά. Εν μέσω πανδημίας παρατηρήθηκαν σημαντικές ελλείψεις σε βασικές δραστικές ουσίες όπως αναισθητικά, αντιβιοτικά, αναλγητικά και άλλα φάρμακα.
Η Ευρώπη δεν έμεινε αλώβητη από τις ελλείψεις. Κατά συνέπεια η ΕΕ επαναπροσδιόρισε την πολιτική υγείας δίνοντας έμφαση στην επάρκεια σε προσιτά φάρμακα κι αναγνωρίζοντας ότι αυτή μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της ενίσχυσης της φαρμακοβιομηχανίας σε ευρωπαϊκό έδαφος. Επομένως οι ελλείψεις σε βασικές δραστικές ουσίες εξανάγκασαν τους ηγέτες των Ευρωπαϊκών φορέων να στραφούν προς την επαναφορά της παραγωγής δραστικών ουσιών στην Ευρώπη.
Άμεση ανταπόκριση της DEMO
Η DEMO ABEE, μια ελληνική φαρμακοβιομηχανία με διεθνή αναγνωρισμένη δραστηριότητα αποφάσισε να κάνει πράξη την αναγκαιότητα ενδοκοινοτικής παραγωγής δραστικών ουσιών. Βασικός πυλώνας του πολύπλευρου επενδυτικού πλάνου της εταιρείας είναι η ανάπτυξη και παραγωγή πρώτων υλών φαρμάκων. Πρόκειται για ένα επενδυτικό πλάνο που καθιστά την DEMO πρωτοπόρο καθώς για πρώτη φορά στην Ελλάδα αναπτύσσονται και παράγονται πρώτες ύλες φαρμάκων.
Πιο αναλυτικά τον Νοέμβριο 2021, η DEMO ΑΒΕΕ ανακοίνωσε ένα ευρύ επενδυτικό πλάνο ύψους €356 εκ. για το διάστημα 2021-2027, με το οποίο θα πρωταγωνιστεί στην παραγωγή φαρμάκων στην Ευρώπη και στον κόσμο. Το πρόγραμμα έχει 4 άξονες επενδύσεων:
• Παραγωγή τελικών γενόσημων φαρμάκων (Τρίπολη και Κρυονέρι),
• Παραγωγή πρώτων υλών (Τρίπολη),
• Έρευνα & Ανάπτυξη (Θεσσαλονίκη και Κρυονέρι)
• Βιοτεχνολογία (Άγιος Στέφανος)
Το πλάνο περιλαμβάνει την επέκταση της παραγωγικής δυναμικής της εταιρίας στο Κρυονέρι Αττικής, τρεις μονάδες παραγωγής πρώτων υλών και τέσσερις μονάδες παραγωγής τελικού προϊόντος στην Τρίπολη, σύγχρονα εργαστήρια R&D στην Θεσσαλονίκη και μονάδα ανάπτυξης μονοκλωνικών αντισωμάτων και ΒιοΑκαδημία στην Αττική.
Κέντρο έρευνας και ανάπτυξης στη Θέρμη Θεσσαλονίκης
Προς την κατεύθυνση υλοποίησης του επενδυτικού πλάνου η DEMO ABEE έχει προβεί στην ίδρυση νέου Κέντρου Έρευνας και Ανάπτυξης στη Θεσσαλονίκη με κύριο στόχο την ανάπτυξη γενοσήμων δραστικών ουσιών. Έχουν ήδη ξεκινήσει οι ερευνητικές δραστηριότητες με στόχο την ανάπτυξη πέντε νέων Δραστικών Πρώτων Υλών και 21 τελικών προϊόντων κάθε χρόνο.Το κέντρο είναι εξοπλισμένο με σύγχρονες εργαστηριακές υποδομές χημικής οργανικής σύνθεσης δραστικών ενώσεων και αναλυτικές τεχνικές που υποστηρίζουν παράλληλα το κομμάτι της Οργανικής Σύνθεσης. Επίσης εφαρμόζει παγκόσμια πρότυπα καλής εργαστηριακής πρακτικής και τα αντίστοιχα πρότυπα καλής βιομηχανικής πρακτικής (Good Manufacturing Practice – GMP). Διαθέτει εργαστήρια ανάπτυξης τελικών φαρμακευτικών προϊόντων, καθώς και δύο εργαστήρια αποκλειστικά για την συνεργασία με ερευνητικές ομάδες των ελληνικών Πανεπιστημίων.
Το Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης είναι επανδρωμένο με υψηλής κατάρτισης επιστημονικό προσωπικό και σε πλήρη λειτουργία θα απασχολεί 100 νέους επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης. Αξιοσημείωτο είναι ότι στο Κέντρο βρίσκεται Εργαστήριο Πυρηνικού Συντονισμού (NPR) που επιτρέπει την αποτύπωση και ταυτοποίηση της δομής των οργανικών μορίων. Είναι το μοναδικό NMR σε μη ακαδημαϊκό χώρο στην Ελλάδα. Σημειώνεται ακόμη ότι είναι το μεγαλύτερο κέντρο φαρμακευτικής Έρευνας και Ανάπτυξης στην περιοχή.
Νέα παραγωγική μονάδα στην Τρίπολη
Το νέο επενδυτικό πλάνο ενισχύεται με την υπό ανέγερση παραγωγική μονάδα στην Τρίπολη, όπου θα δημιουργηθεί η πρωτότυπη για την ελληνική φαρμακοβιομηχανία μονάδα παραγωγής δραστικών σκευασμάτων (APIs). Η επένδυση στην Τρίπολη θα έχει δυναμικότητα σε τεμάχια 270 τόνους πρώτης ύλης, ενώ αναμένεται να δημιουργήσει σε βάθος δεκαετίας πάνω από 600 άμεσες θέσεις εργασίας στην περιοχή της Μεγαλόπολης.
Η μονάδα στην Τρίπολη θα λειτουργεί σύμφωνα με τις διεθνείς φαρμακοποιίες και τις προδιαγραφές του Διεθνούς Συμβουλίου Εναρμόνισης για τα τεχνικά χαρακτηριστικά των φαρμάκων ανθρώπινης χρήσης (The International Council for Harmonisation of Technical Requirements for Pharmaceuticals for Human Use, ICH). Επίσης αναμένεται να επανδρωθεί με περίπου εκατό επιστήμονες για την ανάπτυξη και παραγωγή δραστικών σκευασμάτων για όλες τις νοσοκομειακές ανάγκες κορμού.
Με την επένδυση στην Τρίπολη για πρώτη φορά στην Ελλάδα πραγματοποιείται παραγωγή α’ υλών φαρμάκων συμβάλλοντας στην επάρκεια της Ε.Ε. σε πρώτες ύλες (υπενθυμίζεται ότι σήμερα η Ε.Ε. στηρίζεται στις εισαγωγές από Κίνα και Ινδία). Οι μονάδες αυτές μπορούν να καλύψουν το 20% της Ευρωπαϊκής αγοράς στα προϊόντα που θα παράγουν, καθιστώντας την Τρίπολη σημαντικό Ευρωπαϊκό κέντρο της Φαρμακοβιομηχανίας.
Η σημασία του επενδυτικού πλάνου της DEMO
Η επένδυση της DEMO είναι ζωτικής σημασίας για την Εθνική Οικονομία οδηγώντας σε αύξηση του ΑΕΠ της χώρας κατά €1.13 δισ. (μελέτη ΙΟΒΕ), δημιουργώντας 600 άμεσες θέσεις εργασίας σε βάθος δεκαετίας καθώς και 800 έμμεσες θέσεις εργασίας/έτος κατά την κατασκευή και 3.700 κατά την λειτουργία (ΙΟΒΕ).
Η επέκταση του τμήματος Έρευνας και ανάπτυξης της DEMO στη Θεσσαλονίκη συμβάλλει στην περιφερειακή ανάπτυξη και έγινε για να αξιοποιηθεί το υψηλού επιπέδου επιστημονικό και ερευνητικό προσωπικό της Βόρειας Ελλάδας. Η τεχνογνωσία που αναπτύσσεται, θα μεταφερθεί μέσω του εξειδικευμένου προσωπικού, στα υπό ανέγερση εργοστάσια στην Τρίπολη, τα οποία ανάμεσα στις άλλες δραστηριότητές τους θα παράγουν σε βιομηχανική κλίμακα Δραστικές Πρώτες Ύλες φαρμάκων σε μεγάλες ποσότητες, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
Επίσης η DEMO δημιουργεί εκ του μηδενός τον κλάδο της Βιοτεχνολογικής Παραγωγής Φαρμάκων στην Ελλάδα, με τη Δημιουργία σύγχρονου Ερευνητικού Κέντρου Βιοτεχνολογίας στον Άγιο Στέφανο Αττικής.
Παράλληλα η εταιρία μέσω των επενδύσεων στην έρευνα, δίνει κίνητρα στους νέους επιστήμονες να παραμείνουν στη χώρα. Συμβάλλει με αυτό τον τρόπο στο Βrain Gain της χώρας με επιστημονικό δυναμικό υψηλής κατάρτισης. Παράλληλα προωθεί επιτόπια επιστημονική έρευνα σε πραγματικές συνθήκες παραγωγής βιοτεχνολογικών φαρμάκων, ενώ δίνει τις δυνατότητα σε Start up εταιρίες του εξωτερικού να παράξουν τις δοκιμαστικές τους παρτίδες για κλινικές μελέτες στην Ελλάδα.
Η αξιοπιστία και η ανάπτυξη της DEMO αποτελούν εγγύηση επάρκειας σε φάρμακα όχι μόνο για την εγχώρια αλλά και την ευρωπαϊκή αγορά. Σημείωνεται ότι με την ανάπτυξη πρώτων υλών σε ευρωπαϊκό έδαφος, η Ευρώπη, μέσω της Ελλάδας, αποκτά τις προϋποθέσεις να αποκτήσει σταδιακά επάρκεια και αυτονομία από τρίτες χώρες στο νευραλγικό τομέα της υγείας.
